Gołąb Patricka Süskinda – próba interpretacji
Abstrakt
Przedmiotem analizy niniejszego artykułu jest nowela Gołąb Patricka Süskinda. Bohaterem utworu jest podstarzały portier w banku, Jonathan Noel. Mężczyzna całe swoje życie podporządkował rygorowi pracy, dyscyplinie i rutynie, natomiast relacje społeczne ograniczył do minimum. Jednakże pewnego dnia jego przewidywalną egzystencję burzy pojawienie się gołębia na progu pokoju. Powoduje to serię fatalnych w skutkach zdarzeń. Reakcja protagonisty na gołębia zaskakuje i otwiera pole do psychologicznych rozważań nad naturą Jonathana. Ptak dezorganizuje jego życie zmuszając go tym samym do podjęcia nowych, ryzykownych działań, które odbiegają od jego przyzwyczajeń. W artykule podejmuję próbę przeanalizowania przyczyn fobii bohatera, jego wewnętrznego rozdarcia, które prowadzą również do całkowitej alienacji i wyobcowania. Istotnym aspektem moich rozważań jest zjawisko samotności, jak również próba odczytania metafory gołębia oraz jego funkcji w noweli.
Słowa kluczowe
gołąb; samotność; monotonia; społeczeństwo; izolacja; strach
Bibliografia
Grack, Günther. “Der Duft der Schönheit. Patrick Süskinds Roman ‘Das Parfum’.” Der Tagesspiegel, April 7 (1985): 47.
Honsza, Norbert. Nad twórczością Tomasza Manna. Katowice: Wydawnictwo Naukowe „Śląsk”, 1972.
Jarzębowska, Gabriela. “Od ‘ekologicznych aniołów’ do ‘żarłocznych diabłów’. Przyrodniczo-kulturowe konteksty zjawiska nuisance animals i ich konsekwencje etyczne.” Wakat, no. 30 (3) (2015). Accessed October 16, 2020. http://wakat.sdk.pl/odekologicznych-aniolow-do-zarlocznych-diablow-przyrodniczo-kulturowekonteksty-zjawiska-nuisance-animals-i-ich-konsekwencje-etyczne/.
Jöns, Dietrich. “Patrick Süskinds Novelle ‘Die Taube’.” In Verstehen durch Vernunft. Festschrift für Werner Hoffmann, edited by Burkhardt Kraus, 177–200. Wien: Fassbaender Verlag, 1997.
Kerlin, Agnieszka. 2016. “Metafora samotnego istnienia. O dialogu człowieka ze światem w kontekście współczesnych rozmyślań twórczych.” In Samotność – aspekty, konteksty, wymiary. Vol. 1, 2, edited by Katarzyna Arciszewska, Liliana Kalita and Urszula Patocka-Sigłowy, 72–80. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Kotyczka, Marzena. “Cierpienie gatunku.” In Śmierć zwierzęcia. Współczesne zootanatologie, edited by Marzena Kotyczka, 39–54. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2014.
Leksykon symboli – Herder, edited by Lech Robakiewicz. Translated by Jerzy Prokopiuk. Warszawa: Dom Wydawniczy tCHu, 2009.
Michalski, Robert. “Fenomen samotności w filozofii Theodora W. Adorna.” In Zrozumieć samotność. Studium interdyscyplinarne, edited by Piotr Domeracki and Włodzimierz Tyburski, 49–61. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2006.
Samotność – aspekty, konteksty, wymiary. Vol. 1, 2, edited by Katarzyna Arciszewska, Liliana Kalita and Urszula Patocka-Sigłowy. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Skarga, Barbara. Tercet metafizyczny. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2009.
Söder, Thomas. Sonderbare Gefährten in Patrick Süskinds “Der Kontrabaß,” “Die Taube,” “Die Geschichte von Herrn Sommer.” Trier: Wissenschaftlicher Verlag Trier, 2018.
Söder, Thomas. Studien zur deutschen Literatur. Werkimmanente Interpretationen zentraler Texte der deutschen Literaturgeschichte. Berlin: LIT Verlag, 2008.
Süskind, Patrick. Gołąb. Translated by Małgorzata Łukasiewicz. Warszawa: Czytelnik, 1992.
Szczepański, Jan. Sprawy ludzkie. Warszawa: Czytelnik, 1988.
Tymieniecka-Suchanek, Justyna. “‘Gołębie’ Warłama Szałamowa i rosyjskie wątki ornitologiczne.” In Ptaki. Przeploty, edited by Beata Mytych-Forajter and Kalina Jaglarz, 67–79. Katowice: Stowarzyszenie Inicjatyw Wydawniczych, 2015.
Tymieniecka-Suchanek, Justyna. Wspólnota losu – samotność ludzi i zwierząt. Rekonesans badawczy. W: Samotność – aspekty, konteksty, wymiary. Vol. 2, edited by Katarzyna Arciszewska, Liliana Kalita and Urszula Patocka-Sigłowy, 294–311. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2016.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
