W drugiej części tryptyku Of Rats and Men zaproponowana zostaje pozytywna odpowiedź na wcześniejsze konkluzje. Z pomocą zasobów konceptualnych pragmatyzmu oraz interpretacji fundamentalnych zasad fizycznych, płynących ze współczesnych nieortodoksyjnych ujęć teoretycznych – metafizyki procesu, rozszerzonej syntezy ewolucyjnej i teorii powiązanych ze „zwrotem pragmatycznym” w naukach kognitywnych, a mianowicie zasady energii swobodnej (FEP) i przetwarzania predykcyjnego (PP) – przeprowadzona zostaje rekonstrukcja podstaw podmiotowości sprawczej. W artykule broniona jest teza, że podmiotowość sprawcza, rozumiana jako zdolność organizmów do działania w odniesieniu do racji, nie jest wyznacznikiem ludzkiej poznawczej wyjątkowości, lecz inherentną własnością procesu życia, której źródłem jest egzystencjalny imperatyw utrzymywania stabilności homeodynamicznej przez organizm. Autor argumentuje na rzecz zasadności stosowania intencjonalnej terminologii w wyjaśnianiu zachowań zwierząt, wskazując, że FEP umożliwia takie podejście, a także że jest ono zbieżne z pluralistycznym stanowiskiem pragmatyzmu i antyredukcjonistyczną linią procesualnej metafizyki w filozofii biologii. Artykuł kładzie podwaliny pod dalszą analizę zaawansowanych form podmiotowej sprawczości, która zostanie rozwinięta w ostatniej części tryptyku.
English
Русский
Język Polski