Moda na małe? 
Innowacyjność śląskiej mikrologii literackiej



Abstrakt

The author of the article has been inspired by Wallerstein’s theory of ‘systems­worlds’, especially by the opposition between cultural centre (innovative, because it is able to produce popular scientific theories) and periphery (only testing such theories). At the starting point she is also willing to trust the notion of Richard Florida („What is interesting happens aside”). In the article she asks if Silesian literary ‘micrology’ may become a popular strategy of interpretation. The author claims that trends in science are closely connected with innovation and she describes literary ‘micrology’ in terms of Ryszard Nycz’s definition of innovation. The author suggests that Silesian literary ‘micrology’ (focused on what is small, apparently insignificant, disappearing) results from certain trends. Is it possible, however, that ‘micrology’ that is trying to avoid repetition (a crucial element of innovation) can become trendy itself?


Słowa kluczowe

literary micrology; innovation

Bojda W., 2000, Historia miniatury, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 1, Katowice.

Buksa E., 2000, Ptaki, świerszcze i cykady w poezji greckiej i rzymskiej, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 1, Katowice.

Czapliński P., 2001, Mikrologi ze śmiercią, Poznań.

Dembińska­Pawelec J., 2000, Z chirurgiczną precyzją. O wierszu Stanisława Barańczaka „Powiedz, że wkrótce”, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 1, Katowice.

Derrida J., 1992, Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, przeł. Kalaga A., w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. Markiewicz H., t. 4, Kraków.

Derrida J., 1997, Psychè. Odkrywanie innego, przeł. Markowski M.P., w: Postmodernizm. Antologia przekładów, wybór i oprac. Nycz R., Kraków.

Domańska E., 2005, Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Poznań.

Fast P., 2003, „Kapadocja” z detali odtworzona, w: Nawarecki A., Mytych­Forajter B., red., Miniatura i mikrologia literacka, t. 3, Katowice.

Florida R., 2010, Narodziny klasy kreatywnej, przeł. Krzyżanowski T., Penkala M., Warszawa.

Grześkowiak R., 2003, Pchła – zapoznany temat erotyczny dawnej poezji, w: Nawarecki A., Mytych­Forajter B., red., Miniatura i mikrologia literacka, t. 3, Katowice.

Jędrzejko P., 2001, Oscylacje literackie, czyli od Gadamera do mikrologicznej krytyki świadomości, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 2, Katowice.

Kunce A., 2003, Punktowe rozczytywanie świata. Rzecz o punkcie amerykańskim, w: Nawarecki A., Mytych­Forajter B., red., Miniatura i mikrologia literacka, t. 3, Katowice.

Kunce A., 2005, O motylu i dyskretnym uroku mikrologii, w: Nawarecki A., Bogdanowska M., red., Skala mikro w badaniach literackich, Katowice.

Leociak J., 2003, Spojrzenie. Wokół kilku fotografii z ubiegłego wieku, w: Nawarecki A., Mytych­Forajter B., red., Miniatura i mikrologia literacka, t. 3, Katowice.

Markowski M.P., 2004, Małe/ Miłe, „Tygodnik Powszechny”, nr 44.

Mytych B., 2001, Mikroskopia Romana Jakobsona, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 2, Katowice.

Mytych­-Forajter B., 2005, Przyziemne intuicje Carla Ginzburga „Znaki, oznaki, poszlaki”, w: Nawarecki A., Bogdanowska M., red., Skala mikro w badaniach literackich, Katowice.

Nawarecki A., 1988, Drobne przedmioty i wielkie sprawy w „Blaszanym bębenku”, w: Janion M., Wójtowicz A., red., Polskie pytania o Grassa, Warszawa.

Nawarecki A., 1993a, „Skarb w Srebrnym Jeziorze”. O sztuce retorycznej Ireneusza Opackiego, w: Sławek T., Nawarecki A., Pawelec D., red., „Znajomym gościńcem”. Prace ofiarowane Profesorowi Ireneuszowi Opackiemu, Katowice.

Nawarecki A., 1993b, Rzeczy i marzenia. Studia o wyobraźni poetyckiej skamandrytów, Katowice.

Nawarecki A., 1996, Pokrzywa. Eseje, Chorzów–Sosnowiec.

Nawarecki A., 2000, Mikrologia, genologia, miniatura, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 1, Katowice.

Nawarecki A., 2001, Wstęp, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 2, Katowice.

Nawarecki A., 2003, Mały Mickiewicz. Studia mikrologiczne, Katowice.

Nawarecki A., 2011, Świat w oczach Ira, w: Zwierzęta i ludzie, oprac. Kurek J., Maliszewski K., Chorzów.

Nawarecki A., 2014, Parafernalia, Katowice.

Noras D., 2003, Epopeiczny mikrokosmos, w: Nawarecki A., Mytych­Forajter B., red., Miniatura i mikrologia literacka, t. 3, Katowice.

Piotrowiak M, 2005, Chłopięce igrzysko. Wojenne mikrohistorie w poezji Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, w: Nawarecki A., Bogdanowska M., red., Skala mikro w badaniach literackich, Katowice.

Różyc­-Molenda J., 2001, Portretując rozkład: „Elementy do portretu Aleksandra Wata”, w: Nawarecki A., red., Miniatura i mikrologia, t. 2, Katowice.

Wallerstein I., 2007, Analiza systemów­światów. Wprowadzenie, przeł. Gawlicz K., Starnawski M., wstęp Starnawski M., Wielgosz P., Warszawa.

Wileczek A., 2010, Świadectwa – ślady – znaki. Lapidarium jako strategia formy, Kielce.

Zawadzki A., 2009, Literatura a myśl słaba, Kraków.

Zawadzki A., 2014, Obraz i ślad, Kraków.

Pobierz

Opublikowane : 2020-11-02


SuszekE. (2020). Moda na małe? 
Innowacyjność śląskiej mikrologii literackiej. Postscriptum Polonistyczne, 17(1), 179-191. Pobrano z https://journals.us.edu.pl/index.php/PPol/article/view/10194

Ewelina Suszek  suszek.ewelina@gmail.com
doktorantka, Zakład Literatury Współczesnej, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska.  Polska
https://orcid.org/0000-0002-6574-5842

Magister filologii polskiej i filozofii (studia ukończone w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych). Jej zainteresowania naukowe oscylują wokół polskiej poezji drugiej połowy XX wieku i estetyki współczesnej. Laureatka drugiej nagrody w Konkursie im. Czesława Zgorzelskiego. Autorka monografii Szybkość, pośpiech, kompresja. „Poety­ka przyśpieszenia” w poezji Krystyny Miłobędzkiej (2014) oraz współredaktorka książki Przygody nierozumu: szaleństwo – myśl – kultura (2012).





Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).