Człowiek naturze zgotował ten los – rzecz o wybranej reklamie społecznej na lekcji języka polskiego jako obcego

Maria Wacławek

doi:10.31261/PS_P.2023.31.01

Published: 2023-03-29

Vol. 31 No. 1 (2023)

Humans doomed nature to this fate – on selected public service advertising in classes of Polish as a foreign language

Maria Wacławek

Section: ECO(GLOTTO)DIDACTICS

https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.31.01

Abstract

The title includes a provocative paraphrase of the motto to Zofia Nałkowska’s Medaliony [Medallions], providing a pretext for deliberations on the activities of Homo sapiens in relation to nature, as well as on how this aspect can be translated into a specific (glotto)didactic situation. The article focuses on a public service advertisement entitled Portret pamięciowy [Identikit], part of a campaign aimed at drawing people’s attention to the problem of pollution of rivers and water bodies. The ad can be used as teaching material in classes of Polish as a foreign language at B2 level. The article describes proposed activities for such classes. The advertising message follows the convention of a matter-of-fact description of the appearance of the perpetrator (identikit) provided by a river empowered as a subject, recording acts carried out against it. The ad is worth reading in the spirit of the new humanities, taking into account ecocriticism and ecofeminism. Intensified migration processes have made it necessary for Polish schools to adjust the educational requirements to the needs and capabilities of students with a foreign language and culture background. This advertisement discussed and the related deliberations can thus inspire Polish language teachers working with class groups that include teenage students with migrant experience.

Keywords:

public service advertising , Polish as a foreign language , B2 , river , ecocriticism , ecofeminism , new humanities , students with migrant experience

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Wacławek, M. (2023). Humans doomed nature to this fate – on selected public service advertising in classes of Polish as a foreign language. Postscriptum Polonistyczne, 31(1), 1–19. https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.31.01

Cited by / Share

References

Berman T., 2001, The Rape of Mother Nature? Women in the Language of Environmental Discourse, in: The Ecolinguistics Reader: Language, Ecology and Environment, eds. A. Fill, P. Mühlhäusler, Continuum, London–New York, s. 258–269, https://linguisticstudentindonesia.files.wordpress.com/2019/11/alwin-fill-peter-muhlhausler-the-ecolinguistics-reader_-language-ecology-and-environment-2001.pdf [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Bogunia-Borowska M., 2004, Reklama jako tworzenie rzeczywistości społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Domańska E., 2013, Humanistyka ekologiczna, „Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja”, nr 1–2, s. 13–32, http://rcin.org.pl/Content/62034/WA248_79056_P--I-2524_domanska-humanist_o.pdf [dostęp: 03.01.2023].
Google Scholar

Dybalska R., 2010, Sekundarne gatunki mowy, Filozofická Fakulta Univerzity Karlovy, Praha.
Google Scholar

ESOKJ, 2003: Europejski system opisu kształcenia językowego. Uczenie się – nauczanie – ocenianie, przeł. W. Martyniuk, Wydawnictwo Centralnego Ośrodka Nauczycieli, Warszawa.
Google Scholar

Goatly A., 2007, Washing the Brain. Metaphor and Ideology, John Benjamins Publishing Company, Amsterdam–Philadelphia.
Google Scholar

Hofmański W., 2022, Z kim i dokąd? Nazwy własne w nauczaniu języka polskiego jako obcego. Poziom B1/B2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Google Scholar

https://www.agora.pl/przewrotny-plakat-wisla-wciaga-zwyciezca-17-konkursu-galerii-plakatu-ams [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

https://www.wody.gov.pl/ [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

https://www.wody.gov.pl/aktualnosci/1797-wody-to-nie-smietnik-kampania-edukacyjna-wod-polskich [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

https://www.youtube.com/watch?v=2H-uSqCSjnU&t=1s&ab_channel=WodyPolskie [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Janowska I., 2011, Podejście zadaniowe do nauczania i uczenia się języków obcych. Na przykładzie języka polskiego jako obcego, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Janowska I. i in., red., 2016, Programy nauczania języka polskiego jako obcego. Poziomy A1–C2, Księgarnia Akademicka, Kraków.
Google Scholar

Kopaliński W., 1990, Słownik symboli, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa.
Google Scholar

Kozłowska A., 2011, Reklama – techniki perswazyjne, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
Google Scholar

Leń K., 2004, Reklama społeczna jako „sumienie” społeczeństwa konsumpcyjnego, w: W cywilizacji konsumpcyjnej, red. M. Golka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań, s. 127–143.
Google Scholar

Lipińska E., 2006, Z polskim na ty. Poziom podstawowy B1, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Lipińska E., Dąmbska E., 2016, Pisać jak z nut. Podręcznik rozwijający sprawność pisania dla obcokrajowców na poziomie B1+/B2, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków.
Google Scholar

Madeja A., Morcinek B., 2007, Polski mniej obcy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla średnio zaawansowanych, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.
Google Scholar

Maison D., Maliszewski N., 2002, Co to jest reklama społeczna, w: Propaganda dobrych serc, czyli rzecz o reklamie społecznej, red. D. Maison, P. Wasilewski, Agencja Wasilewski, Kraków, s. 9–44.
Google Scholar

Maliszewski N., 2007, Koń trojański w reklamie społecznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Google Scholar

