Autorka i tłumaczka: dwie pełnoprawne postacie? O przekładzie feministycznym w Kanadzie na przykładzie <i>Lettres d’une autre</i> Lise Gauvin i „przekładu w rodzaju żeńskim” Susanne de Lotbinière-Harwood
Abstrakt
Author and Translator: Two Full-Fledged Characters? On the Feminist Translation in Canada Based on the Example of Lettres d’une autre by Lise Gauvin and “Feminine Translation” by Susanne de Lotbinière-Harwood
Among many translation activities characteristic for Canada, a “feminine translation”, meaning an act of re-creation, is particularly worth mentioning. One of its representatives is Susanne de Lotbinière-Harwood, a translator of the texts of Quebec feminists, including Lise Gauvin’s Lettres d’une autre (1984) translated into English in 1989 (Letters from an Other). De Lotbinière-Harwood’s translation caused controversy, as — according to the critics — she explained to much to a reader, inserted too many footnotes and feminized the text more than the original. The translation activity of de Lotbnière-Harwood proves how, by using the creative approach to translation, the act of translation itself becomes visible, and the feminization of the target text creates a space for female expression also in a real world.
KEY WORDS: feminist translation, Canada, Quebec, re-creation, Lise Gauvin
Bibliografia
Cordoba Serrano M.S., 2013: Le Québec traduit en Espagne. Analyse sociologique de l’exportation d’une culture périphérique. Ottawa, Presses d’Université d’Ottawa.
Delisle J., 1993: Traducteurs médiévaux, traductrices féministes: une même éthique de la traduction. TTR, vol. 6, no. 1, s. 203—230.
Flotow L. von, 1991: Feminist Translation: Contexts, Practices and Theories. TTR, vol. 4, no. 2, s. 69—84.
Flotow L. von, 1997: Translation and Gender: Translating in the ‘Era of Feminism’. Manchester, St. Jerome Publishing.
Gauvin L., 1993: Letters from an Other. S. de Lotbinière-Harwood, transl. Toronto, Three O’Clock Press.
Gauvin L., 1994: Lettres d’une autre. Montreal, L’Hexagone.
Gauvin L., 2004: L’Hospitalité dans le langage ou la bi-langue de Khatibi. W: L. Gauvin, P. L’Herault, A. Montandon, eds.: Le dire de l’hospitalité. Clermont-Ferrand, Presses Universitaires Blaise Pascal.
Godard B., 1980: Translators Preface. W: N. Brossard: Lovhers. Montreal, Guernica. Godard B., 1990: Theorizing Feminist Discourse / Translation. W: S. Bassnett, A. Lefevere, eds.: Translation, History, Culture. London—New York, Pinter Publishers.
Homel D., 1990: Lise Gauvin astutely explains Quebec to Outsiders. „The Gazette”, 21.04.
Homel D., Simon S., eds., 1998: Mapping Literature. The Art and Politics of Translation. Montréal, Véhicule. http://oreilletendue.com/2013/04/09/du-mou-dans-la-definition/ [dostęp: 10.11.2017].
James K., 2011: ‘Speaking in the Feminine’: Considerations for Gender-Sensitive Translation. Dostępne w Internecie: http://translationjournal.net/journal/56feminine.htm [dostęp: 12.11.2017].
Lotbinière-Harwood S. de, 1991: Re-belle et infidèle / The Body Bilingual La traduction comme pratique de réécriture au féminin. Montréal, Les Éditions du Remue-ménage.
Lotbinière-Harwood S. de, 1993: About the her in the other. W: L. Gauvin: Letters from an Other. S. de Lotbinière-Harwood, transl. Toronto, Women’s Press.
Mezei K., 1989: Traverse / Traversée. „Tessera”, nr 6, printemps, s. 9—12.
Simon S., 1994: Le trafic des langues. Traduction et culture dans la littérature québécoise. Montréal, Boréal.
Simon S., 2005: Interférences créatrices: poétiques du transculturel. „Revista Mexicana de Estudios Canadienses (nueva época)”, no. 010, s. 211—219.
Warmuzińska-Rogóż J., 2018: Od przekładu do twórczości, czyli o quebeckich feministkach, anglokanadyjskich tłumaczkach i przekładowym continuum. „Między Oryginałem a Przekładem”, t. 24, nr 40, s. 65—77.
University of Silesia in Katowice
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).