„Ciałość”. Podmiotowość i ciało w perspektywie dyskursu maladycznego

Monika Ładoń

doi:10.31261/PS_P.2024.34.04

Published: 2024-12-20

Vol. 34 No. 2 (2024)

„Ciałość”: Subjectivity and the Body in the Perspective of Maladic Discourse

Monika Ładoń

Section: Treatises

https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.34.04

Abstract

The text concerns Katarzyna Kaczyńska-Piwko’s rarely interpreted autopathography about living with a chronic disease (congenital brittleness of the bones). The starting point is the title neologism – ‘ciałość’ – which allows us to ask about the intersection of three elements: the body, the bones (as a sign of the disease) and the whole (the subject and the body). Thanks to this, Kaczyńska-Piwko’s text becomes a literary illustration of philosophical questions: do we have a body? are we a body? The methodological framework for the reading is the maladic discourse, which places the individual experience of illness at the centre and, through it, sharpens the meaning of the body. The themes chosen for interpretation relate mainly to pain, understood in accordance with Elaine Scarry’s theory, and the relationship between the body and writing (writing with the body) with references to Jean-Luc Nancy’s philosophy. The author’s argument aims to present the dynamic relationship between the ailing subject and the body, which leads to transcend the Cartesian division in favour of capturing the unity of thought and body. The author traces the formation of the subject’s intimate relationship with the body: from rebellion, to listening to its speech, to tenderness, to acceptance. The body becomes the protagonist of the story, shattering the natural hierarchical nature of the relationship with the subject. The article proposes the application of an eclectic maladic discourse to Polish and literary studies.

Keywords:

body , writing , illness , autopathography , pain

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Ładoń, M. (2024). „Ciałość”: Subjectivity and the Body in the Perspective of Maladic Discourse. Postscriptum Polonistyczne, 34(2), 1–16. https://doi.org/10.31261/PS_P.2024.34.04

Cited by / Share

References

Bakke M., 2000, Ciało otwarte. Filozoficzne reinterpretacje kulturowych wizji cielesności, Wydawnictwo Naukowe Instytutu Filozofii UAM, Poznań.
Google Scholar

Baranowska M., 2005, To jest wasze życie. Być sobą w chorobie przewlekłej, Świat Książki, Warszawa.
Google Scholar

Brach-Czaina J., 1999, Szczeliny istnienia, eFKa, Kraków.
Google Scholar

Broyard A., 2010, Upojony chorobą. Zapiski o życiu i śmierci, wybór i oprac. A. Broyard, wstęp O. Sacks, przeł. A. Nowakowska, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Google Scholar

Chirpaz F., 1998, Ciało, przeł. J. Migasiński, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa.
Google Scholar

Chojnacka-Kuraś M., 2019, Kiedy walka staje się podróżą. O przeobrażeniach metafor opisujących doświadczenie chorowania z uwzględnieniem typu i fazy choroby, „Prace Filologiczne”, t. 73, s. 33–48.
Google Scholar

Cioran E., 1994, Upadek w czas, przeł. I. Kania, Oficyna Literacka, Kraków.
Google Scholar

Cioran E., 2016, Zeszyty 1957–1972, przeł. I. Kania, Aletheia, Warszawa.
Google Scholar

Drwięga M., 2005, Ciało człowieka. Studium z antropologii filozoficznej, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Dziadek A., 2014, Projekt krytyki somatycznej, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.
Google Scholar

Frank A.W., 1995, The Wounded Storyteller: Body, Illness, Medicine, and How to Live, The University of Chicago Press, Chicago.
Google Scholar

Kaczyńska-Piwko K., 2021, Ciałość, Nawias, Poczesna.
Google Scholar

Koper B., 2019, Patografia. Od historii przypadku do klinicznych opowieści, „Kultura Współczesna”, nr 4, s. 107–117.
Google Scholar

Kowalik B., 2023, Jean-Luc Nancy: przyjemność (w) dekonstrukcji, „Przestrzenie Teorii”, nr 39, s. 241–267.
Google Scholar

Ładoń M., 2019, Choroba jako literatura. Studia maladyczne, „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe, Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, Katowice.
Google Scholar

Ładoń M., 2023, Wyczerpanie. O kondycji bohaterek narracji maladycznych, „Ruch Literacki”, z. 4, s. 463–480.
Google Scholar

