Функционирование неологизмов и окказионализмов из сферы информатики и интернет-коммуникации в современном украинском языке
Abstrakt
This paper is devoted to the analysis of term generation in the field of computer science and i-net communication using the native word-formative tools of the Ukrainian language. Particular attention is paid to the functioning of such neologisms in common usage (linguistic usus). Ukrainian electronic resources are used as a research material and verification tool. Morphemic, word-formative and comparative analysis of derivatives and the method of periphrasis allowed us to determine the reasons for the production of appropriate and inappropriate special names that can compete with English borrowings in this field.
Słowa kluczowe
neologism; new borrowing; neosemanticism; occasionalism
Bibliografia
Cловари
АРСУН, 2013: Карпіловська Є.А., Кислюк Л.П., Клименко Н.Ф., Критська В.І., Пуздирєва Т.К., Романюк Ю.В., ред., Карпіловська Є.А., відп. ред.: Активні ресурси сучасної української номінації: Ідеографічний словник нової лексики. Київ.
ГС, 2011: Критська В.І., Недозим Т.І., Орлова Л.В., Пуздирєва Т.К., Романюк Ю.В., ред., Клименко Н.Ф., відп. ред.: Граматичний словник української літературної мови. Словозміна: Близько 140 000 слів. Київ [Електронний ресурс, режим доступа: http://www.mova.info/; доступ: 19.12.2019].
СНУ, 2017: Heлюбa A., Peдько Э., ред., Heлюбa A., заг. ред.: Словотворчість незалежної України. 2012–2016. Словник. Харків.
Электронные ресурсы
Архівна лексична картотека української мови [Електронний ресурс, режим доступа: http://mova.cf/;доступ: 19.12.2019].
Генеральний регіонально анотований корпус української мови (ГРАК). Шведова М., фон Вальденфельс Р., Яригін С., Крук М., Рисін А., Старко В., Возняк М., Київ, Осло, Єна, 2017–2019 [Електронний ресурс, режим доступа: uacorpus.org; доступ: 19.12.2019].
Корпус української мови [Електронний ресурс, http://www.mova.info/corpus.aspx?l1=209; доступ: 19.12.2019].
КФІ: Науково-дослідницький комп’ютерний фонд інновацій.
Морфемно-словотвірний фонд української мови.
Російсько-українські словники [Електронний ресурс, режим доступу: http://r2u.оrg.ua/; доступ: 19.12.2019].
Словотвір [Електронний ресурс, режим доступу: https://slovotvir.org.ua/; доступ: 19.12.2019].
Литература
Булаховський К.А., 2010: Стан і проблеми розвитку україномовної локалізації комп’ютерних програм. „Українська мова”, № 4, с. 89–94.
Есаулов О.Ю., 2013а: «Game over!». Харків.
Есаулов О.Ю., 2013b: Антивiрус. Харків.
Есаулов О.Ю., 2013с: Таємниця великого Сканера. Харків.
Карпіловська Є.А., 2008: Тенденції оновлення сучасного українського лексикону. В: Клименко Н.Ф., відп. ред.: Динамічні процеси в сучасному українському лексиконі. Київ, с. 6–133.
Клименко Н.Ф., 2017: Процеси розвитку терміносистеми інформатики. В: Карпіловська Є.А., відп. ред.: Вплив суспільних змін на розвиток української мови. Київ, с. 122–183.
Колоїз Ж.В., 2007: Українська оказіональна деривація: монографія. Київ.
Пустовіт Л.О., Клименко Н.Ф., 2004: Оказіоналізм. В: Русанівський В.М., Тараненко О.О., співгол. редкол.: Українська мова: Енциклопедія. Київ, 2-е вид., с. 432–433.
Старко В.Ф., 2017: Комп’ютерні лінгвістичні проекти гурту r2u: стан та застосування. „Українська мова”, № 3, с. 86–100.
Янко-Триницкая Н.А., 2001: Окказиональное словообразование. В: Той же: Словообразование в современном русском языке. Москва, с. 462–482.
Belentschikow R., 2003: Неузуальное словообразование: Восточнославянские языки. W: Ohnheiser I., red. nauk.: Słowotwórstwo / Nominacja. Innsbruck, Opole, s. 249–261.
Buzassyova K., Martincova O., 2003: Neuzualni slovotvorba v zapadoslovanskych jazycich. W: Ohnheiser I., red. nauk.: Słowotwórstwo / Nominacja. Innsbruck, Opole, s. 262–275.
Chruścińska K., 1978: O formacjach potencjalnych i okazjonalizmach. W: Szymczak M., red.: Z zagadnień słownictwa współczesnego języka polskiego. Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, s. 69–79.
Jadacka H., 2001: System słowotwórczy polszczyzny (1945–2000). Warszawa.
Jóźwikiewicz P., 2011: Ukraińska terminologia informatyczna: stan, problemy, zapożyczenia. „Slavica Wratislaviensia”, nr 154, s. 121–132.
Jóźwikiewicz P., 2014: Ukraińskie słowniki terminologii informatycznej (1990–2010). „Slavica Wratislaviensia” CLIX, Acta Universitatis Wratislaviensis, nr 3578, s. 179–188.
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
