Stylistyka i społeczna recepcja cmentarza dla zwierząt w Rzędzianach
Abstrakt
Celem artykułu jest próba opisu zjawiska, jakim są cmentarze dla zwierząt, na przykładzie Cmentarza dla Zwierząt w Rzędzianach, w województwie podlaskim. Materiał, który posłużył do analizy, uzyskany został w wyniku etnograficznych badań terenowych przeprowadzonych w gminie Tykocin. Artykuł skupia się na wzorcach estetycznych, a także na społecznej recepcji cmentarza. Stylistyka nekropolii ukazuje wzorce upamiętniania zmarłych zwierząt oraz siłę relacji człowiek-zwierzę. Jak wskazuje materiał etnograficzny, idea cmentarza jest raczej obca dla mieszkańców gminy, lecz miejsce powoli zakorzenia się w lokalnym krajobrazie kulturowym.
Słowa kluczowe
cmentarz zwierzęcy; śmierć; zwierzęta domowe; etnografia; antropologia
Bibliografia
Aries Philippe. 1989. Człowiek i śmierć. Warszawa: PIW.
Bardina Svetlana. 2017. „Social Functions of Pet Graveyard: Analysis of Gravestone Records at the Metropolitan Pet Cemetery in Moscow”. Anthrozoos. A Multidisciplinary Journal of the Interactions of People and Animals 30 (3) : 415-427.
Brandes Stanley. 2009. „The Meaning of American Pet Cemetery Gravestones”. Ethnology: An International Journal of Cultural and Social Anthropology 2 : 99-118.
Chur-Hansen Anna. 2011. „Cremation Services Upon the Death of a Companion Animal: Views of Service Providers and Service Users”. Society and Animals 19 : 248-260.
Davis Helen, et al. 2015. „When a pet dies: Religious issues, euthanasia and strategies for coping with bereavement”. Anthrozoos 16 (1) : 57-74.
Francis Doris. 2003. „Cemeteries as cultural landscapes”. Mortality 8 : 222-227.
Kleczkowska Katarzyna. 2017. Zwierzęta domowe w starożytnej Grecji I Rzymie. W Kulturowe wizerunki przestrzeni domowych, 103-116. Kraków.
Laffitte Pierre. 1874. Considérations générales à propos des cimetières de Paris. Paris.
Packman Wendy, et al. 2014. „Online Survey as Emphatic Bridging for the Disenfranchised Grief of Pet Loss”. Omega – Journal of Death and Dying 69 (4) : 333-356.
Pręgowski Michał. 2014. Największy, najukochańszy. Ostatnie pożegnanie opiekunów z psami. W Pies też człowiek? Relacje psów i ludzi we współczesnej Polsce, 303-327. Gdańsk: Katedra.
Warner Lloyd. 1959. The living and the dead. A study of the symbolic life of Americans. New Haven: Yale University Press.
Witt David. 2007. Pet Burial in the United States. W Handbook of Death and Dying. Newbury Park: Sage Publication.Aries Philippe. 1989. Człowiek i śmierć. Warszawa: PIW.
Bardina Svetlana. 2017. „Social Functions of Pet Graveyard: Analysis of Gravestone Records at the Metropolitan Pet Cemetery in Moscow”. Anthrozoos. A Multidisciplinary Journal of the Interactions of People and Animals 30 (3) : 415-427.
Brandes Stanley. 2009. „The Meaning of American Pet Cemetery Gravestones”. Ethnology: An International Journal of Cultural and Social Anthropology 2 : 99-118.
Chur-Hansen Anna. 2011. „Cremation Services Upon the Death of a Companion Animal: Views of Service Providers and Service Users”. Society and Animals 19 : 248-260.
Davis Helen, et al. 2015. „When a pet dies: Religious issues, euthanasia and strategies for coping with bereavement”. Anthrozoos 16 (1) : 57-74.
Francis Doris. 2003. „Cemeteries as cultural landscapes”. Mortality 8 : 222-227.
Kleczkowska Katarzyna. 2017. Zwierzęta domowe w starożytnej Grecji I Rzymie. W Kulturowe wizerunki przestrzeni domowych, 103-116. Kraków.
Laffitte Pierre. 1874. Considérations générales à propos des cimetières de Paris. Paris.
Packman Wendy, et al. 2014. „Online Survey as Emphatic Bridging for the Disenfranchised Grief of Pet Loss”. Omega – Journal of Death and Dying 69 (4) : 333-356.
Pręgowski Michał. 2014. Największy, najukochańszy. Ostatnie pożegnanie opiekunów z psami. W Pies też człowiek? Relacje psów i ludzi we współczesnej Polsce, 303-327. Gdańsk: Katedra.
Warner Lloyd. 1959. The living and the dead. A study of the symbolic life of Americans. New Haven: Yale University Press.
Witt David. 2007. Pet Burial in the United States. W Handbook of Death and Dying. Newbury Park: Sage Publication.
Uniwersytet Jagielloński Polska
http://orcid.org/0000-0003-0986-0835
Małgorzata Roeske – mgr, etnolog. Przygotowuje rozprawę doktorską na temat społecznej recepcji umierania zwierząt towarzyszących. Redaktorka czasopisma antropologicznego „Barbarzyńca”. Autorka książki Piwnica bliżej śmierci, strych bliżej nieba. Etnografia ukrytych przestrzeni domu (Kraków 2018). Publikowała m.in. w „Kulturze Współczesnej”, „Kulturze Popularnej”, „Zoophilologice”, „Masce” i „Zbiorze Wiadomości do Antropologii Muzealnej”.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).