Ambiwalentny obraz psa w robotyce
Abstrakt
Psa i człowieka łączy szczególny emocjonalny stosunek. Oprócz tego, że pies realizuje dla potrzeb człowieka wiele zadań, jest także, a może przede wszystkim, przyjacielem i towarzyszem. Jednak kojarzy się również z zagrożeniem, wścieklizną, agresją z powodu konotacji z wilczymi przodkami. Taką ambiwalencję w podejściu do psa można prześledzić we współczesnym rozwoju robotyki, w której stworzone maszyny ucieleśniają zarówno pozytywny wizerunek psa jako członka rodziny, jak i negatywny wizerunek niebezpiecznej bestii. Przykładami takich maszyn są roboty komercyjne Aibo firmy Sony oraz stworzony dla wojska przez Boston Dynamics BigDog (wraz z kolejnymi modernizacjami). Oba projekty robotów można uznać za ilustrację niektórych pozornie sprzecznych obrazów psa w kulturze.
Słowa kluczowe
robot, pies, etyka, technologia, robotyka
Bibliografia
Darling, Kate. “Why we have an emotional connection to robots.” TED Salon: Samsung, 2018. Accessed January 7, 2021. https://www.ted.com/talks/kate_darling_why_we_have_an_emotional_connection_to_robots.
Ilnicki, Rafał. “Projektowanie społecznych robotów – wyzwanie dla technonauki i sztuki.” Zeszyty Artystyczne, no. 22 (2012): 21–31.
Jachowicz, Stanisław. “Kazio.” In Bajki i powiastki dla Dzieci z celniejszych bajko-pisarzy polskich wybrane, 55–56. Leszno: Nakładem Ernesta Günthera, 1850.
Musiał, Maciej. “Intymność dziś i jutro. Od emancypacji i uprzedmiotowienia do lalek i robotów.” Tematy z Szewskiej, no. 15 (2015): 25–41.
Przegalińska, Aleksandra. Istoty wirtualne. Jak fenomenologia zmieniała sztuczną inteligencję. Kraków: Universitas, 2016.
Raibert, Marc. “Meet Spot, the robot that can run, hop and open doors.” TED2017. Accessed January 7, 2021. https://www.ted.com/talks/marc_raibert_meet_spot_the_robot_dog_that_can_run_hop_and_open_doors.
“Ritual pokhoron sobak-robotov AIBO v Yaponii.” 4 Jan. 2019. Accessed January 7, 2021. https://www.newstube.ru/media/ritual-pohoron-sobak-robotov-aibo-v-yaponii [“Ритуал похорон собак-роботов AIBO в Японии.” 4 января 2019. Дата обращения: 7 января 2021. https://www.newstube.ru/media/ritual-pohoron-sobak-robotov-aibo-v-yaponii].
Scholtz, Christopher. “Und täglich grüßt der Roboter Analysen und Reflexionen des Alltags mit dem Roboterhund Aibo.” Volkskunde in Rheinland-Pfalz, no. 23 (2008): 139–154. Accessed January 6, 2021. http://c-p-scholtz.de/Und_taeglich_gruesst_der_Roboter.pdf.
Uniwersytet Finansowy przy Rządzie Federacji Rosyjskiej Federacja Rosyjska
http://orcid.org/0000-0002-4488-8131
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
