Zwierzęce, jakiego nie ma
Abstrakt
The text constitutes an attempt to discuss the idea of the “animal” itself, which is an empty set. Following Jacques Derrida’s line of thought, we remain surprised, asking what links the elephant with the ant or the echidna with the hedgehog. The only benefit of the concept of the “animal” lies in revealing the way in which humans try to extricate themselves from the net designed by them for “animals,” but ultimately end up wrapping it tightly about themselves. The question about the socalled “animal” constitutes part of the battle over language that seems to have forgotten that it was born from the relation with animals; however, it preserves this knowledge not in the scientific jargon, but in those of its registers which allow people to talk about the individual relation not with the “animal,” but with the concrete individual of a concrete species.
Słowa kluczowe
animal; human; generalization; difference; relation
Bibliografia
Berger John. 1999. Po cóż patrzeć na zwierzęta? W O patrzeniu. Przeł. S. Sikora. Warszawa: Fundacja Aletheia 1999.
Braidotti Rosi. 2014. Po człowieku. Przeł. J. Bednarek, A. Kowalczyk. Przedmowa J. Bednarek. Warszawa: PWN.
Derrida Jacques. 2006. L’animal que donc je suis. Etablie par M.-L. Mallet. Paris: Éditions Galilée.
Elżanowski Andrzej. 2015. „O podmiotach nieosobowych i osobowych”. Znak 5: 14−18.
Ginzburg Carl. 1980. „Signe, traces, pistes. Racines d’un paradigme d’indice”. le debat 6: 3−44.
Pawlikowski Jan Gwalbert. 2010. Kultura a natura i inne manifesty ekologiczne. Łódź: Obywatel Stowarzyszenie "Obywatele-Obywatelom".
Pratt Mary Louise. 2011. Imperialne spojrzenie. Pisarstwo podróżnicze a transkulturacja. Przeł. E. E. Nowakowska. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
„Przemoc wobec zwierząt. Jacques Derrida w rozmowie z Élisabeth Roudinesco”. 2015. Znak 5: 34−43.
Siergiej Piotr. 2013. „Pożytki z różnorodności”. 2013. Tygodnik Powszechny 34: 33.
Smagowicz Krzysztof. 2004. Mantichora. Etymologicznego słownik nazw zwierząt. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Wilson Edward Osborne. 1999. Różnorodność życia. Przeł. J. Weiner. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0002-0588-2087
Beata Mytych-Forajter – dr hab., adiunkt w Zakładzie Teorii Literatury Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, autorka książek: Poetyka i łowy. O idei dawnego polowania w literaturze polskiej XIX wieku (Katowice 2004), Czułe punkty Grochowiaka. Szkice i interpretacje (Katowice 2010), Latająca ryba. Studia o podróżopisarstwie Ignacego Domeyki (Katowice 2014), współautorka pracy Uwolnić Pippi! Twórczość dla dzieci wobec przemian kultury (Katowice 2013) oraz przekładu rozprawy François Soulages’a Estetyka fotografii. Strata i zysk (Kraków 2007).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).