Przekład — kontekst — polityka. Próba lektury Rozważań o Polsce Draga Jančara
Abstrakt
This article discusses Drago Jančar’s 1997 essay, Adam Michnik ali premišljevanje o Poljski (Adam Michnik; Or, Reflections on Poland). The essay was translated into Polish first by Joanna Pomorska (2001) and then, about two decades later, by Nikodem Szczygłowski. The aim of the article is to interpret Jančar’s essay in light of ongoing changes to the political situation in Europe and to evaluate to what extent the political context influences the interpretation of the work in question.
Słowa kluczowe
Drago Jančar; Adam Michnik; Slovenian literature; translation context; translation and politics
Bibliografia
Balcerzan E., 1998: Literatura z literatury (strategie tłumaczy). Katowice, Wydawnictwo Śląsk.
Bednarczyk A., 2002: Kulturowe aspekty przekładu literackiego. Katowice, Wydawnictwo Śląsk.
Borovnik S., 2015: Slovenski narod in država v izbranih esejih Draga Jančarja. W: D. Huber, M. Nidorfer Šiškovič, H. Tivadar, red.: Država in narod v slovenskem jeziku, literaturi in kulturi. 51. seminar slovenskega jezika, literature in kulture. Ljubljana, Filozofska Fakulteta.
Cieślar J., 2016: Historia Słowenii oczami Polaka. O przekładach literatury słoweńskiej Joanny Pomorskiej. „Przekłady Literatur Słowiańskich”, t. 7, cz. 1.
Głowiński M., 1986: O intertekstualności. „Pamiętnik Literacki”, nr 4.
Jančar D., [online]: Rola intelektualistów w Europie zanika. N. Szczygłowski, przeprowadził rozmowę. „Nowa Europa Wschodnia”. Dostępne w Internecie: http://new.org.pl/6152-rola-intelektualistow-w-europie-zanika [dostęp: 20.10.2019].
Jančar D., [online]: Rozważania o Polsce. N. Szczygłowski, tłum. „Nowa Europa Wschodnia”. Dostępne w Internecie: http://www.new.org.pl/6159-rozwazania-o-polsce [dostęp: 20.10.2019].
Jančar D., 1993: Terra incognita. J. Pomorska, tłum., wybór. Warszawa, Niezależna Oficyna Wydawnicza.
Jančar D., 1999: Eseje. J. Pomorska, tłum. K. Czyżewski, wybór. Sejny, Pogranicze.
Jančar D., 2001: Rozmyślania o Polsce. J. Pomorska, tłum. „Zeszyty Literackie”, nr 2 (74), s. 95—107.
Jančar D., Michnik A., 1992: Im disput. N. Jež, przeprowadził rozmowę. F. Zwitter jun., tłum. na jęz. niem. Klagenfurt—Salzburg, Wieser Verlag.
Jóźwiak J., 2016: Konteksty — decyzje — konsekwencje. Problemy przekładu. Bydgoszcz, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Kis J., 2001: Casus: Adam Michnik. W. Maziarski, tłum. „Zeszyty Literackie”, nr 2 (74), s. 107—120.
Legeżyńska A., 1999: Tłumacz i jego kompetencje autorskie. Warszawa, PWN.
Lewicki R., 2000: Obcość w odbiorze przekładu. Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Lewicki R., red., 2002: Przekład, język, kultura. Lublin, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Markowski M.P., 2019: Wojny nowoczesnych plemion. Spór o rzeczywistość w epoce populizmu. Kraków, Wydawnictwo Karakter.
Michnik A., 1991: Trzy fundamentalizmy. „Krytyka”, nr 36, s. 9—14.
Michnik A., 1995: Diabeł naszego czasu. Publicystyka z lat 1985—1994. A. Romanowski, wybór, wstęp. Warszawa, Niezależna Oficyna Wydawnicza „Nowa”.
Michnik A., 1997: Skušniavec nasega časa. N. Jež, tłum., wybór. Ljubljana, Mladinska knjiga.
Możejko E., 1993: Wizyta u Słoweńców. „Kultura” (Paryż), nr 9 (552), s. 33—43.
Romanowski A., 1995: Wierność i kłopot, czyli o Michniku. W: A. Michnik: Diabeł naszego czasu. Warszawa, Niezależna Oficyna Wydawnicza „Nowa”.
Tokarz B., 1998: Wzorzec, podobieństwo, przypominanie. Katowice, Wydawnictwo Śląsk.
Tokarz B., 2011: W perspektywie poznania i projekcji. O polskim przekładzie zbioru esejów Draga Jančara „Terra incognita”. W: Formy dialogu międzykulturowego w przekładzie artystycznym. T. 2. Cz. 1. Katowice, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Velikonja M., 1997: Antijunak našega časa. „Razgledi” (dodatek dziennika „Delo”), nr 16 (1095), s. 19.
Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej Polska
https://orcid.org/0000-0001-5885-8702
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