Łebkowska A., 2019, Somatopoetyka – afekty – wyobrażenia. Literatura XX i XXI wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Nancy J.-L., 2002, Corpus, przeł. M. Kwietniewska, słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
Google Scholar

Okupnik M., 2018, W niewoli ciała. Doświadczenie utraty zdrowia i jego reprezentacje, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Okupnik M., 2023, Przerwane oczekiwanie. O matrifokalności w kontekście poronienia, „Ruch Literacki”, z. 4, s. 481–496.
Google Scholar

Pietrych K., 2009, Co poezji po bólu? Empatyczne przestrzenie lektury, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
Google Scholar

Porzuczek S., 2020, Mapowanie bólu. Lektura – spojrzenie – afekt, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Przymuszała B., 2006, Szukanie dotyku. Problematyka ciała w polskiej poezji współczesnej, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Rogowska-Stangret M., 2016, Ciało – poza Innością i Tożsamością. Trzy figury ciała w filozofii współczesnej, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk.
Google Scholar

Scarry E., 2019, Ból. Konstruowanie i dekonstruowanie świata w obliczu cierpienia, przeł. J. Bednarek, PWN, Warszawa.
Google Scholar

Serkowska H., 2021, Po pierwsze nie metaforyzuj! O tropach demencji, „Teksty Drugie”, nr 1, s. 59–80.
Google Scholar

Shusterman R., 2010, Świadomość ciała. Dociekania z zakresu somaestetyki, przeł. W. Małecki, S. Stankiewicz, red. naukowa K. Wilkoszewska, Universitas, Kraków.
Google Scholar

Sławek T., 2004, Czy ból uczy? Lekcja spojrzenia dolorycznego, w: Ból, Punkt po Punkcie, słowo/obraz terytoria, Gdańsk, s. 11–21.
Google Scholar

Sławek T., 2019, „Ja bolę”. Boleść i terapia, w: Fragmenty dyskursu maladycznego, red. M. Ganczar, I. Gielata, M. Ładoń, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk, s. 89–107.
Google Scholar

Sontag S., 1999, Choroba jako metafora. AIDS i jego metafory, przeł. J. Anders, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Google Scholar

Szubert M., 2019, Dyskurs maladyczny – perspektywy badawcze, w: Fragmenty dyskursu maladycznego, red. M. Ganczar, I. Gielata, M. Ładoń, Fundacja Terytoria Książki, Gdańsk, s. 17–35.
Google Scholar

Szubert M., 2022, Choroba, ciało, grzech. Kulturowe studia maladyczne, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
Google Scholar

Woods A., 2021, Więcej niż rany. Nowe spojrzenie na narracyjność, chorobę i ucieleśnione doświadczenie siebie, „Teksty Drugie”, nr 1, s. 245–266.
Google Scholar

Zierkiewicz E., 2012, Patografia jako zjawisko kulturowe i jako narzędzie nadawania znaczeń chorobie przez współczesnych pacjentów, „Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja”, nr 1, s. 49–61.
Google Scholar

Monika Ładoń

monika.ladon@us.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-7932-2728

Affiliation:

University of Silesia in Katowice Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

MONIKA ŁADOŃ – associate professor, Professor at the University of Silesia, Institute of Polish Studies, University of Silesia in Katowice, Katowice, Poland.
Literary scholar, professor at the University of Silesia. Deals with border experiences (illness, old age, bereavement) in 20th and 21st century literature. Author of the book Choroba jako literatura. Studia maladyczne [Illness as Literature. Maladic Studies] (Katowice 2019), co-editor of the volumes Fragmenty dyskursu maladycznego [Fragments of a Maladic Discourse] (Gdańsk 2019) and Fragmenty dyskursu żałobnego [Fragments of a Bereavement Discourse] (Gdańsk 2021). Co-editor of the publishing series Ars medica ac humanitas. She has published, among others, in “Teksty Drugie”, “Kultura Współczesna” and “Przestrzenie Teorii”.
E-mail: monika.ladon@us.edu.p

Vol. 34 No. 2 (2024)
Published: 2024-09-19

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit

„Ciałość”: Subjectivity and the Body in the Perspective of Maladic Discourse

Abstract

Keywords:

Monika Ładoń

Information