Od rozproszenia do materializacji. Energia i entropia w sztukach wizualnych lat sześćdziesiątych a pierwszych dekad XXI wieku
(artykuł w języku polskim, abstrakt w języku angielskim)
Abstrakt
"Od rozproszenia do materializacji. Energia i entropia w sztukach wizualnych lat 60. a pierwszych dekad XXI wieku"
W artykule podjęty zostaje temat energii i entropii w sztukach wizualnych. Problematyka skoncentrowana jest wokół kluczowych przemian w strategiach artystycznych bazujących na dowartościowaniu entropii i energii, jakie zaszły między latami sześćdziesiątymi XX wieku a pierwszymi dekadami XXI stulecia. Omawiane zwroty zaprezentowane zostały na przykładzie twórczości Hansa Hackeego, Roberta Smithsona, Petera Blamey’ego, Davida Hainesa, Joyce Hinterding oraz Olafura Eliassona. Punktem wyjścia dla rozważań jest zaproponowana przez Bernarda Stieglera oraz powołany przez niego kolektyw badawczy Internacja – koncepcja entropocenu, stanowiąca o tym, że entropia jest zjawiskiem w sposób najbardziej adekwatny charakteryzującym wszelkie kryzysy epoki człowieka.
Słowa kluczowe
energia; entropia; sztuki wizualne; antropocen; energy humanities
Bibliografia
Ballard, Susan. “Joan Brassil: ‘The Energy of the Life Game’”. W: Energies in the Arts, red. Douglas Kahn. Cambridge, MA: The MIT Press, 2019.
Georgescu-Roegen, Nicholas. “Energy and the Economic Myths”. Southern Economic Journal, 41, 3 (1975), 347–381.
Haacke, Hans. Working Conditions. The Writings of Hans Haacke, red. Alexander Alberro. Cambridge, MA: The MIT Press, 2016.
Jones, Caroline A. “Entropies”. W: Energies in the Arts, red. Douglas Kahn. Cambridge, MA: The MIT Press, 2019.
Kahn, Douglas. “Energy Field Performance: Peter Blamey”. W: Energies in the Arts, red. Douglas Kahn. Cambridge, MA: The MIT Press, 2019.
Krzykawski, Michał. “Wyjść z nędzy entropocenu. Propozycja Internacji” Wakat, 48–49, 1–2 (2020). http://wakat.sdk.pl/wyjsc-nedzy-entropocenu-propozycja-internacji.
Mitchell, Timothy. “Carbon Democracy”. W: Energy Humanities. An Anthology, red. Imre Szeman, Dominic Boyer. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 2017.
Paerlman, Bari (prod. wyk.). “Olafur Eliasson – projektant sztuki.” Abstrakt. Sztuka designu, reż. Morgan Neville, Brian Oakes i inni, sez. 2 odc. 1, Netflix, USA, 2019.
Polit, Paweł. “Żwir w miejsce podmiotu: o wczesnych pracach Roberta Smithsona”. Er(r)go, 5, 2 (2002), 67–81.
Riffkin, Jeremy, Ted Howard. Entropia. Nowy światopogląd, przeł. Beata Baczyńska. Katowice: Wydawnictwo KOS, 2008.
Smithson, Robert. Robert Smithson. The Collected Writings, red. Jack Flam. Berkeley: University of California Press, 1996.
Stiegler, Bernard. The Negathropocene, red. Daniel Ross. London: Open Humanities Press, 2018.
Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
