Leczenie traumy z wykorzystaniem metody „Horse Assisted Education” w Polsce
Abstrakt
Praca z traumą wymaga nawiązania solidnej relacji terapeutycznej, która ma na celu zaopiekowanie się z objawami traumy. Osoby z symptomami traumy często nie potrafią wykorzystać swoich umiejętności komunikacyjnych, są rozbite emocjonalnie co uniemożliwia im rozmowę z innymi i podjęcie terapii, w związku z tym wiele z nich rezygnuje z leczenia. Horse Assisted Education ( HAE), terapia wspierana przez konie wykorzystuje partnerstwo konia i człowieka, które prowadzi do zaangażowania i uczestnictwa w doświadczalnej i narracyjnej terapii traumy, prowadzącej do trwałej zmiany i wyzdrowienia. Niniejszy artykuł ilustruje model HAE w Polsce i jego zastosowanie w leczeniu objawów traumy. Trzy studia przypadków są wykorzystane do omówienia w jaki sposób partnerstwo człowieka i zwierzęcia sprzyja zaangażowaniu terapeutycznemu i ułatwia uczenie się poprzez doświadczenie oraz wgląd w symptomy traumy i powrót do zdrowia.
Słowa kluczowe
PTSD; EAGALA; metaphor; human-horse bonding; case studies
Bibliografia
Baldi, Elisabetta, Alessia Costa, Barbara Rani, Maria Beatrice Passani, Patrizio Blandina, Adele Romano, and Gustavo Provensi. “Oxytocin and Fear Memory Extinction: Possible Implications for the Therapy of Fear Disorders?” International Journal of Molecular Sciences 22, no. 18 (2021). https://doi.org/10.3390/ijms221810000.
Beetz, Andrea, Kerstin Uvnäs-Moberg, Henri Julius, and Kurt Kotrschal. “Psychosocial and Psychophysiological Effects of Human-Animal Interactions: The Possible Role of Oxytocin.” Frontiers in Psychology 3 (2012). https://doi.org/10.3389/fpsyg.2012.00234.
Brown, Lily A., Laurie J. Zandberg, and Edna B. Foa. “Mechanisms of Change in Prolonged Exposure Therapy for PTSD: Implications for Clinical Practice.” Journal of Psychotherapy Integration, 29, no. 1 (2019): 6–14. https://doi.org/10.1037/int0000109.
Buck, Page W., Nadine Bean, and Kristen de Marco. “Equine-Assisted Psychotherapy: An Emerging Trauma-Informed Intervention.” Advances in Social Work 18, no. 1 (2017): 387–402. https://doi.org/10.18060/21310.
EAGALA: The Global Standard for Psychotherapy and Personal Development Incorporating Horses. Accessed September 15, 2021. Retrieved from https://www.eagala.org/index.
Earles, Julie L., Laura L. Vernon, and Jeanne P. Yetz. “Equine-Assisted Therapy for Anxiety and Posttraumatic Stress Symptoms.” Journal of Traumatic Stress 28, no. 2 (April 2015): 149–152. http://doi.org/10.1002/jts.21990.
Flanagan, Juliane C, Jennifer M. Mitchell, Nathaniel L. Baker, Joshua Woolley, Bethany Wangelin, Sudie E. Back, John R. McQuaid, Thomas C. Neylan, William R. Wolfe, and Kathleen T. Brady. “Enhancing Prolonged Exposure Therapy for PTSD among Veterans With Oxytocin: Design of a Multisite Randomized Controlled Trial.” Contemporary Clinical Trials 95 (August 2020). https://doi.org/10.1016/j.cct.2020.106074.
Foley, Patrick S. “The Metaphors They Carry: Exploring How Veterans Use Metaphor to Describe Experiences of PTSD.” Journal of Poetry Therapy 28, no. 2 (2015): 129–146. http://doi.org/10.1080/08893675.2015.1011375.
Kelly, Katherine J., Laurie A. McDuffee, and Kimberly Mears. “The Effect of Human–Horse Interactions on Equine Behaviour. Physiology, and Welfare: A Scoping Review.” Animals 11, no. 10 (2021). https://doi.org/10.3390/ani11102782.
Jones, Janet L. Horse Brain, Human Brain: The Neuroscience of Horsemanship. North Pomfret, VT: Trafalgar Square Books, 2020.
Kieson, Emily. “The Importance of Comparative Psychology in Equine-Assisted Activities and Therapies. International Journal of Comparative Psychology 31 (January 2018).
https://doi.org/10.46867/ijcp.2018.31.01.07. Retrieved from https://escholarship.org/uc/item/3mj755dv.
Lietz, Ricarda, and Ksenija Napan. “Horses and Worthwhile Causes: Exploring Equine-Assisted Learning at Dune Lakes Horse Inspired Learning Centre in Aotearoa New Zealand.” Aotearoa New Zealand Social Work 32, no. 4 (2020): 40–54.
Levine, Peter A. Waking the Tiger: Healing Trauma: The Innate Capacity to Transform Overwhelming Experiences. Berkeley, CA: North Atlantic Books, 1997.
Marchand, William R., Sarah J. Andersen, Judy E. Smith, Karl H. Hoopes, and Jennifer K. Carlson. “Equine-Assisted Activities and Therapies for Veterans with Posttraumatic Stress Disorder: Current State, Challenges and Future Directions.” Chronic Stress 5 (February 2021). http://doi.org/10.1177/2470547021991556.
Miller, William R., and Theresa B. Moyer. Effective Psychotherapists: Clinical Skills That Improve Client Outcomes. New York: Guilford Press, 2021.
