Opłakiwane zwierzęta domowe. O radzeniu sobie ze śmiercią zwierzęcia w praktyce weterynaryjnej oraz doświadczeniu opiekunów zwierząt
Abstrakt
The article is written from the first-person perspective as an autoethnographical attempt to describe the experience of loss of a pet companion, a cat, when the decision about euthanasia was challenged and undermined, causing regret and complex feelings about the situation. The author tries to provide explanation for her feelings and for veterinarian behavior, at the same time introducing new kind of veterinarian in-home services for palliative care and euthanasia.
Słowa kluczowe
animal death; euthanasia; palliative care
Bibliografia
References
Arden, Darleen. The Angell Memorial Animal Hospital. Book of Wellness and Preventive Care for Dogs. New York: McGraw Hill Professional, 2003.
Bienzle, Dorothee. “FIV in Cats – A Useful Model of HIV in People?” Veterinary Immunology and Immunopathology vol. 159, no. 3–4 (June 2014): 171–179. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0165242714000506.
Chan, Melissa. “Veterinarians Face Unique Issues That Make Suicide One of the Profession’s Big Worries.” Time (September 2019). https://time.com/5670965/veterinarian-suicide-help/.
Cordaro, Millie. “Pet Loss and Disenfranchised Grief: Implications for Mental Health Counseling Practice.” Journal of Mental Health Counseling vol. 34, no. 4 (2012): 283–294.
Cox, Shea, and Mary Ellen Goldberg. “Nursing Care for Seriously Ill Animals—Art and Techniques.” In Hospice and Palliative Care for Companion Animals. Principles and Practice, edited by Amir Shanan, Jessica Pierce, and Tamara Shearer, 211–230. Hoboken: Wiley Blackwell, 2017.
Dawson, Susan Elisabeth. “Compassionate Communication: Working With Grief.” In Handbook of Veterinary Communication Skills, edited by Carol Gray and Jenny Moffett, 62–99. Oxford: Wiley Blackwell, 2010.
Deacon, Rebecca E., and Paula Brough. “Companion Animal Death and Client Bereavement: A Qualitative Investigation of Veterinary Nurses’ Caregiving Experiences.” Death Studies, vol. 45, no. 10 (2019): 805–816. https://doi.org/10.1080/07481187.2019.1696424.
Flowers, Amy. “Cats and FIV: Symptoms, Causes, and Treatment.” Pets WebMD (February 13, 2021). https://pets.webmd.com/cats/cat-fiv-feline-immunodeficiency-virus.
Figley, Charles R., and Robert G. Roop. Compassion Fatigue in the Animal-Care Community. Washington: The Humane Society University, 2006.
Grider, Lauren S. “Compassion Fatigue: A Hidden Danger to Veterinary Professionals.” NOMV: Not One More Vet (2022). https://www.nomv.org/2022/10/18/compassion-fatigue-a-hidden-danger-to-veterinary-professionals/.
Hoy-Gerlach, Janet, and Scott Wehman. “Companion Animal Loss.” In Human–Animal Interactions. Social Work Guide, 109–127. Washington: National Association of Social Workers Press, 2017.
Lange, Łucja. “Najtrudniejszy dzień: Film o eutanazji zwierząt.” Instytut Dobrej Śmierci: Blog, (March 4, 2022). https://instytutdobrejsmierci.pl/2022/03/04/najtrudniejszy-dzien-film-o-eutanazji-zwierzat/.
Morris, Patricia. Blue Juice: Euthanasia In Veterinary Medicine. Philadelphia: Temple University Press, 2012.
Mullins, Julie. “Disenfranchised Grief: Why Pet Owners Aren’t Allowed to Mourn.” Firstline, vol. 18, no. 4 (2021). https://www.dvm360.com/view/disenfranchised-grief-why-pet-owners-aren-t-allowed-to-mourn.
