Słoń Pliniusza
Abstrakt
Tłem rozważań podjętych w tym artykule jest stoicka koncepcja relacji między ludźmi i zwierzętami. Stoicy zakładali panowanie ludzi nad pozostałymi istotami i uważali, że hegeminia człowieka nie może być ograniczana przez normy sprawiedliwości. Passus z Historii naturalnej – opowieść o słoniach – służy jako materiał do zbadania, w jakim stopniu Pliniusz zgadzał się z tym przekonaniem.
Słowa kluczowe
literatura rzymska; zoologia; Pliniusz Starszy; słonie; stoicyzm
Bibliografia
Edycje:
Bernardakis, Gregorios N. Plutarchi Chaeronensis Moralia. Vol. VI. Lipsiae: Teubner, 1895.
C. Plinius Secundus d. Ä. Naturkunde. Lateinish-deutsch. Book VII: Anthropologie, edited and translated by Roderich König, and Gerhard Winkler. München: Artemis & Winkler, 1996.
Loius, Pierre. Aristote. Histoire des animeaux. Paris: Les Belles Lettres, 1964.
Malcovati. Lucii Annei Flori quae exstant. Roma: Typis Regiae Officinae Polygraphicae, 1972.
Plasberg, Otto. Marci Tulli Ciceronis Scripta quae manserunt omnia. Fasc. 45: De natura deorum. Lipsiae: Teubner, 1917.
Pohlenz, Max. Marci Tulli Ciceronis Scripta quae manserunt omnia. Fasc. 44: Tusculanae disputationes. Stuttgardiae: Teubner, 1965.
Pliny. Natural History in Ten Volumes, edited by Harris, Rackham. I Praefatio, libri I, II. Cambridge, Mass.–London: Harvard University Press, 1967.
Reeve, Michael D. Vegeti Epitoma rei militaris. Oxford: Oxford University Press, 2004.
Shackleton, Bailey, and David Roy. Valerius Maximus. Memorable doings and sayings. Cambridge, Mass.–London: Harvard University Press, 2000.
Przekłady i opracowania:
Klaudiusz Elian. O właściwościach zwierząt (wybór). Translated by Anna M. Komornicka. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2005.
Malinowski, Gościwit. “Słoń jaki jest, każdy widzi. Zwierzęta egzotyczne w antyku.” In Bestie, żywy inwentarz i bracia mniejsi. Motywy zwierzęce w mitologiach, sztuce i życiu codziennym, edited by Piotr Kowalski, Katarzyna Łeńska-Bąk, and Magdalena Sztandara, 73–83. Opole: Uniwersytet Opolski–Opolskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, 2007.
Malinowski, Gościwit. Zwierzęta świata antycznego. Studia nad “Geografią” Strabona. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2003.
Miszczyński, Damian. Sprawiedliwość wobec zwierząt w ujęciu Plutarcha z Cheronei oraz przekład kluczowych źródeł do wegetarianizmu w starożytności wraz z komentarzem. Plutarch O jedzeniu mięsa i Porfiriusz O wstrzemięźliwości od jedzenia zwierząt. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa–Wydawnictwo Instytutu Nauki o Polityce, 2020.
Osek, Ewa. “Wprowadzenie.” In Porfiriusz z Tyru, O wegetarianizmie. Translated by Ewa Osek, 9–31. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2018.
Pliniusz. Historia naturalna (wybór). Translated by Irena i Tadeusz Zawadzcy. Wrocław–Kraków: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1961.
Pliniusz Starszy. Historia naturalna. Vol. II: Antropologia i Zoologia. Translated by Ireneusz Mikołajczyk. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2019.
Plutarch. Moralia. Wybór pism filozoficzno-popularnych. Translated by Zofia Abramowiczówna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1954.
Porfiriusz z Tyru. O wegetarianizmie. Translated by Ewa Osek. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Sub Lupa, 2018.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
