Kulturowo-cywilizacyjne współrzędne Ukrainy we współczesnym polskim reportażu literackim („Imperium" Ryszarda Kapuścińskiego, „Biała gorączka" Jacka Hugo-Badera, „Zabić smoka" Katarzyny Kwiatkowskiej-Moskalewicz)

Olesya Nakhlik

doi:10.31261/PS_P.2023.32.13

Published: 2023-12-29

Vol. 32 No. 2 (2023)

Cultural and Civilizational Coordinates of Ukraine in Contemporary Polish Literary Reportage: Ryszard Kapuściński’s „Empire", Jacek Hugo-Bader’s „White Fever", Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz’s „Zabić smoka" [„To Kill the Dragon"]

Olesya Nakhlik

Section: Światy non-fiction

https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.13

Abstract

Olesya Nakhlik’s article brings an analysis of Ukraine’s identity image and its civilizational choices in accounts,
or reportages, by three Polish reporters, Ryszard Kapuściński, Jacek Hugo-Bader and Katarzyna Kwiatkowska-
-Moskalewicz. These literary reportages show a 30-year perspective of shaping the Ukrainian country and society in the context of its recent history, from revealing the existence of post-Soviet inertia on the remnants
of Soviet self-identification in the new economic and political realities after 1991 in Imperium (The Empire),
through the shaping by Ukrainians of their own eclectic identity in the difficult conditions of ethnic, linguistic
and religious diversity in The White Fever, to reflection on the reasons for the (un)successful attempts at a sharp revision of postcolonial views and landmarks during the Orange Revolution and later the Euromaidan resulting in the dramatic events of the Russian military aggression in 2014 with the annexation of the Crimean Peninsula in Zabić smoka. Ukraińskie rewolucje [To Slay the Dragon. Ukrainian Revolutions]. Admittedly, the issues thus raised would merit separate scholarly considerations, because, despite the Ukrainian editions of these collections of reportages, they are now rarely discussed by Ukrainian literary scholars, while Polish scholars, in numerous dissertations, focus primarily on the image of post-Soviet Russia, while typically placing the Ukrainian territories in the broader context of considerations devoted to the contemporary situation of the republics of the former Soviet Union.

Keywords:

Ukrainian society , literary reportage , reporter , identity , postcolonialism

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Nakhlik, O. (2023). Cultural and Civilizational Coordinates of Ukraine in Contemporary Polish Literary Reportage: Ryszard Kapuściński’s „Empire", Jacek Hugo-Bader’s „White Fever", Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz’s „Zabić smoka" [„To Kill the Dragon"]. Postscriptum Polonistyczne, 32(2), 1–22. https://doi.org/10.31261/PS_P.2023.32.13

Cited by / Share

References

Hugo-Bader J., 2011, Biała gorączka, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Google Scholar

Kalicki W., oprac., 1993, W brzuchu potwora. Z Ryszardem Kapuścińskim rozmawiają reporterzy „Gazety Wyborczej”, „Gazeta Wyborcza”, nr 19, s. 12.
Google Scholar

Kapuściński R., 1997, Imperium, Czytelnik, Warszawa.
Google Scholar

Kupidura R., 2019, Gonzo uwikłane, przemoc przedstawienia oraz mozaika fantazmatów narodowych, czyli o „ukraińskiej trylogii” Ziemowita Szczerka, „Porównania”, nr 24, s. 55–67.
Google Scholar

Kwiatkowska-Moskalewicz K., 2016a, Oswoić „smoka”, czyli o Ukrainie po rewolucjach, Warszawa. Nasze miasto, 16 września, https://warszawa.naszemiasto.pl/oswoic-smoka-czyli-o-ukrainie-po-rewolucjach/ar/c1-3851150 [dostęp: 10.02.2023].
Google Scholar

Kwiatkowska-Moskalewicz K., 2016b, Zabić smoka. Ukraińskie rewolucje, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Google Scholar

Ławski J., 2016, Polskie mitologie Odessy, w: Odessa w literaturach słowiańskich. Studia, red. J. Ławski, N. Maliutina, Wydawnictwo Prymat, Białystok–Odessa, s. 177–213.
Google Scholar

Nachlik O., 2019, „Terytorium zaufania” – polski dyskurs wokół reportażu ukraińskiego oraz ukraińska recepcja reportażu polskiego jako wskaźniki zmian w polsko-ukraińskim dialogu kulturowym XXI wieku, w: Literatura polska w świecie, t. 7, Reportaż w świecie.
Google Scholar

Światowość reportażu, red. K. Frukacz, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 39–56.
Google Scholar

Pawluczuk W., 2009, Czy na pewno „inna” Rosja? O „Imperium” i „Buszu po polsku” Ryszarda Kapuścińskiego, „Acta Polono-Ruthenica”, nr 14, s. 79–88.
Google Scholar

Szczerek Z., 2015, Tatuaż z tryzubem, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec.
Google Scholar

Wilson A., 2002, Ukraińcy, przeł. M. Urbański, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media Fakty, Warszawa.
Google Scholar

Wiszniowska M., 2017, Zobaczyć – opisać – zrozumieć. Polskie reportaże literackie o rosyjskim imperium, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Google Scholar

Wiszniowska M., 2022, Autobiograficzne reportaże książkowe. Kategoria genologiczna i jej odmiany, „Zagadnienia Rodzajów Literackich”, LXV, z. 2, s. 102–117.
Google Scholar

Бондар А., 2007, Ришард Капусцінський – між історією та літературою, „Критика”, ч. 6 (116), с. 30.
Google Scholar

