Faulkner z Mezopotamii. <i>Kiedy umieram</i> i południowy Antropocen lat trzydziestych XIX wieku
(Artykuł w języku angielskim/A research article in English)
Abstrakt
Artykuł jest próbą wpisania powieści Williama Faulknera Kiedy umieram (1930) w ramy najnowszych teoretycznych założeń antropocenu. Autor zwraca uwagę na lokalny obraz Antropocenu, który przejawiał się na południu Stanów Zjednoczonych lat międzywojennych w takich zjawiskach, jak powodzie i wylesianie. Autor zauważa, że historia rodziny Bundrenów uprawiających pola na wzgórzach wymaga czegoś więcej niż interpretacji ideologicznej, która podkreśla ostateczną asymilację rodziny w realiach ówczesnego rynku. Zamiast tego autor wysuwa interpretację ekologiczną i historyczną, której centralnym punktem jest odczytanie postaci zmarłej Addie Bundren jako topograficznej figury toksycznej południowej gleby. Jej rodzina jest postrzegana jako kontynuatorka tradycji “agrilogistyki” (Timothy Morton), która sięga ponad dwanaście tysięcy lat wstecz, do Mezopotamii. Artykuł identyfikuje konsekwencje tego odczytania w przedstawieniu bohaterów przez Faulknera, którzy reprezentują głęboki czas okresów geologicznych. Autor argumentuje także, że bezpodmiotowa, ekstremalna świadomość Darla Bundrena pozwala mu, jako jedynej postaci w powieści, na częściowe uzmysłowienie sobie nadchodzącego antropocenu, chociaż jedyną możliwością poradzenia sobie z ową świadomością staje się absolutne szaleństwo.
Słowa kluczowe
Literatura międzywojennego Południa USA; rolnictwo bawełny; powódź; agrilogistyka; głęboki czas; pierwsza wojna światowa; matka-potwór; antropologiczne cechy człowieka; maski; komedia o przetrwaniu; Antropocen
Bibliografia
Agee, James. Cotton Tenants: Three Families. Edited by John Summers. New York: Melville House, 2013.
Agee, James, and Walker Evans. Let Us Now Praise Famous Men. Boston: Houghton Mifflin, 1960.
Aiken, Charles S. William Faulkner and the Southern Landscape. Athens: University of Georgia Press, 2009.
Bataille, Georges. The Accursed Share: An Essay on General Economy. Volume One: Consumption. Translated by Robert Hurley. New York: Zone Books, 1988.
Bleikasten, André. The Ink of Melancholy: Faulkner’s Novels from The Sound and the Fury to Light in August. Bloomington: Indiana University Press, 1990.
Caron, James E. “Emerson’s Sublime Pastoralism, Parody, and Second Sight in Faulkner’s As I Lay Dying.” The Faulkner Journal 29, 1/2015, 71–99.
Chakrabarty, Dipesh. “Anthropocene Time.” History and Theory 57, 1/2018, 5–32.
Chakrabarty, Dipesh. “The Climate of History: Four Theses.” Critical Inquiry 35, 2/2009, 197–222.
Faulkner, William. As I Lay Dying. Harmondsworth: Penguin 1963.
Faulkner, William. Essays, Speeches and Public Letters. Edited by James B. Meriwether. New York: Modern Library, 2004.
Faulkner, William. “Faulkner at the University.” https://faulkner.lib.virginia.edu.
Faulkner, William. Novels 1942–1954. New York: Library of America, 1994.
Goux, Jean-Joseph. Oedipus, Philosopher. Translated by Catherine Porter. Stanford: Stanford University Press, 1993.
Hamilton, Clive, Christophe Bonneuil, and François Gemenne. “Thinking the Anthropocene.” In: The Anthropocene and the Global Environmental Crisis: Rethinking Modernity in a New Epoch. Edited by Clive Hamilton, Christophe Bonneuil, and François Gemenne, 1–13. London: Routledge, 2015.
Hamilton, Clive, Christophe Bonneuil, and François Gemenne. The Anthropocene and the Global Environmental Crisis: Rethinking Modernity in a New Epoch. Edited by Clive Hamilton, Christophe Bonneuil, and François Gemenne. London: Routledge 2015.
Latour, Bruno. Facing Gaia: Eight Lectures on the New Climatic Regime. Translated by Catherine Porter. Cambridge: Polity, 2017.
Lewis, Simon L., and Mark A. Maslin, “Defining the Anthropocene.” Nature 519, (March 2015), 171–180.
Matthews, John. “As I Lay Dying in the Machine Age.” boundary 2, 19.1 (1992), 69–94.
Morton, Timothy. Dark Ecology: For a Logic of Future Coexistence. New York: Columbia University Press, 2016.
Parrish, Susan Scott. The Flood Year 1927: A Cultural History. Princeton: Princeton University Press, 2018.
Raper, Arthur D., and Ira De A. Reid. Sharecroppers All. Chapel Hill: University of North Carolina Press, 1941.
Shroeder, Patricia. “The Comic World of As I Lay Dying.” In Faulkner and Humor. Edited by Doreen Fowler, 34–46. Jackson: University of Mississippi, 1986.
Sundquist, Eric J. Faulkner: The House Divided. Baltimore: Johns Hopkins University Press, 1983.
Sutter, Paul S. “What Gullies Mean: Georgia’s ‘Little Grand Canyon’ and Southern Environmental History.” Journal of Southern History 76.3 (August 2010), 579–616.
Thomas, Edward. Poems. London: Selwyn and Blount, 1917.
Watson, Jay. William Faulkner and the Faces of Modernity. Oxford: Oxford University Press, 2019.
University of Adam Mickiewicz Polska
https://orcid.org/0000-0002-0938-0543
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
