Sztuczne raje prawdopodobieństwa. O funkcjach negowania w wierszu pt. Dworzec Wisławy Szymborskiej i jego angielskim przekładzie autorstwa Stanisława Barańczaka i Clare Cavanagh
Abstrakt
The aim of this article is to interpret Szymborska’s poem entitled The Railroad Station and its English translation, from the point of view of the key poetics of negation. From the point of view of linguistics, literary studies, and translation studies, the poem is demonstrative of the variety of forms of negation and their semantic functions used in Szymborska’s entire oeuvre. The translators use numerous and various forms of formal and semantic negation as well, but they lack the central pragmatic negation. Szymborska doubts whether ‘our’ world is the best of possible worlds: since there is only one course of events, ‘the paradise of probability’ is ‘artificial’; the world is a burial ground of possibilities that did not come true.
Słowa kluczowe
poetics of negation; negation; possible worlds; literary translation; linguistics and literature
Bibliografia
Antas J., 1991, O mechanizmach negowania, Kraków.
Augé M., 2010, Niemiejsce. Wprowadzenie do antropologii hipernowoczesności, przeł. Chymkowski R., Warszawa.
Balbus S., 1996, Świat ze wszystkich stron świata. O Wisławie Szymborskiej, Kraków.
Balcerzan E., 1996, W szkole świata, w: Jarzębski J., red., Szymborska: szkice, Warszawa.
Baranowska M., 1996, Tak lekko było nic o tym nie wiedzieć… Szymborska i świat, Wrocław.
Baudelaire Ch., 2009, Sztuczne raje, przeł. Engelking R., Gdańsk.
BrajerskaMazur A., 2012, Filutka z filigranu paraduje w cudzym losie. Wisława Szymborska w anglojęzycznym przekładzie Stanisława Barańczaka i Clare Cavanagh, Lublin.
Głowiński M., 1998, Zaświat przedstawiony: szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Kraków.
Kornhauser J., Zagajewski A., 1974, Świat nie przedstawiony, Kraków.
Legeżyńska A., 1996, Wisława Szymborska, Poznań.
Lem S., 1975, Filozofia przypadku. Literatura w świetle empirii, t. 1, Warszawa.
Ligęza W., 1996, Marzenie o lepszym świecie, w: Jarzębski J., red., Szymborska: szkice, Warszawa.
Ligęza W., 2002, O poezji Wisławy Szymborskiej. Świat w stanie korekty, Kraków.
Michałowski P., 1996, Wisławy Szymborskiej poetyka zaprzeczeń, „Pamiętnik Literacki”, z. 2.
Nasiłowska A., 2000, Literatura współczesna, Warszawa.
van Nieukerken A., 1998, Ironiczny konceptyzm. Nowoczesna polska poezja metafizyczna, Kraków.
Szymborska W., 1997, Nothing Twice. Selected Poems. Nic dwa razy. Wybór wierszy, przeł. Barańczak S., Cavanagh C., Kraków.
Szymborska W., 2000, Wiersze wybrane, Kraków.
Szymborska W., 2005, Dwukropek, Kraków.
Wojda D., 1996, Milczenie słowa. O poezji Wisławy Szymborskiej, Kraków.
lic., Faculty of Linguistics, Philology and Phonetics, University of Oxford, Wielka Brytania. Wielka Brytania
https://orcid.org/0000-0003-2859-486X
Studentka General Linguistics and Comparative Philology na Uniwersytecie Oksfordzkim oraz lingwistyki, specjalność: przekład i komunikacja międzykulturowa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Uzyskała dwa dyplomy licencjackie z wyróżnieniem na kierunkach: filologia angielska i polonistykakomparatystyka w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych UJ. Interesuje się konceptualizacją, znaczeniem niebezpośrednim w języku i literaturze oraz teoriami przekładu literackiego. Tłumaczy poezję Ewy Lipskiej na język angielski. Laureatka I lokaty XLII Olimpiady Literatury i Języka Polskiego (2012) oraz wielu stypendiów, m.in. Stypendium Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego (2015).
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
