Czy polowania w dzisiejszym świecie mają rację bytu?
Abstrakt
The impact of human activities on the planet has accelerated the loss of species and ecosystems to a level comparable to a sixth mass extinction, the first driven by a living species. The Living Planet Index, which measures biodiversity abundance levels, was reduced by 58 per cent between 1970 and 2012. Humans have already driven at least four of nine Earth system processes beyond their safe boundaries. Hunting has lost its original function (source of food and survival of people). However, hunters invoke various arguments, including ecological and ethical ones, for the maintenance of hunting. Scientific research, however, contradicts them, for example modern hunting is blamed for the disruption of natural mechanisms regulating the size of game populations. The answer to the arguments of hunting ethics is contemporary environmental ethics, in which the fundamental value is respect for life, for every form of existence. Recent research shows that overexploitation of the environment, including hunting and fishing, has the greatest negative impact on biodiversity.
Słowa kluczowe
Hunting; sixth extinction; thresholds; number regulation; hunting and enviromental ethics
Bibliografia
Bateson G. 1979. Mind and Nature: A Necessary Unity. New York: Bantam Books.
Boivina N.L., Zederc M.A., Fuller D.Q., Crowtherf A., Larsong G., Erlandsonh J.M., Denhami T., Petraglia M.D. 2016. „Ecological consequences of human niche construction: Examining long-term anthropogenic shaping of global species distributions”. PNAS 113: 6388–6396.
Calcetera R.TX. 2011. „The Morality of Hunting”. Teen Ink. http://www.teenink.com/nonfiction/academic/article/302822/The-Morality-of-Hunting/ [data dostępu: 15.07.2012]
Caras R. 1970. Death as a Way of Life. Boston: Little, Brown.
Causey A.S. 1989. „On the Morality of Hunting”. Environmental Ethics 11: 327–343.
Daily G.C. 1997. Nature's Services: Societal Dependence on Natural Ecosystems. Island Press: Washington, D.C.
Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D. 2010. Ochrona środowiska przyrodniczego. Warszawa: PWN.
Dowd M. 1991. Earthspirit. A Handbook for Nurturing an Ecological Christianity. Connecticut: Twenty-Third Publications, Mystic.
Ehrlich P.R., Ehrlich A. 1981. Extinction: the causes and consequences of a disappearance of species. New York: Random House.
Gasset J.O. 1972. Meditations on Hunting. New York: Charles Scribner’s Sons.
Gorder P.F. 2006. „Big Bang in Antarctica - Killer Crater Found Under Ice”. Ohio State University Research News, June 1. https://news.osu.edu/news/2006/06/01/erthboom/ [data dostępu: 17.12.2017]
Hallam T. 2006. Ewolucja i zagłada. Wielkie wymieranie i jego przyczyny. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Hatley K. 1993. „A Neo-Humanist Model of Education”. New Renaissance 4: 10–13.
Kenny S., Stoneham M.A. 1997. „Hunting Morality. Teen Ink Magazine, September. http://teenink.com/opinion/all/article/10534/Hunting-Morality/ [data dostępu: 15.07.2012]
Kaustuv R., Hunt G., Jablonski D. 2009. „Phylogenetic conservatism of extinctions in marine bivalves”. Science 325: 733–37.
Koehler W. 1981. Zwierzęta czekają. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza.
Lawton J. 1994. „What do species do in ecosystems? Oikos 71: 367-374.
Lee K.N. 2001. Sustainability, Concept and Practice of. W: Encyclopedia of Biodiversity. Levin S. (red.), 5: 553–567. San Diego: Academic Press.
List Ch. 2004. „On the Moral Distinctiveness of Sport Hunting”. Environmental Ethics 26: 155–169.
Loftin R.W 1984. „The Morality of Hunting”. Environmental Ethics 6: 241–250.
Maxwell S.L., Fuller L.A., Brooks T.M., Watson J.E.M. 2016. „The ravages of guns, nets and bulldozers”. Nature 536: 143–145.
Millennium Ecosystem Assessment 2005: Ecosystems and Human Well-Being: Current State and Trends. Island Press, Washington, DC. http://www.maweb.org/en/Index.aspx [data dostępu: 17.12.2017]
Paine R.T. 1969. „A note on trophic complexity and community stability. American Naturalist 103: 91–93.
