Why Does the Seal Exist? Teleology in the Present-Day Human Relation to Animals

Jan Marcin Węsławski

doi:10.31261/ZOOPHILOLOGICA.2020.06.06

Opublikowane: 2020-12-29

Nr 6 (2020)

Po co istnieje foka? Teleologia we współczesnej relacji człowiek–zwierzę

Jan Marcin Węsławski

Dział: Artykuły

https://doi.org/10.31261/ZOOPHILOLOGICA.2020.06.06

Abstrakt

Teleologia – wywodzące się od czasów starożytnych przekonanie, że wszystkie gatunki istnieją w określonym celu (Stwórca powołał je do życia, nadając im role), ma się zdumiewająco dobrze we współczesnej szkolnej edukacji i praktyce zarządzania środowiskiem. Prowadzi to do przyjęcia założenia o człowieku jako „dobrym ogrodniku”, który wybiera gatunki pożyteczne i usuwa szkodliwe, planując i egzekwując ich liczebność oraz obszar występowania. Tego rodzaju podejście jest w sprzeczności ze współczesną wiedzą o plastyczności gatunków i ekosystemów, które zmieniają się na skutek złożonych zjawisk przyrodniczych. W efekcie powstaje konflikt pomiędzy tymi, którzy chcą chronić wybrane gatunki z powodu tego, że spełniają one określoną funkcję, którą my lub Stwórca im nadaliśmy (dostarczają dobra lub usługi ekosystemowe), oraz tymi, którzy chcą chronić Przyrodę dla niej samej.

Słowa kluczowe:

ochrona środowiska , aksjologia , głęboka ekologia , eksploatacja przyrody

Pobierz pliki

FILOZOFIA / Artykuł (English)

Zasady cytowania

Węsławski, J. M. (2020). Po co istnieje foka? Teleologia we współczesnej relacji człowiek–zwierzę. Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies, (6), 77–84. https://doi.org/10.31261/ZOOPHILOLOGICA.2020.06.06

Cited by / Share

Bibliografia

Barrow, John D., and Frank J. Tipler. The Anthropic Cosmological Principle. Oxford–New York: Oxford University Press, 1988.
Google Scholar

Darwin, Charles. On the Origin of Species by Means of Natural Selection. London: John Murray, 1859.
Google Scholar

Dawkins, Richard. The Selfish Gene. Oxford: Oxford University Press, 1976.
Google Scholar

Dovers, Stephen, and Colin Butler. “How Many People Can Earth Actually Support?” https://www.science.org.au/curious/earth-environment/how-many-people-canearth-actually-support.
Google Scholar

Kareiva, Peter, and Michelle Marvier. “Conservation for the People: Pitting Nature and Biodiversity against People Makes Little Sense.” Scientific American, vol. 297, no. 4 (2007): 50–57.
Google Scholar

Langlet, David, and Rosemary Rayfuse, eds., The Ecosystem Approach in Ocean Planning and Governance. Leiden–Boston: Brill Nijhoff, 2018.
Google Scholar

Lovelock, James. Gaia: A New Look on the Life on Earth. Oxford University Press, 1979.
Google Scholar

Lovelock, James. Novacene: The Coming Age of Hyperintelligence. Oxford: Allen Lane, 2019.
Google Scholar

McCauley, Douglas, Malin L. Pinsky, Stephen R. Palumbi, James A. Estes, Francis Joyce, and Robert R. Warne. 2015. “Marine Defaunation: Animal Loss in the Global Ocean.” Science, vol. 347, no. 6219 (2015). DOI: http://doi.org/10.1126/science.1255641.
Google Scholar

“Teleology.” https://en.wikipedia.org/wiki/Teleology. Accessed October 12, 2019.
Google Scholar

Wilson, Edward O. Social Conquest of Earth. New York: Liveright Publishing Corporation, 2012.
Google Scholar

Wilson, Edward O. Half Earth: Our Planet’s Fight for Life. New York–London: Liveright Publishing Corporation, 2016.
Google Scholar

Nr 6 (2020)
Opublikowane: 2020-12-30

ISSN: 2719-2687

eISSN: 2451-3849

10.31261/ZOOPHILOLOGICA

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst

Po co istnieje foka? Teleologia we współczesnej relacji człowiek–zwierzę

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Jan Marcin Węsławski

Informacje