Ворон Б., 2012, Територія екстремумів та екстриму, „Media sapiens”, 19 березня, https://ms.detector.media/mediaprosvita/mediaosvita/teritoriya_ekstremumiv_ta_ekstrimu/ [dostęp: 10.02.2023].
Google Scholar

Гуґо-Бадер Я., 2012, Біла гарячка, пер. з пол. О. Сливинський, Видавництво „Темпора”.
Google Scholar

Капусцінський Р., 2003, Імперія, пер. з пол. Н. Антонюк, Видавництво „Літопис”, Львів.
Google Scholar

Капусцінський Р., 2012, Імперія, пер. з пол. Н. Антонюк, Видавництво „Темпора”, Київ.
Google Scholar

Квятковська-Москалевич К., 2017, Вбити дракона. Українські революції, пер. з пол. А. Бондар, Видавництво „Човен”, Київ.
Google Scholar

Левченюк Л., 2011, Україна в об’єктиві польського «чарівника репортажу», ДетекторМедіа, 16 січня, https://detector.media/withoutsection/article/59225/2011-01-16-ukraina-v-obiektyvi-polskogo-charivnyka-reportazhu/ [dostęp: 10.02.2023].
Google Scholar

Нахлік О., 2020, Пострадянські рецидиви і синдром постколоніальної пустки (на прикладі „Білої гарячки” Я. Гуґо-Бадера), „Studia Ukrainika Posnaniensia”, t. 8, nr 2, s. 163–175.
Google Scholar

Нахлік О., 2021, Філософська та естетична цінність літературних репортажів Ришарда Капусцінського: рецепція в Україні, w: Київські полоністичні студії, T. XXXVIІ, Видавництво „Талком”, Київ, с. 257–276.
Google Scholar

Поліщук Я., 2018, Метафора і метонімія Донбасу, Критика, ч. 1–2 (243–244), с. 12–19.
Google Scholar

Савицький Ю., 2015, У Польщі мода на книжки про Майдан і війну на Донбасі, Радіо Свобода, 10 грудня, https://www.radiosvoboda.org/a/27419666.html [dostęp: 10.02.2023].
Google Scholar

Сорока Ю. і ін., 2007, Регіональні ідентичності в сучасній Україні і методи їх вивчення, Україна Модерна: Львів–Донецьк: соціяльні ідентичності в сучасній Україні, за ред. Я. Грицака, А. Портнова, В. Сусака, Спеціяльний випуск nr 12 (2), Видавництво „Критика”, Київ-Львів, с. 7–27, http://uamoderna.com/images/archiv/12_2/3_UM_12_2_Forum.pdf [dostęp: 10.02.2023].
Google Scholar

Улюра Г., 2017, Убити дракона: свідчення городян Вільного міста, День, 9 березня, https://day.kyiv.ua/uk/blog/suspilstvo/ubyty-drakona-svidchennya-gorodyan-vilnogo-mista [dostęp: 10.02.2023].
Google Scholar

Olesya Nakhlik

czudo@ukr.net
https://orcid.org/0000-0003-0086-4469

Affiliation:

Lviv Polytechnic National University Ukraine

Bio Statement (e.g., department and rank)

OLESYA NAKHLIK – PhD, Institute of Computer Sciences and Information Technology, Lviv Polytechnic National University, Lviv, Ukraine. Literary scholar and comparative studies scholar; she has published the
monograph book Ukraińska kulturowo-aksjologiczna recepcja polskiej literatury XX wieku (1991–2018) [Ukrainian Cultural and Axiological Reception of Polish Literature of the Twentieth Century (1991–2018)] (Lviv 2022) and over 30 articles on the specificity of the Ukrainian reception of Polish literature of the 20th century, revealing the most important tendencies in contemporary Polish-Ukrainian relations in the space of culture, including „Terytorium zaufania” – polski dyskurs wokół reportażu ukraińskiego oraz ukraińska recepcja reportażu polskiego jako wskaźniki zmian w polsko-ukraińskim dialogu kulturowym XXI wieku [“The Territory of Trust” – Polish Discourse on Ukrainian Reportage and Ukrainian Reception of Polish Reportage as Indicators of Change in the Polish-Ukrainian Cultural Dialogue of the XXI Century] (in: Literatura polska w świecie, vol. 7, Reportaż w świecie – światowość reportażu [The Polish Literature in the World, vol. 7: Reportage in the World – the Worldliness of Reportage], Katowice 2019), Borderlands as a territory of understanding/dialogue or hostility/conflict in the Ukrainian reception of Polish literature the second half of ХХ – beginning of ХХI cent. (“Romanoslavica, Editura Universităţii din Bucureşti” 2019), Inny opisany przez Innego: ukraińska recepcja reportaży Lidii Ostałowskiej i Hanny Krall [The Other Described by the Other: Ukrainian Reception of Lidia Ostalowska and Hanna Krall’s Reportages] (in: Trzydzieści. Polska w reportażu, reportaż w Polsce po 1989 roku [Thirty. Poland in Reportage, Reportage in Poland after 1989], Lublin 2020), Ukraińska recepcja prozy Olgi Tokarczuk jako proces poznawania siebie [Ukrainian Reception of Olga Tokarczuk’s Fiction as a Process of Gaining Self-Knowledge] (2023, in print). She specializes in aesthetics of reception and intercultural dialogue. Recently, she has been researching the Ukrainian canon of contemporary Polish non-fiction literature.

Vol. 32 No. 2 (2023)
Published: 2023-03-29

ISSN: 1898-1593

eISSN: 2353-9844

10.31261/PS_P

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit