Cały ten zgiełk. O wczesnych reakcjach na uhonorowanie Olgi Tokarczuk Literacką Nagrodą Nobla
Abstrakt
The paper discusses selected reactions to the Nobel Prize for Literature awarded to Olga Tokarczuk. The author focuses on the dispute about the legitimacy and justification of the Swedish Academy’s decision, highlighting the sceptical opinions, in some cases challenging the Academy’s members’ verdict. Referring to a book by James F. English on cultural prizes, the author recalls the role of public controversies as an essential tool of influencing the general public. He also compares the situation of two winners of the Nobel Prize in Literature (Olga Tokarczuk – for 2018, Peter Handke – for 2019), announced on the same day. Concluding, the author seeks to present the most important aspects of the dispute on the position and influence of Tokarczuk’s literary output.
Słowa kluczowe
Olga Tokarczuk; Nobel Prize in Literature; comments
Bibliografia
Dehnel J., 2019, „Morderczyni rytualna”, „polakożerca”. Dlaczego Olga Tokarczuk tak boli polską prawicę?, http://wyborcza.pl/7,75517,25482811,morderczyni-rytualna-polakozerca-dlaczego-polska-prawica.html [dostęp: 28.01.2020].
Dunin K., 2019, Olga jest niespokojnym i bardzo dociekliwym duchem, http://krytykapolityczna.pl/kultura/czytaj-dalej/kinga-dunin-czyta/nobel-dla-tokarczuk/ [dostęp: 29.01.2020].
English J.F., 2013, Ekonomia prestiżu. Nagrody, wyróżnienia i wymiana wartości kulturowej, przeł. Czapliński P., Zaremba Ł., Warszawa.
Handke P., 2019, Nobel Lecture by Peter Handke, przeł. Winston K., Stockholm.
Czapliński P., 1999, Niezgoda na istnienie, „Tygodnik Powszechny”, nr 8.
Czapliński P., 2013, Gra o prestiż, w: English J.F., Ekonomia prestiżu. Nagrody, wyróżnienia i wymiana wartości kulturowej, przeł. Czapliński P., Zaremba Ł., Warszawa.
Masłoń K., 2019, Mitotwórstwo Olgi Tokarczuk, „Do Rzeczy”, nr 45.
Mazurczak F., 2018, The Reception of Olga Tokarczuk’s „Flights” in the English Language Press,„Konteksty Kultury”, z. 4.
Miladinowić V., 2019, Handke – poslednji jugoslovenski nobelovac, http://www.nedeljnik.rs/handke-poslednji-jugoslovenski-nobelovac-citajte-u-nedeljniku/ [dostęp: 29.01.2020].
Oppen von K., 2013, Justice for Peter Handke?, in: Cheesman T., eds., German Text Crimes. Writers Accused, from the 1950’s to 2000’s, Amsterdam-New York.
Ochędowska M., 2019, Do grona szczęśliwych, „Tygodnik Powszechny”, nr 42.
Piekarska M., 2015, Hejterzy grożą śmiercią Oldze Tokarczuk. Za słowa o Żydach i Polakach,
http://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/1,35771,19019450,nienawisc-w-internecie-groza-smiercia-oldze-tokarczuk.html [dostęp: 28.01.2020].
Rowiński T., O czym i dla kogo pisze Olga Tokarczuk?, http://teologiapolityczna.pl/tomasz-rowinski-o-czym-i-dla-kogo-pisze-olga-tokarczuk [dostęp: 28.01.2020].
Stanisławski W., 2019, Rzeczpospolita Wielu Narodów. Chłodna, głodna, ale prawdziwa,
http://teologiapolityczna.pl/wojciech-stanislawski-rzeczpospolita-wielu-narodow-chlodna-glodna-ale-prawdziwa [dostęp: 28.01.2020].
Szymik J., 2019, Czytajcie Tokarczuk, http://teologiapolityczna.pl/ks-jerzy-szymik-czytajcie-tokarczuk [dostęp: 29.01.2020].
Tokarczuk O., 2012, Pstrąg w migdałach, w: tejże, Moment niedźwiedzia, Warszawa.
Uran otwiera przed tobą nowe branże, http://malyformat.com/2019/12/uran-otwiera-przed-toba-nowe-branze/ [dostęp: 29.01.2020].
Zaremba P., 2019, W sporze o nagrodę Nobla dla Olgi Tokarczuk ktoś powinien okazać się mądrzejszy, http://polskatimes.pl/piotr-zaremba-w-sporze-o-nagrode-nobla-dla-olgi-tokarczuk-ktos-powinien-okazac-sie-madrzejszy/ar/c15-14652539 [dostęp: 28.01.2020].
Instytut Literaturoznawstwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice, Polska. Polska
https://orcid.org/0000-0001-8274-8845
Badacz literatury, prof. Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a także krytyk literacki. Zajmuje się głównie współczesną prozą polską, kulturą literacką doby ponowoczesnej i estetycznymi przeobrażeniami sfery kulturowo-politycznej. W ostatnich latach opublikował zbiory szkiców o prozie Ukosem (Katowice 2013) oraz Kobiety do czytania (Katowice 2019).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).