Phan C., S. Hang, S. Tan, K. Lor 2015. „Population Monitoring of the Critically Endangered Mekong Dolphin Based on Rark-Resight Models”. WWF-Cambodia Technical Report. http://cambodia.panda.org/news___press/publications/?uNewsID=256290 [data dostępu: 17.12.2017]
Program Środowiskowy Organizacji Narodów Zjednoczonych. http://www.unep.org/ [data dostępu: 19.03.2010]
Reeves R.R., Jefferson T.A., Karczmarski L., Laidre K., O’Corry-Crowe G., Rojas-Bracho L., Secchi E.R., Slooten E., Smith B.D., Wang J.Y., Zhou K. 2008. Orcaella brevirostris. W: IUCN 2008. IUCN Red List of Threatened Species. http://www.iucnredlist.org/details/15419 [data dostępu: 17.12.2017]
Rockström J., Steffen W., Noone K., Persson Å., Chapin F.S., Lambin E.F., Lenton T.M., Scheffer M., Folke C., Schellnhuber H.J., Nykvist B., de Wit C.A., Hughes T., van der Leeuw S., Rodhe H., Sörlin S., Snyder P.K., Costanza R., Svedin U., Falkenmark M., Karlberg L., Corell R.W., Fabry V.J., Hansen J., Walker B., Liverman D., Richardson K., Crutzen P., Foley J.A. 2009. „A safe operating space for humanity”. Nature 461: 472–475.
Rosin Z. M., Takacs V., Báldi Á., Banaszak-Cibicka W., Dajdok Z., Dolata P.T., Kwieciński Z., Łangowska A., Moroń D., Skórka P., Tobółka M., Tryjanowski P., Wuczyński A. 2001. „Koncepcja świadczeń ekosystemowych i jej znaczenie w ochronie przyrody polskiego krajobrazu rolniczego”. Chrońmy Przyrodę Ojczystą 67: 3–20.
Sagan C. 2001. Miliardy, miliardy. Rozmyślania o życiu i śmierci u schyłku tysiąclecia. Warszawa: Wyd. Proszyński i S-ka.
Solecki D. Myślistwo – aspekt ekologiczny i etyczny. http://zielone.info/zieloni/new/gospodarka/28-nowosci/259-myslistwo-aspekt-ekologiczny-i-etyczny [data dostępu: 15.07.2012]
Tilman D., Lehman C.L., Bristow C.E. 1998. „Diversity-stability relationships: Statistical inevitability or ecological consequence?”. The American Naturalist 151: 277–282.
Ulanowski T. 2016. „Inwazja człowieka. Dziś dziewiczej przyrody już nie ma”. Gazeta Wyborcza, 15.
Vitali T.R. 1990. „Sport Hunting: Moral or Immoral?”. Environmental Ethics 12: 69–82.
Walker B.H. 1992. „Biodiversity and ecological redundancy”. Conservation Biology 6: 18–23.
„Watching whales sure beats killing them”. New Scientist, 06 July 2009. http://www.newscientist.com/article/mg20327153.500-watching-whales-sure-beats-killing-them.html [data dostępu: 17.12.2017]
Weiner J. 1999. Życie i ewolucja biosfery. Podręcznik ekologii ogólnej. Warszawa: PWN.
Wheeler Q. D. 1990. „Insect Diversity and Cladistic Constraints”. Annals of the Entomological Society of America 83: 1031–1047.
Wilson E. O. 1999. Różnorodność życia. Warszawa: PIW.
Wolf E.C. 1990. The case that the world has reached limits. More precisely that current throughout growth in the global economy cannot be sustained. W: Environmentally sustainable economic development: Building on Brundtland, 15–28. Paris: UNESCO.
Williams M., Zalasiewicz J., Haff P.K., Schwägerl C., Barnosky A.D., Ellis E.C. 2015. „The Anthropocene biosphere”. The Anthropocene Review, 1–24.
Wheeler Q.D., Raven P.H., Wilson E.O. 2004. „Taxonomy: Impediment or Expedient?”. Science 303: 285.
WWF 2016. „Living Planet Report 2016. Risk and resilience in a new era”. WWF International, Gland, Switzerland.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