Peterson, Mark E. “Diagnostic Testing for Feline Thyroid Disease: Hyperthyroidism.” Compendium: Continuing Education for Veterinarians, Vetlearn.com (2013). http://assets.prod.vetlearn.com.s3.amazonaws.com/02/576c80bce611e28e71005056ad4736/file/PV2013_Peterson1_FF.pdf.
Pierce, Jessica, and Amir Shanan. “Ethical Decision Making in Animal Hospice and Palliative Care.” In Hospice and Palliative Care for Companion Animals. Principles and Practice, edited by Amir Shanan, Jessica Pierce, and Tamara Shearer, 57–72. Hoboken: Wiley Blackwell, 2017.
Reisbig, Allison M.J., McArthur Jr. Hafen, Drake Adryanna A. Siqueira, Destiny Girard, and Zachary B. Breuning. “Companion Animal Death: A Qualitative Analysis of Relationship Quality, Loss, and Coping.” OMEGA—Journal of Death and Dying vol. 75, no. 2 (2017): 124–150.
Richman, Eric. “A Social Worker’s Experience at a Veterinary School and Teaching Hospital.” In Career Paths in Human–Animal Interaction for Social and Behavioral Scientists, edited by Lori R. Kogan and Phyllis Erdman, 74–76. New York: Routledge, 2021.
Rigamonti, Magdalena. “Natalia Strokowska, lekarz weterynarii: Dokonuję eutanazji. Zabijanie to bardzo krzywdzące określenie.” Dziennik.pl (June 7, 2018). https://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/575848,natalia-strokowska-weterynarz-eutanazja-zwierzeta-wywiad.html.
Rohlf, Vanessa, and Pauleen Bennett. “Perpetration-Induced Traumatic Stress in Persons Who Euthanize Nonhuman Animals in Surgeries, Animal Shelters, and Laboratories.” Society & Animals vol. 1, no. 3 (2005): 201–219.
Spain, Breeanna, Lisel O’Dwyer, and Stephen Moston. “Pet Loss: Understanding Disenfranchised Grief, Memorial Use, and Posttraumatic Growth.” Anthrozoös: A Multidisciplinary Journal of the Interactions Between People and Other Animals vol. 32, no. 4 (2019): 555–568. https://doi.org/10.1080/08927936.2019.1621545.
Steel, Gareth. Never Work with Animals. The Unfiltered Truth About Life as a Vet. London: Harper Element, 2022.
Stoewen, Debbie L. “Suicide in Veterinary Medicine: Let’s Talk About It.” The Canadian Veterinary Journal vol. 56, no. 1 (2015): 89–92. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4266064/pdf/cvj_01_89.pdf.
Internet sources
Act on Animal Health Facilities (2014), accessed December 27, 2022. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20040110095.
Facebook Fanpage: Egzoovet, accessed July 25, 2022. https://www.facebook.com/egzoovet.
Getaway Services Inc., accessed July 25, 2022. https://www.gatewayservicesinc.com/.
Lap of Love. Veterinary Hospice & In-home Euthanasia, accessed July 25, 2022. https://www.lapoflove.com/.
Nicolaus Copernicus University, Veterinary Medicine Program of Studies, accessed December 27, 2022. https://www.vet.umk.pl/panel/wp-content/uploads/program-weterynaria.pdf.
NOMV: Not One More Vet, accessed July 25, 2022. https://www.nomv.org/.
The Hardest Day (2019). Directed by Tylor Ross and Rafferty Luke, accessed July 25, 2022. https://www.thehardestdayfilm.com/.
Wrocław University of Environmental and Life Science, Faculty of Veterinary Medicine, accessed December 27, 2022. https://wmw.upwr.edu.pl/en/students/studies/msc-degree-program.
YouTube. TEDx Talk, Melanie Bowden: What being a veterinarian really takes, (January 11, 2020), accessed July 25, 2022. https://www.youtube.com/watch?v=objP3E625Xo.
YouTube. TEDx Talk, Jackie Campbell: Our pets: Rethinking the way we say goodbye, (February 2, 2016), accessed July 25, 2022. https://www.youtube.com/watch?v=z5aAJGN_R
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
