Zwierzęta a dydaktyka literatury. Wokół szkolnej lektury powieści Olgi Tokarczuk Prowadź swój pług przez kości umarłych
Abstrakt
The author of the article proposes the way of reading and interpreting Olga Tokarczuk’s novel at high school. The choice of the novel results not only from the changes in curriculum, but also from a chance of enriching the lists of obligatory reading with the texts undertaking interesting problems such as relation between man and animals. The scholar sees here a counterweight for problems connected with liberation of the nation or social topics that seem to dominate in Polonistic discourse at highschool. The very presence of Olga Tokarczuk’s novel at Polish language classes would question an anthropocentric way of interpreting the world around.
Słowa kluczowe
didactics; curriculum; interpretation
Bibliografia
Barthes R., 1996, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, przeł. Trznadel J., Warszawa: Wydawnictwo KR.
Berger J., 1999, Po cóż patrzeć na zwierzęta?, w: tegoż, O patrzeniu, przeł. Sikora S., Warszawa: Aletheia.
Charewicz K., 2007, Ja, Wiktor Frankenstein, ucieleśniłem potwora, „RitaBaum”, nr 11.
Gombrowicz W., 1997, Dziennik 1957–1961. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Leśmian B., 1983, Poezje wybrane, oprac. Trznadel J. Wrocław: Ossolineum.
Miskowiec M., 2009, Sceny rodzajowe ze śnieżną panterą, „Konteksty”, nr 4.
Mościcki P., 2009, Zwierzę, które umieram. Heidegger, Derrida, Agamben, „Konteksty” nr 4.
Tokarczuk O., 2009, Prowadź swój pług przez kości umarłych. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Tokarczuk O., 2010, W obronie patosu, „Bluszcz”, nr 16.
dr hab., Instytut Literaturoznawstwa, WydziałHumanistyczny, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0001-9032-8875
Przez wiele lat pracowała jako nauczyciel języka polskiego w II LO im. Stanisława Wyspiańskiego w Będzinie. Naukowo zajmuje się dydaktyką literatury oraz literaturą dla dzieci i młodzieży. Autorka książek: (Prze)Trwać w okolicach mitu. Funkcje mityzacji w poezji Tadeusza Nowaka (2007), W(y)czytać Zagładę. Praktyki postpamięci w polskiej literaturze XXI wieku dla dzieci i młodzieży (2016).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
