Święte zwierzęta (fragmenty)
Abstrakt
Fragment nietłumaczonej dotąd książki Tatiany M. Goriczewej pt. „Święte zwierzęta", wydanej w Sankt Petersburgu w 1993 roku. Jej autorka jest jedną z niewielu postaci obszaru rosyjskojęzycznego, zajmujących się łącznie prawosławiem i kwestią praw zwierząt. Dołączony we wcześniejszym artykule komentarz zawiera wprowadzenie do jej poglądów, przedstawiając je na tle panoramy myśli wschodniego chrześcijaństwa. W tradycji tej, odmiennie od teologii zachodniej, wskazuje się na kosmiczny wymiar chrześcijańskiej idei zbawienia oraz możliwość religijnej identyfikacji i uświęcenia zwierząt. Ta interpretacja chrześcijańskiego przesłania pozwala na odmienne spojrzenie na sytuację zwierząt i ich cierpienie we współczesnym świecie, oraz daje podstawy do działania na rzecz ich upodmiotowienia.
Bibliografia
Bergson, Henri. Ewolucja twórcza. Translated by Florian Znaniecki. Kraków: Zielona Sowa, 2004.
Création et salut. Edited by Adolphe Gesché, Jacques Demaret, Pierre Gibert, Remi Brague, Pierre Gisel. Bruxelles: Presses de l’Université Saint-Louis, 1989.
Dostojewski, Fiodor. M. Bracia Karamazow. Translated by Aleksander Wat. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2013.
Ispovednik, Maksim. Glavy o bogoslovii i o domostroitelʹstve voploŝeniâ Syna Božiâ, Pervaâ sotnica, gl. 66. In: Tvoreniâ prepodobnogo Maksima Ispovednika. Kniga 1: Bogoslovskie i asketičeskie traktaty, Moskva: Martis, 1993, s. 215–256.
Jonas, Hans. Zasada odpowiedzialności: etyka dla cywilizacji technologicznej. Translated by Marek Klimowicz. Kraków: Wydawnictwo Platan, 1996.
Lohfink, Norbert. "Macht Euch die Erde untertan"? Orientierung 38, 1974, 137-142.
Łosski, Włodzimierz N. Teologia mistyczna Kościoła Wschodniego. Translated by Izabela Brzeska. Kraków: Mysterion, 2007.
Maksym Wyznawca: Antologia życia wewnętrznego. Translated by Albert Warkotsch. Poznań: Pallotinum, 1980.
Moltmann, Jürgen. Gott in der Schöpfung: Ökologische Schöpfungslehre. München: Chr. Kaiser Verlag,1987.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Edited by Zespół Biblistów Polskich z inicjatywy Towarzystwa Świętego Pawła. Częstochowa: Wydawnictwo św. Pawła, 2009.
Rosenzweig, Franz. Gwiazda zbawienia. Translated by Tadeusz Gadacz. Kraków: Wydawnictwo Znak, 1998.
Schmidt, Werner H. Die Schöpfungsgeschichte der Priesterschrift. Neukirchen–Vlugn: Neukirchener Verlag, 1973.
Zenger, Erich. Gottes Bogen in den Wolken. Komposition und Theologie der priesterschriftlichen Urgeschichte (SBS 112). Stuttgart: Verlag Katholisches Bibelwerk, 1983.
Tatiana Goriczewa – (ur. 1947) prawosławna filozof i teolog, pisarka, misjonarka, aktywna działaczka na rzecz zwierząt, obrończyni zwierząt. Mieszka w Petersburgu. Autorka wielu monografii przetłumaczonych na język polski, np. Mówić o Bogu to niebezpiecznie. Moje doświadczenia na Wschodzie i na Zachodzie (1990), Człowiek ustawicznie szuka szczęścia. Dziennik z podróży (1991), Matka Boska na Wschodzie i na Zachodzie. Jej pomoc w pokonywaniu komunizmu i w ponownym ożywianiu Kościoła (1993). Opublikowała trzy książki o tematyce prozwierzęcej: Святые животные (Święte zwierzęta, 1993), Молчание животных (Milczenie zwierząt, 2008), Блажен иже и скоты милует (Błogosławiony ten, który bydło miłuje, 2010) i zredagowała numer monograficzny almanachu petersburskiego „Русский мiръ. Пространство и время русской культуры” poświęcony tematyce zwierzęcej „Мiръ животных” (2015).
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0002-6900-3387
Dr, adiunkt w Katedrze Literatury Porównawczej Uniwersytetu Śląskiego, absolwentka filologii angielskiej i filozofii UŚ. Tłumaczka dzieł filozofów nurtu neopragmatystycznego (Richard Shusterman, Richard Rorty), autorka artykułów sytuujących się na pograniczu estetyki filozoficznej i literatury porównawczej. Opublikowała książkę Literatura i filozofia w poszukiwaniu sztuki życia. Nietzsche, Wilde, Shusterman (Katowice 2011), poświęconą analizie strategii estetycznej autokreacji w XIX‑wiecznej literaturze i filozofii, z odniesieniami do współczesnej sceny filozoficznej. Współredaktorka antologii Drzewo Poznania. Postsekularyzm w przekładach i komentarzach (Katowice 2012, z Piotrem Bogaleckim), pierwszego w języku polskim tomu esejów, omawiającego tzw. zwrot postsekularny z perspektywy poststrukturalistycznej. Zredagowała także dwujęzyczny zbiór esejów Więzi wspólnoty. Literatura – religia – komparatystyka / The Ties of Community. Literature, Religion, Comparative Studies (Katowice 2013) oraz książkę Polytropos. Na drogach Tadeusza Sławka / Tracing Tadeusz Sławek’s Routes (Katowice 2016). W swoich badaniach koncentruje się na komparatystyce literackiej, ekokrytyce, studiach ludzko‑zwierzęcych, pragmatystycznie pojętej somaestetyce oraz teologii i myśli postsekularnej. Obecnie pracuje nad projektem dotyczącym poetyckiej ekoteologii w poezji Davida Herberta Lawrence’a. Jako członek Laboratorium Animal Studies – Trzecia Kultura przy Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego jest także zaangażowana w organizowanie konferencji i sympozjów o tematyce dotyczącej praw zwierząt.
Uniwersytet Śląski Polska
https://orcid.org/0000-0003-4326-2468
Mgr, doktorantka w Katedrze Literatury Porównawczej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Śląskiego. Zainteresowania badawcze: posthumanizm, science art, animal studies, media studies. Uczestniczy w różnych projektach edukacyjnych, prowadzi popularnonaukowe wykłady publiczne o filozofii techniki, o współczesnych performerach, którzy w swoich pracach podejmują zagadnienia cyborga i biotechnoewolucji.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
