Serwus, madonna Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Przyczynek do dziejów wiersza
Abstrakt
The article refers to the works by Tomasz Stępień, Adam Kulawik and some other scholars who described the genesis of Gałczyński’s poem Serwus madonna. This lyric was written for Natalia Gałczyńska but after the adjustments made by Stanisław Piasecki it became a religious poem. The author explains the reason of misunderstandings and the meaning of the word ‘madonna’ which was incorporated into Polish from Italian in 19th century and had two meanings: secular and religious. The poet followed the advice of the editor of “Prosto z mostu” and accepted his adjustments in the meaning of the poem.
Słowa kluczowe
creativity of K.I. Gałczyński, religious poem, madonna; creativity of K.I. Gałczyński; religious poem; madonna
Bibliografia
Dizionario Unico Pratico Universale, 1993, Roma.
Doroszewski W., red., 1962, Słownik języka polskiego, t. 4, Warszawa.
Dubisz S., red., 2003, Uniwersalny słownik języka polskiego, Warszawa.
Gałczyńska K., 2000, Zielony Konstanty czyli opowieść o życiu i poezji Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Warszawa.
Gałczyński K.I., 1937, Utwory poetyckie, Warszawa.
Gałczyński K.I., 1959, Poezje, t. 1, Warszawa.
Gałczyński K.I., 1979, Dzieła. Poezje, t. 1., Warszawa.
Gałczyński K.I., 2003, Wybór poezji, wstęp i oprac. Wyka M., Wrocław.
Górski K., Hrabec S., red., 1965, Słownik języka Adama Mickiewicza, t. 4, Wrocław.
Karłowicz J., Kryński A., Niedźwiedzki W., red., 1902, Słownik języka polskiego, t. 2, Warszawa.
Linde S.B., 1857, Słownik języka polskiego, t. 3, Lwów.
Stępień T., 2010, Serwus, madonna. (Wokół utworów poetyckich z 1937 roku), w: Kulawik A., Ossowski J.S., Dzieło i życie Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, t. 2., Kraków.
Wyka M., 2003, Wstęp, do: Gałczyński K.I., Wybór poezji, wstęp i oprac. Wyka M., Wrocław.
Zdanowicz A. i in., red., 1861, Słownik języka polskiego, t. 1, Wilno.
Zgółkowa H., red., 1999, Praktyczny słownik języka polskiego, t. 20, Poznań.
dr hab., prof. UŚ, pracownik Instytutu Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej Wydziału Filologicznego. Polska
https://orcid.org/0000-0001-8267-5682
Przedmiotem jej zainteresowań badawczych są: historia literatury polskiej XX wieku, teoria literatury (w tym zwłaszcza problematyka konwencji i gatunków literackich), stosunki kulturalne polsko-włoskie, problemy czytelnictwa i zagadnienia dotyczące translacji. Jest autorką kilku książek i wielu artykułów z zakresu literatury współczesnej. Do najważniejszych monografii książkowych należą: Polska poezja socrealistyczna w latach 1949–1955; Między konwencją a arkadią. Szkice o poezji polskiej XX wieku; Napoli nella poesia polacca XIX ed inizio XX secolo; Nimfy oko błękitne. Obrazy Neapolu w poezji polskiej XIX i XX wieku; Poematy Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
