Człowiek naturze zgotował ten los – rzecz o wybranej reklamie społecznej na lekcji języka polskiego jako obcego

Maria Wacławek

doi:10.31261/PS_P.2023.31.01

Opublikowane: 2023-03-29

Tom 31 Nr 1 (2023)

Człowiek naturze zgotował ten los – rzecz o wybranej reklamie społecznej na lekcji języka polskiego jako obcego

Maria Wacławek

Dział: EKO(GLOTTO)DYDAKTYKA

https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.31.01

Abstrakt

Prowokacyjnie przywołana w tytule artykułu parafraza motta Medalionów Zofii Nałkowskiej stanowi pretekst do rozważań na temat działania homo sapiens wobec przyrody, a także tego, jak takie zagadnienie przełożyć na konkretną sytuację (glotto)dydaktyczną. Artykuł koncentruje się wokół reklamy społecznej zatytułowanej Portret pamięciowy, będącej częścią kampanii mającej na celu zwrócenie uwagi na problem zanieczyszczania rzek i zbiorników wodnych. Spot można potraktować jako materiał dydaktyczny na lekcji języka polskiego jako obcego na poziomie B2. W artykule zaprezentowano opis propozycji takich zajęć. Komunikat reklamowy utrzymany jest w konwencji rzeczowego opisu wyglądu sprawcy (portretu pamięciowego) przedstawionego przez upodmiotowioną rzekę rejestrującą dokonywane na niej czyny. Spot warto odczytać w duchu nowej humanistyki z uwzględnieniem ekokrytyki i ekofeminizmu. Nasilanie się procesów migracyjnych sprawiło, że w polskiej szkole konieczne stało się dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i możliwości uczniów zewnętrznych językowo i kulturowo. Omówiona reklama i rozważania wokół niej osnute mogą stać się zatem inspiracją dla nauczycieli języka polskiego pracujących z zespołami klasowymi, w których skład wchodzą nastoletni uczniowie z doświadczeniem migracyjnym.

Słowa kluczowe:

reklama społeczna , język polski jako obcy , B2 , rzeka , ekokrytyka , ekofeminizm , nowa humanistyka , uczeń z doświadczeniem migracyjnym

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Wacławek, M. (2023). Człowiek naturze zgotował ten los – rzecz o wybranej reklamie społecznej na lekcji języka polskiego jako obcego. Postscriptum Polonistyczne, 31(1), 1–19. https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.31.01

Cited by / Share

Bibliografia

Berman T., 2001, The Rape of Mother Nature? Women in the Language of Environmental Discourse, in: The Ecolinguistics Reader: Language, Ecology and Environment, eds. A. Fill, P. Mühlhäusler, Continuum, London–New York, s. 258–269, https://linguisticstudentindonesia.files.wordpress.com/2019/11/alwin-fill-peter-muhlhausler-the-ecolinguistics-reader_-language-ecology-and-environment-2001.pdf [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Bogunia-Borowska M., 2004, Reklama jako tworzenie rzeczywistości społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Domańska E., 2013, Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 1–2, s. 13–32, http://rcin.org.pl/Content/62034/WA248_79056_P--I-2524_domanska-humanist_o.pdf [dostęp: 03.01.2023].
Google Scholar

Dybalska R., 2010, Sekundarne gatunki mowy, Filozofická Fakulta Univerzity Karlovy, Praha.
Google Scholar

ESOKJ, 2003: Europejski system opisu kształcenia językowego. Uczenie się – nauczanie – ocenianie, przeł. W. Martyniuk, Wydawnictwo Centralnego Ośrodka Nauczycieli, Warszawa.
Google Scholar

Goatly A., 2007, Washing the Brain. Metaphor and Ideology, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam–Philadelphia.
Google Scholar

Hofmański W., 2022, Z kim i dokąd? Nazwy własne w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Poziom B1/B2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

https://www.agora.pl/przewrotny-plakat-wisla-wciaga-zwyciezca-17-konkursu-galerii-plakatu-ams [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

https://www.wody.gov.pl/ [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

https://www.wody.gov.pl/aktualnosci/1797-wody-to-nie-smietnik-kampania-edukacyjna-wod-polskich [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

https://www.youtube.com/watch?v=2H-uSqCSjnU&t=1s&ab_channel=WodyPolskie [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Janowska I., 2011, Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych. Na przykładzie języka polskiego jako obcego, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Janowska I. i in., red., 2016, Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Kopaliński W., 1990, Słownik symboli, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa.
Google Scholar

Kozłowska A., 2011, Reklama – techniki perswazyjne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Google Scholar

Leń K., 2004, Reklama społeczna jako „sumienie” społeczeństwa konsumpcyjnego, w: W cywilizacji konsumpcyjnej, red. M. Golka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 127–143.
Google Scholar

Lipińska E., 2006, Z polskim na ty. Poziom podstawowy B1, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Lipińska E., Dąmbska E., 2016, Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Madeja A., Morcinek B., 2007, Polski mniej obcy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.
Google Scholar

