https://doi.org/10.31261/PS_P.2025.35.18
Celem artykułu jest charakterystyka badań filologicznych prowadzonych współcześnie z użyciem narzędzi cyfrowych. Jego głównym założeniem jest podsumowanie dotychczasowych podejść badawczych w ramach nowej dyscypliny naukowej, jaką jest humanistyka cyfrowa. Opisuje się ją jako nowy model komunikacji naukowej, który wykorzystuje innowacyjne technologie do prowadzenia badań oraz ma charakter interdyscyplinarny i zespołowy. Tekst ma charakter sprawozdawczy i przeglądowy. Krótko opisuje perspektywę badań światowej humanistyki cyfrowej jako otwartej społecznie nauki wykorzystującej potencjał mediów oraz technologii cyfrowych. Zestawia tę perspektywę z digitalizacyjnymi pracami, które zmierzają do archiwizacji dziedzictwa kulturowego utrwalonego językowo w środowisku krakowskiej humanistyki cyfrowej. Prezentuje najważniejsze zasoby cyfrowe z zakresu językoznawstwa historycznego w Polsce (zdigitalizowane słowniki i korpusy historycznej polszczyzny) oraz postuluje stworzenie korpusu diachronicznego polszczyzny dla badań jej dziedzictwa językowego i kulturowego. Ogólnym wnioskiem z dokonanego przeglądu jest stwierdzenie, że wykorzystanie metod cyfrowych w archiwizowaniu dziedzictwa językowego i kulturowego przynosi nowe efekty w postaci dużych, niespotykanych dotychczas zbiorów danych. Ich przetworzenie i interpretacja z użyciem metod językoznawstwa komputerowego i kwantytatywnego mogą pomóc w formułowaniu odpowiedzi na kluczowe pytania humanistyki. Badania wykonano przy wsparciu finansowym Priorytetowych Obszarów Badawczych: POB Heritage i POB DigiWorld w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
2025
Opublikowane: 2025-05-26
10.31261/PS_P

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.