Macedoński imiesłów nieodmienny a polski imiesłów przysłówkowy uprzedni. Czy brak symetrii formalnej stanowi przeszkodę w przekładzie?
Abstrakt
The article discusses the possibility of translating Polish sentences with perfect adverbial participle into the Macedonian language where such a participle does not exist. The first part of the article presents the research on semantics and syntax of the Macedonian glagolski prilog (participle). The second part of the article compares the adverbial participles in Polish and Macedonian languages. The analyses are based on comparing adverbial participles used in Polish literary texts with their Macedonian equivalents used in translation.
Słowa kluczowe
perfect adverbial participle; glagolski prilog; translation; Macedonian language; equivalency
Bibliografia
Bojałkowska K., 2008, Użycie form typu oglądawszy, zjedząc we współczesnym języku polskim, „Poradnik Językowy”, z. 6.
Bojałkowska K., 2010, Opis składniowy imiesłowów przysłówkowych we współczesnym języku polskim, Toruń.
Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1986, Kultura jezyka polskiego, t. 1, Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa.
Feleszko K., 1977, Stosunki temporalne w macedońskim zdaniu podrzędnie złożonym, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, t. 16.
Feleszko K., Spasow L., 1988, Бидејќи ѓаолот човек…, czyli uwagi na temat macedońskiego БИДЕЈЌИ i jego odbioru przez polskich studentów uczących się języka macedońskiego, „Folia Philologica JugoslavoPolonica”, t. 1.
Jadacka H., 2006, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa.
Klemensiewicz Z., 1969, Zarys składni polskiej, Warszawa.
Конески Б. (Koneski B.), 1982, Граматика на македоскиот јазик, Скопје.
Конески Б. (Koneski B.), 1986, Историја на македноскиот јазик, Скопје.
Конески К. (Koneski K.), 1989, Од синтаксата на глаголскиот прилог во македонскиот јазик, w: Годишен зборник на ФЛФБК 15, Скопје.
Мургоски З. (Murgoski Z.), ред., 2005, Речник на македонски јазик, Скопје.
Pianka W., Topolińska Z., Видоески Б. (Vidoeski B.), 1990, Македонскополски, полскомакедоснки речник, Скопје.
Schulz B., 2006, Sklepy cynamonowe, Kraków. (BSch)
ШоклароваЉоровска Г. (SzoklarowaLjorowska G.), 1988, Глаголскиот прилог во македонскиот јазик и неговите еквиваленти во полскиот, „Folia Philologica JugoslavoPolonica”, t. 1.
ШоклароваЉоровска Г. (SzoklarowaLjorowska G.), 1990, Семантика и синтакса на временските односи во македонскиот јазик во споредба со полскиот јазик, Скопје.
Шулц Б. (Schulz B.), 2011, Продавниците со боја на цимет, прев. Танушевска Л., Cкопје. (БШ)
Topolińska Z., 1998, Status wtórnych form participii praeteriti activi II od tematu imperfecti we współczesnym standardowym języku macedońskim, w: Szcześniak K., Wątróbska H., red., Tematy. Księga jubileuszowa w 70. rocznicę urodzin Profesora Leszka Moszyńskiego, Gdańsk.
Topolińska Z., 2007, Polski – macedoński. Konfrontacja gramatyczna, t. 7, Wokół struktury semantycznej zdania, Kraków.
Wróbel H., 1975, Składnia imiesłowów czynnych we współczesnej polszczyźnie, Katowice.
Wróbel H., 1993, Nietypowe związki formalne w zdaniu pojedynczym, „Folia Philologica MacedonoPolonica”, t. 2.
dr, Uniwersytet św. św. Cyryla i Metodego, Skopje, Macedonia. Macedonia
https://orcid.org/0000-0002-3712-3501
Lektorka języka polskiego. Absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Śląskim, polonistka i slawistka. Tłumaczka z języka macedońskiego. Jej zainteresowania naukowe to: współczesny język polski ze szczególnym uwzględnieniem pragmatyki językowej, język w aspekcie glottodydaktycznym, gramatyka porównawcza języków słowiańskich, współczesny języki czeski i macedoński, teoria i praktyka przekładu. Stopień naukowy doktora uzyskała w 2013 roku na podstawie rozprawy poświęconej imiesłowom nieodmiennym w języku polskim i macedońskim rozpatrywanym w aspekcie przekładowym i glottodydaktycznym.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