Maison D., Maliszewski N., 2002, Co to jest reklama społeczna, w: Propaganda dobrych serc, czyli rzecz o reklamie społecznej, red. D. Maison, P. Wasilewski, Agencja Wasilewski, Kraków, s. 9–44.
Google Scholar

Maliszewski N., 2007, Koń trojański w reklamie społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Merchant C., 1983, The Death of Nature. Women, Ecology and the Scientific Revolution, Harper & Row, New York.
Google Scholar

Nałkowska Z., 1990, Medaliony, posł. M. Sprusiński, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Google Scholar

Nowacki R., 2015, Reklama. Podręcznik, Difin, Warszawa.
Google Scholar

Petrykowska J., 2013, Sposoby wywierania wpływu na adresatów reklamy społecznej, „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, z. 413, s. 39–46, DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AUNC_ZARZ.2013.003 [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Seretny A., 2019, Słownictwo polskie w ćwiczeniach dla obcokrajowców. B2, Prolog, Kraków.
Google Scholar

Seretny A., 2021, Polszczyzna w szkole, czyli język jako narzędzie poznania, w: Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego. Konteksty – dylematy – trendy, red. A. Seretny, E. Lipińska, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 113–140.
Google Scholar

Skubała P., 2022, Jak edukować w czasach kryzysu klimatycznego i środowiskowego?, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, t. 31, s. 1–14, DOI: https://doi.org/10.31261/TPDJP.2022.31.09 [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Stafiej-Bartosik A., Maison D., 2007, Reklama społeczna – czym jest i jak się zmienia, w: Szlachetna propaganda dobroci, czyli drugi tom o reklamie społecznej, red. P. Wasilewski, współpr. D. Maison, A. Stafiej-Bartosik, Agencja Wasilewski, Kraków, s. 8–18.
Google Scholar

Steciąg M., 2012, Dyskurs ekologiczny w debacie publicznej, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
Google Scholar

Tambor A., oprac., 2011, Nałkowska Z., Przy torze kolejowym, Borowski T., Proszę państwa do gazu, „Czytaj po polsku”, t. 8, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

„Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2017, nr 2: Środowiskowa historia zagłady.
Google Scholar

Trampe W., 2001, Language and Ecological Crisis: Extracts from a Dictionary of Industrial Agriculture, in: The Ecolinguistics Reader: Language, Ecology and Environment, eds. A. Fill, P. Mühlhäusler, Continuum, London–New York, s. 232–240, https://linguisticstudentindonesia.files.wordpress.com/2019/11/alwin-fill-peter-muhlhausler-the-ecolinguistics-reader_-language-ecology-and-environment-2001.pdf [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

USJP, 2003: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1–4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Wacławek M., 2022, Reminiscencje dzieciństwa – uwagi na marginesie kreatywnego pisania w glottodydaktyce polonistycznej, „Paidia i Literatura”, nr 4, s. 1–24, https://doi.org/10.31261/PiL.2022.04.15 [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Wacławek M., 2023, Ekologia dźwignią handlu? O reklamie komercyjnej na lekcji języka polskiego (jako obcego), w: Edukacja humanistyczna V4 dla klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje, red. B. Niesporek-Szamburska, M. Wacławek, Z. Obertová, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice [w druku].
Google Scholar

Wojciuk A., 2019, Reklama społeczna w dobie konsumpcjonizmu. Perspektywa pragmalingwistyczna, niepublikowana rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Aldony Skudrzyk, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice, http://www.bc.us.edu.pl/publication/19171 [dostęp: 03.01.2023].
Google Scholar

Maria Wacławek

https://orcid.org/0000-0002-3307-5338

Afiliacja:

Uniwersytet Śląski w Katowicach Polska

Biogram

Doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, adiunkt w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, członek Interdyscyplinarnego Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną UŚ, w latach 2013–2020 lektor języka polskiego na Uniwersytecie w Lublanie (Słowenia), wcześniej (2008–2012) na Uniwersytecie Debreczyńskim (Węgry). Od 2003 roku związana ze Szkołą Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego, a od czasów studiów doktoranckich (2006) z Katedrą Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół językowego obrazu świata, stereotypów językowo-kulturowych, ekolingwistyki, prawideł wymowy, języka reklamy i frazeologii oraz dydaktyki polonistycznej i glottodydaktyki, w tym warsztatów teatralnych i wykorzystania tekstów literackich na lekcjach języka polskiego jako obcego. Autorka kilkudziesięciu artykułów naukowych z wymienionej tematyki, współautorka książek O Polakach i Słoweńcach – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów (2022) oraz Czas na… Język i dydaktyka w badaniach młodych naukowców (2015), a także współredaktorka tomu poświęconego prof. N. Ježowi: Sedemdeset let poučevanja poljskega jezika v Ljubljani, posvečeno Nikolaju Ježu (2018).

Tom 31 Nr 1 (2023)
Opublikowane: 2023-10-16

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst

Człowiek naturze zgotował ten los – rzecz o wybranej reklamie społecznej na lekcji języka polskiego jako obcego

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Maria Wacławek

Informacje