Merchant C., 1983, The Death of Nature. Women, Ecology and the Scientific Revolution, Harper & Row, New York.
Google Scholar

Nałkowska Z., 1990, Medaliony, posł. M. Sprusiński, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań.
Google Scholar

Nowacki R., 2015, Reklama. Podręcznik, Difin, Warszawa.
Google Scholar

Petrykowska J., 2013, Sposoby wywierania wpływu na adresatów reklamy społecznej, „Acta Universitatis Nicolai Copernici”, z. 413, s. 39–46, DOI: http://dx.doi.org/10.12775/AUNC_ZARZ.2013.003 [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Seretny A., 2019, Słownictwo polskie w ćwiczeniach dla obcokrajowców. B2, Prolog, Kraków.
Google Scholar

Seretny A., 2021, Polszczyzna w szkole, czyli język jako narzędzie poznania, w: Dydaktyka języka polskiego jako nierodzimego. Konteksty – dylematy – trendy, red. A. Seretny, E. Lipińska, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, Kraków, s. 113–140.
Google Scholar

Skubała P., 2022, Jak edukować w czasach kryzysu klimatycznego i środowiskowego?, „Z Teorii i Praktyki Dydaktycznej Języka Polskiego”, t. 31, s. 1–14, DOI: https://doi.org/10.31261/TPDJP.2022.31.09 [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Stafiej-Bartosik A., Maison D., 2007, Reklama społeczna – czym jest i jak się zmienia, w: Szlachetna propaganda dobroci, czyli drugi tom o reklamie społecznej, red. P. Wasilewski, współpr. D. Maison, A. Stafiej-Bartosik, Agencja Wasilewski, Kraków, s. 8–18.
Google Scholar

Steciąg M., 2012, Dyskurs ekologiczny w debacie publicznej, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
Google Scholar

Tambor A., oprac., 2011, Nałkowska Z., Przy torze kolejowym, Borowski T., Proszę państwa do gazu, „Czytaj po polsku”, t. 8, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

„Teksty Drugie. Teoria literatury, krytyka, interpretacja” 2017, nr 2: Środowiskowa historia zagłady.
Google Scholar

Trampe W., 2001, Language and Ecological Crisis: Extracts from a Dictionary of Industrial Agriculture, in: The Ecolinguistics Reader: Language, Ecology and Environment, eds. A. Fill, P. Mühlhäusler, Continuum, London–New York, s. 232–240, https://linguisticstudentindonesia.files.wordpress.com/2019/11/alwin-fill-peter-muhlhausler-the-ecolinguistics-reader_-language-ecology-and-environment-2001.pdf [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

USJP, 2003: Uniwersalny słownik języka polskiego, red. S. Dubisz, t. 1–4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Google Scholar

Wacławek M., 2022, Reminiscencje dzieciństwa – uwagi na marginesie kreatywnego pisania w glottodydaktyce polonistycznej, „Paidia i Literatura”, nr 4, s. 1–24, https://doi.org/10.31261/PiL.2022.04.15 [dostęp: 05.01.2023].
Google Scholar

Wacławek M., 2023, Ekologia dźwignią handlu? O reklamie komercyjnej na lekcji języka polskiego (jako obcego), w: Edukacja humanistyczna V4 dla klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje, red. B. Niesporek-Szamburska, M. Wacławek, Z. Obertová, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice [w druku].
Google Scholar

Wojciuk A., 2019, Reklama społeczna w dobie konsumpcjonizmu. Perspektywa pragmalingwistyczna, niepublikowana rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem prof. dr hab. Aldony Skudrzyk, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Katowice, http://www.bc.us.edu.pl/publication/19171 [dostęp: 03.01.2023].
Google Scholar

Maria Wacławek

https://orcid.org/0000-0002-3307-5338

Affiliation:

University of Silesia in Katowice Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Doktor nauk humanistycznych w zakresie językoznawstwa, adiunkt w Instytucie Językoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, członek Interdyscyplinarnego Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną UŚ, w latach 2013–2020 lektor języka polskiego na Uniwersytecie w Lublanie (Słowenia), wcześniej (2008–2012) na Uniwersytecie Debreczyńskim (Węgry). Od 2003 roku związana ze Szkołą Języka i Kultury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego, a od czasów studiów doktoranckich (2006) z Katedrą Dydaktyki Języka i Literatury Polskiej Uniwersytetu Śląskiego. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół językowego obrazu świata, stereotypów językowo-kulturowych, ekolingwistyki, prawideł wymowy, języka reklamy i frazeologii oraz dydaktyki polonistycznej i glottodydaktyki, w tym warsztatów teatralnych i wykorzystania tekstów literackich na lekcjach języka polskiego jako obcego. Autorka kilkudziesięciu artykułów naukowych z wymienionej tematyki, współautorka książek O Polakach i Słoweńcach – w kręgu językowo-kulturowych stereotypów (2022) oraz Czas na… Język i dydaktyka w badaniach młodych naukowców (2015), a także współredaktorka tomu poświęconego prof. N. Ježowi: Sedemdeset let poučevanja poljskega jezika v Ljubljani, posvečeno Nikolaju Ježu (2018).

Vol. 31 No. 1 (2023)
Published: 2023-10-16

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit

Humans doomed nature to this fate – on selected public service advertising in classes of Polish as a foreign language

Abstract

Keywords:

Maria Wacławek

Information