Zrobić innym trochę miejsca koło siebie. Wyzwania uniwersyteckiej dydaktyki polonistycznej: między presją a misją
Abstrakt
The education of teachers at university is a task that is being undertaken at a time of social and cultural changes, external unrest and political transformation that are affecting education itself. However, maintaining a humanistic approach to education is important. Therefore Polish language teachers at schools need to be responsible for educating young people who are sensitive to the welfare of the others, do not use the language of hate, but are critical thinkers; while at the same time university teachers are responsible for educating teachers who are resistant to political pressure. The author of the article presents a selection of literary works that refer to exclusion on grounds of nationality that can be read with students at different levels of education. Such a strategy proves that Polish language teachers can use literature to uphold humanistic values.
Słowa kluczowe
Polonistic education; university didactics; contemporary literature; exclusion; ethnic prejudices
Bibliografia
Domosławski A., 2016, Wykluczeni, Warszawa.
Gawryluk B., 2016, Teraz tu jest nasz dom, Łódź.
Goźliński P., red., 2015, NieObcy. 21 opowieści, żeby się nie bać. Polscy pisarze dla uchodźców, Warszawa.
Grętkiewicz E., 2005, Szczekająca szczęka Saszy, Warszawa.
Kozłowska M., 2012, Zupa z jeża, Gdynia.
Kusek R., SanetraSzeliga J., red., 2008, Kultura w dialogu, Kraków.
Kusek R., SanetraSzeliga J., red., 2010, W stronę nowej wielokulturowości, Kraków.
Kusek R., SanetraSzeliga J., red., 2014, Spoglądając na stereotyp, Kraków.
Onichimowska A., 2015, Dziesięć stron świata, Łódź.
Piątkowska R., 2016, Która to Malala, Łódź.
Pranić K., 2011, ElaSanela, Warszawa.
Tokarczuk O., 2016, Nie bój się, „Gazeta Pisarzy”, dodatek do „Gazety Wyborczej”, 3.04.
dr hab. prof. UJ, Wydział Polonistyki, Uniwersytet Jagielloński, Kraków, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0003-2730-7048
Profesor nadzwyczajny w Katedrze Polonistycznej Edukacji Nauczycielskiej; kierownik Centrum Badań Edukacyjnych i Kształcenia Ustawicznego WP UJ; redaktor naukowa serii wydawniczej Edukacja Nauczycielska Polonisty; przewodnicząca Komisji Edukacji KNoL PAN; inicjatorka i organizatorka I Kongresu Dydaktyki Polonistycznej w Krakowie w 2013 roku. Jej obszary badań to: literaturoznawstwo, dydaktyka literatury, glottodydaktyka. Jest autorką książek: Groteska literacka. Od diabła w Damaszku po Becketta i Mrożka; Lekcje teatru; Przyjemność i odpowiedzialność w lekturze. O praktykach czytania literatury w szkole; W poszukiwaniu czytelnika. Diagnozy, inspiracje, rekomendacje, a także współautorką podręczników do szkoły ponadgimnazjalnej.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
