Zmumifikowany głos: Teksańczycy przywożą "Buszmenom" fonograf
Abstrakt
Zbigniew Białas
The Mummified Voice:
Texans Bring the Phonograph to the “Bushmen”
In 1925 an expedition was sent out by the University of Denver with a view to making a cinematographic record of nomadic reality. Apart from filming, the expedition members took exhaustive notes concerning the life of the “Bushmen.” Because the expedition explored the Kalahari Desert when America and Europe was enjoying the phonographically-crazed ragtime era, the new set of beads to impress the natives, the icon of the civilized world was the phonograph. In confrontation with the phonograph, which functioned as “portable Unheimlichkeit,” the “Bushmen” localized and territorialized the voice on the strength of synecdochical strategy: the voice evokes the head. It does not matter whether the synecdochical potential was stressed to the limit. This essay deals with the confrontation between the temporary voiceless body of the traveler, the temporarily voiceless body of the “Bushman” and the enigmatic bodiless voice. The overall aim is to disclose how both the “Bushmen” and the travelers regulate their interpretations and while doing so in equal measure suffer from interpretosis.
Uniwersytet Śląski w Katowicach; Wydział Filologiczny; Instytut Kultur i Literatur Anglojęzycznych Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Polska
W roku 1993 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Habilitację uzyskał na Uniwersytecie w Essen (Niemcy), gdzie przebywał w latach 1995–1997 jako stypendysta Fundacji Alexandra von Humboldta. Rozprawa habilitacyjna, Mapping Wild Gardens, opublikowana, podobnie jak doktorat, w Niemczech, uzyskała nagrodę Sparkasse Essen jako Najlepsza Rozprawa Habilitacyjna w dziedzinie nauk humanistycznych Uniwersytetu w Essen w roku 1997. W roku 2001 przebywał w Stanach Zjednoczonych (Creighton University) jako stypendysta Fundacji Fulbrighta, gdzie pracował nad monografią The Body Wall. W roku 2007 Prezydent RP Lech Kaczyński nadał mu tytuł profesora nauk humanistycznych.
Pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, był Prodziekanem ds. Nauki Wydziału Filologicznego w latach 1998–2001. Od 2004 roku jest kierownikiem Zakładu Literatur Podróżniczych i Studiów Postkolonialnych w Instytucie Kultur i Literatur Anglojęzycznych. Jego zainteresowania badawcze obejmują teorię i historię literatury i kultury, teorię i literaturę postkolonialną.
Prowadził wykłady gościnne na uniwersytetach w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Niemczech, Republice Południowej Afryki, Szwecji, Finlandii, Grecji, Turcji i Maroku. Promotor w siedemnastu obronionych przewodach doktorskich (stan na listopad 2014)
Powieść Korzeniec zdobyła Śląski Wawrzyn Literacki 2011 - nagrodę przyznawaną przez Bibliotekę Śląską w Katowicach oraz Zagłębiowską Nagrodę "Humanitas". Powieść została ponadto uhonorowana Specjalną Nagrodą Artystyczną Miasta Sosnowca i wywalczyła tytuły „Najlepszej Książki Roku 2011” oraz "Najlepszej Książki na Jesień" w kategorii "proza polska" w plebiscytach organizowanych przez wortal literacki granice.pl. Książka uzyskała także nominację do Nagrody Literackiej Srebrny Kałamarz 2011 przyznawanej przez Fundację im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego[6] i jako jedyny utwór beletrystyczny zdobyła nominację do nagrody "Historia zebrana" (edycja 2011) w konkursie organizowanym przez wortal historyczny histmag.org.
Korzeniec jest pierwszym tomem "kronik sosnowieckich". Bezpośrednią kontynuacją jest powieść Puder i pył, która ukazała się w 2013 roku.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