Norcross, John C., and Bruce E. Wampold. “A New Therapy for Each Patient: Evidence-Based Relationships and Responsiveness.” Journal of Clinical Psychology 74, no. 11 (November 2018): 1889–1906. http://doi.org/10.1002/jclp.22678.
Romaniuk, Jaroslaw, R., and Kathleen J. Farkas. “Terapia zorientowana na traumę w placówkach ochrony zdrowia.” Lekarz Wojskowy 99, no. 4 (2021): 182–190. https://doi.org/10.53301/lw.2102.
Shay, Arnon, Prudence W. Fisher, Alison Pickover, Ari Lowell, J. Blake Turner, Anne Hilburn, Jody Jacob-McVey, Bonnie E. Malajian, Debra G. Farber, Jane F. Hamilton, Alan Hamilton, John C. Markowitz, and Yuval Neria. “Equine-Assisted Therapy for Veterans with PTSD: Manual Development and Preliminary Findings.” Military Medicine 185, no. 5–6 (May–June 2020). https://doi.org/10.1093/milmed/usz444.
Van der Kolk, Bessel A. The Body Keeps the Score: Brain, Mind, and Body in the Healing of Trauma. New York, NY: Penguin Books, 2015.
Vincent, Aviva, Isabel Ballard, and Kathleen J. Farkas. “Mind Full or Mindful? A Cohort Student of Equine-Facilitated Therapy for Women Veterans.” Research Square (23 March 2020). https://doi.org/10.21203/rs.3.rs-18201/v1.
Wiatrowska, Agata. Koń jako trener: o facylitacji programów rozwojowych z końmi oraz lekcjach od koni-trenerów. Warszawa: HorseSense Agata Wiatrowska, 2016.
Wojtkowska, Magdalena, Magdalena Kaczmarek, and Zuzanna Gazdowska. “The Influence of Horse Assisted Education on the Perception of Self-Efficacy in People Holding Leadership Positions.” Journal of Education, Health and Sport 9, no. 6 (2019): 456–469. https://doi.org/10.5281/zenodo.3256725.
Zhu Xi, Benjamin Suarez‐Jimenez, Sigal Zilcha‐Mano, Amit Lazarov, Shay Arnon, Ari L. Lowell, Maja Bergman, Matthew Ryba, Allan J. Hamilton, Jane F. Hamilton, J. Blake Turner, John C. Markowitz, Prudence W. Fisher, and Yuval Neria. “Neural Changes Following Equine-Assisted Therapy for Posttraumatic Stress Disorder: A Longitudinal Multimodal Imaging Study.” Human Brain Mapping 42, no. 6 (April 2021): 1930–1939.
HorseSpirit: Psychological Counseling and Development Programs with Horses Polska
https://orcid.org/0000-0001-5654-7775
Karolina Czarnecka, psycholog, certyfikowany specjalista w zakresie niesienia pomocy ofiarom przemocy w rodzinie, certyfikowany specjalista w zakresie pracy ze sprawcami przemocy. Od ponad dziesięciu lat pracuje w Ogólnopolskim Pogotowiu dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” i Centrum Pomocy Osobom Pokrzywdzonym Przestępstwem, gdzie pomaga ofiarom przemocy i przestępstw. Końmi zajmuje się od ponad trzydziestu lat i jest certyfikowaną facylitatorką EAHAE – International Association for Horse Assisted
Education, dzięki czemu może połączyć pracę zawodową z miłością do koni. Połączenie to zaowocowało opracowaniem programów z udziałem koni pomagających osobom doświadczającym przemocy. W ciągu kilku lat programy pomogły zarówno grupom jak i jednostkom w radzeniu sobie z traumatycznymi doświadczeniami.
Case Western Reserve University Stany Zjednoczone
https://orcid.org/0000-0002-1937-3603
Kathleen J. Farkas, doktor, opiekun LISW, jest Profesorem Pracy Społecznej w the Jack, Joseph and Morton Mandel School of Applied Social Sciences, Case Western Reserve University, Cleveland, Ohio, USA. Posiada bogate doświadczenie kliniczne i badawcze w dziedzinach zdrowia psychicznego oraz diagnozowaniu i leczeniu uzależnień. Dr Farkas od lat interesuje się problemem nadużywania substancji przez osoby starsze oraz kobiety a jej badania koncentrują się wokół uzależnień i problemów ze zdrowiem psychicznym u więźniów. Niedawno brała udział w badaniach, nauczaniu i publikacjach dotyczących wykorzystania zwierząt w leczeniu uzależnień i poprawie zdrowia psychicznego. Kieruje wydziałem praktyki bezpośredniej oraz specjalistycznym wydziałem do spraw nadużywania substancji i odwyku.
Case Western Reserve University Stany Zjednoczone
https://orcid.org/0000-0002-8568-6587
Jaroslaw R. Romaniuk, doktor, opiekun LISW, LICDC, jest badaczem i dydaktykiem. W chwili obecnej jest zatrudniony na pełnym etacie wykładowcy w Mandel School of Applied Social Sciences. Od 2004 do 2015 pracownik społeczny w Louis Stokes Cleveland Department of Veterans Affairs Medical Center. Pracował również w School of Medicine, Case Western Reserve University jako neurobiolog. Dzięki doświadczeniu nabytemu w VA został członkiem narodowych komitetów VA oraz National Association of Social Workers in Ohio. Był również zaangażowany na szczeblu lokalnym jako członek The Alcohol, Drug Addiction and Mental Health Services (ADAMHS) Board of Cuyahoga County (2010–2017).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
