System i formy polonistycznej edukacji dzieci polskich uchodźców we Francji w latach 1919-1945 (wybrane zagadnienia)

Anna Pachowicz

doi:10.31261/PS_P.2022.30.08

Published: 2022-12-22

Vol. 30 No. 2 (2022)

System and Forms of Polish Language Education of Children of Polish Refugees in France between 1919 and 1945 (Selected Issues) [System i formy polonistycznej edukacji dzieci polskich uchodźców we Francji w latach 1919–1945 (wybrane zagadnienia)]

Anna Pachowicz

Section: Reviews and reports

https://doi.org/10.31261/PS_P.2022.30.08

Abstract

The aim of this article is to characterise the system and forms of teaching the Polish language to children of
Polish emigrants in France between 1919 and 1945. The time frames are not accidental as they are marked by two important dates. 1919 marks the beginning of economic emigration of Poles to France, which lasted until the outbreak of the Second World War, while 1945 marks the end of the war. The basis for the considerations presented are archival sources collected primarily at the Polish Library in Paris and Polish and French-language publications related to the subject in question. Teaching of the Polish language to children and young people or the continuation of the Polish language education once begun in Poland was an extremely important aspect of maintaining Polish identity and allowed the Polish community to survive the difficult period of emigration. The Polish émigré community strived to ensure that teaching of the mother tongue was conducted systematically, intensively and effectively.

Keywords:

Polish emigration in France in the 20th century , teaching the Polish language in France , Polish schools in France

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Pachowicz, A. (2022). System and Forms of Polish Language Education of Children of Polish Refugees in France between 1919 and 1945 (Selected Issues) [System i formy polonistycznej edukacji dzieci polskich uchodźców we Francji w latach 1919–1945 (wybrane zagadnienia)]. Postscriptum Polonistyczne, 30(2), 1–12. https://doi.org/10.31261/PS_P.2022.30.08

Cited by / Share

References

Dokumenty nieopublikowane
Google Scholar

Archiwum Akt Nowych (AAN)
Google Scholar

Comité Central des Houillères de France. Okólniki, sygn. 666.
Google Scholar

Ministerstwo Spraw Zagranicznych. Departament Konsularny. Wydział Emigracyjny, sygn. 9886.
Google Scholar

Biblioteka Polska w Paryżu (BPP)
Google Scholar

BPP, AMB sygn. tym. 8, Prace M. Biesiekierskiego związane z działalnością opiekuńczą. Okres III od września 1941 r. do 30 kwietnia 1944 r., k. 20, 41 (teka niepaginowana, numeracja w obrębie dokumentu).
Google Scholar

BPP, AMB sygn. tym. 11, Materiały do działalności oświatowej ze spuścizny M. Biesiekierskiego. Wyciąg z raportu Konsulatu Gen. R.P. w Lille z dnia 13 III 1940 r., k. 1-2 (teka niepaginowana, numeracja w obrębie dokumentu).
Google Scholar

BPP, TOPF, ZSAK sygn. 1163, Pismo J. Jakubowskiego do Delegatów Okręgowych TOPF z dnia 2 III 1942, k. 48.
Google Scholar

BPP, ZFP, ZSAK sygn. 1164, Informacja o likwidacji Biur Polskich przesyłana do Komitetów Towarzystw Miejscowych dnia 28 stycznia 1942 r., k. 14.
Google Scholar

BPP, ZFP, ZSAK sygn. 1164, Praca kulturalno-oświatowa, k. 22-24.
Google Scholar

Instytut Polski i Muzeum gen. W. Sikorskiego w Londynie
Google Scholar

PRM-K 6, Pismo Zarządu Głównego PCK w Vichy do Zarządu Głównego PCK w Londynie z dnia 18 września 1940 r., k. 28.
Google Scholar

Opracowania
Google Scholar

Dopierała K., 2005, Szkoła Narodowa Polska w Paryżu, w: Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, t. 5: S–Ż, red. K. Dopierała, Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń, s. 47–48.
Google Scholar

Dzwonkowski R., 1981, Szkolnictwo polskie we Francji w czasie II wojny światowej 1939–1945, „Studia Polonijne”, t. 4, s. 188–199.
Google Scholar

Gardin P., 2022, Dziedzictwo Stanisława Leszczyńskiego. O nauczaniu języka i kultury polskiej w Nancy – historia, wyzwania, zagrożenia, „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1 (29), s. 1–18.
Google Scholar

Gogolewski E., 1998, Szkolnictwo polskie we Francji (1833–1990), przeł. S. Kaufman, J. Łukaszewicz, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław.
Google Scholar

Grabowski H., 2007, Les Villardien, b.n.w., Gif-sur-Yvette.
Google Scholar

Gruss N., 1962, Szkoła Polska w Paryżu, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa.
Google Scholar

Janowska H., 1959, Szkolnictwo polskie we Francji w latach 1919–1939, b.n.w., Warszawa.
Google Scholar

Jełowicki A., 1836, Rocznik Emigracji Polskiej. Pismo polityce i literaturze narodowej poświęcone, b.n.w., Paryż.
Google Scholar

Kalinowski P., 1970, Emigracja polska we Francji w służbie dla Polski i dla Francji 1939–1945, Księgarnia Polska, Paryż.
Google Scholar

Konwencja w przedmiocie emigracji i imigracji, zawarta pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Rzecząpospolitą Francuską dnia 3 IX 1919 r., Dz.U. RP 1920, nr 41, poz. 246.
Google Scholar

L’accord Sokal – Peyerimhoff sur l’enseignement du polonais dans les écoles française (1924), 2003, in: J. Ponty, L’immigration dans les textes France 1789–2002, Belin, Paris, s. 173–174.
Google Scholar

Loi du 30 octobre 1886 sur l’organisation de l’enseignement primaire. Journal officiel de la République française. Lois et décrets 31 octobre 1886, no 296.
Google Scholar

Łepkowski T., 1990, Wolna szkoła polska w okupowanej Francji. Historia Gimnazjum i Liceum im. Cypriana Norwida w Villard‑de‑Lans, 1940–1946, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Miodunka W.T., 2004, Nauczanie języka polskiego w świecie, w: Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, t. 3: K–O, red. K. Dopierała, Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń, s. 400–401.
Google Scholar

Obidniak K., Wędrychowski J., 1983, Goście Hotelu Du Parc, Wydawnictwo Łódzkie, Villard de Lans.
Google Scholar

Pachowicz A., 2010, Komitet Ministrów dla Spraw Kraju 1939–1945, Wydawnictwo DiG, Warszawa.
Google Scholar

Pachowicz A., 2013, Towarzystwo Opieki nad Polakami we Francji 1941–1944, Oficyna Wydawnicza Kucharski, Toruń.
Google Scholar

Pachowicz A., 2020, Książka w edukacji młodzieży polskiej w gimnazjum i liceum w Villard-de-Lans w okresie II wojny światowej, w: Między książką a literaturą. Księga jubileuszowa dedykowana Profesor dr hab. Teresie Wilkoń z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej, red. K. Tałuć, M. Nadolna-Tłuczykont, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2020, s. 67–79.
Google Scholar

Pairault A., 1926, L’immigration organisée et l’emploi de la main-d’oeuvre étrangère en France, Les Presses universitaires de France, Paris.
Google Scholar

Pugacewicz I., 2017, Batignolles 1842–1874. Edukacja Wielkiej Emigracji, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Google Scholar

Siatkowska-Callebat K., 2014, L’histoire de l’enseignement du polonais en France, in: Enseigner et apprendre le polonais langue étrangère, dir. L. Kolankiewicz, A. Zieniewicz,
Google Scholar

Centre de civilisation polonaise, Polonicum, Centre d’enseignement de polonais langue étrangère, Paris–Varsovie, s. 192–204.
Google Scholar

Wierzbiański B., 1946, Polonia zagraniczna w latach 1939–1946, Wydawnictwo Światowego Związku Polaków z Zagranicy, Londyn.
Google Scholar

Wilkoń A., 1992, 150 lat Szkoły Polskiej w Paryżu (1842–1992), École Polonaise, Paryż.
Google Scholar

Zabiełło S., 1967, Na posterunku we Francji, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.
Google Scholar

Anna Pachowicz

apachowicz@interia.eu
https://orcid.org/0000-0002-0977-6150

Affiliation:

University of Applied Sciences in Tarnow Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

ANNA PACHOWICZ – PhD, Associate Professor, Faculty of Administration and Economics, Academy of Applied Sciences in Tarnów, Tarnów, Poland. Anna Pachowicz is a graduate of master’s and doctoral studies at the Faculty of History of the Jagiellonian University and postgraduate studies in journalism at the Pontifical University of John Paul II in Cracow; doctor of Humanities in History (2006); currently employed as a University Professor at the Faculty of Administration and Economics at the Academy of Applied Sciences in Tarnów; the head of the Department of Administration. Her research interests include the history of Poland in the 20th century, especially the period of World War II, with particular emphasis on the history of Polish wartime emigration in France and England, as well as the history of the region, primarily the Tarnów area.

Vol. 30 No. 2 (2022)
Published: 2023-03-01

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit

System and Forms of Polish Language Education of Children of Polish Refugees in France between 1919 and 1945 (Selected Issues) [System i formy polonistycznej edukacji dzieci polskich uchodźców we Francji w latach 1919–1945 (wybrane zagadnienia)]

Abstract

Keywords:

Anna Pachowicz

Information