Postkolonialna epistemologia Mii Couto: „Zwierzęcość w Wyznaniu lwicy" (A Confissão da leoa)


Abstrakt

Celem artykułu jest zbadanie relacji pomiędzy zwierzęcością i śmiercią we współczesnej literaturze postkolonialnej pochodzącej z luzofońskiej części Afryki (czyli dawnych kolonii portugalskich), ze szczególnym uwzględnieniem powieści Wyznanie lwicy (A confissão da leoa) autorstwa mozambickiego pisarza Mii Couto. Jego twórczość znana jest z zainteresowania animizmem i tym, co nadprzyrodzone, stąd często kategoryzuje się ją pod szyldem „magicznego realizmu”. Jednakże w Wyznaniu lwicy Mia Couto zajmuje się raczej złożonym związkiem pomiędzy ludzką i zwierzęcą śmiercią, co wedle autora artykułu należy odczytywać z zupełnie innej perspektywy: wielorakie transmutacje postaci w fabule powieści wskazują na postkolonialne pragnienie
renegocjowania granic pomiędzy zwierzęcością a tym, co (trans)ludzkie.


Słowa kluczowe

zwierzęcość; postkolonialność; literatura afrykańska; Mozambik; transmutacja

Agamben, Giorgio.The Open: Man and Animal. Stanford: Stanford University Press, 2004.

Bataille, Georges, and Jonathan Strauss.“Hegel, Death and Sacrifice.” Yale French Studies, no. 78 (1990): 9-28.

Bertelsen, Bjorn Enge. Violent Becomings: State Formation, Sociality, and Power in Mozambique. New York-Oxford: Berghahn Books, 2016.

Cortazar, Julio. “Continuidad de los parques”, in Final del juego. Madrid: Alfaguara, 1956.

Couto, Mia. Confession of the Lioness. Translated by David Brookshaw. New York: Farrar, Straus and Giroux, 2015.

Couto, Mia. O ultimo voo do flamingo. Lisboa: Editora Companhia das Letras, 2000.

Couto, Mia. Sleepwalking Land. Translated by David Brookshaw. London: Serpent’s Tail, 2006.

Couto, Mia. Terra somnambula. Alfragide: Caminho, 2015 (1992).

Couto, Mia.The Last Flight of the Flamingo. London: Profile Books, 2005.

Oliver, Kelly. Animal Lessons: How They Teach Us to Be Human. New York: Columbia University Press, 2009.

Rousseau, Jean-Jacques. The Major Political Writings of Jean-Jacques Rousseau: The Two Discourses and the Social Contract. Chicago: University of Chicago Press, 2012.

Scruton, Roger. “From a View to a Death: Culture, Nature and the Huntsman’s Art.” Environmental Values (1997): 479–480.


Opublikowane : 2019-12-25


Van HaesendonckK. (2019). Postkolonialna epistemologia Mii Couto: „Zwierzęcość w Wyznaniu lwicy" (A Confissão da leoa). Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies, (5), 297-308. https://doi.org/10.31261/ZOOPHILOLOGICA.2019.05.24

Kristian Van Haesendonck 
Uniwersytet w Antwerpii  Belgia
https://orcid.org/0000-0003-1469-1271

Kristian Van Haesendonck – profesor nadzwyczajny na Uniwersytecie w Sanya (Chiny) oraz pracownik naukowy Uniwersytetu w Antwerpii (Belgia). Specjalizuje się w literaturze hiszpańsko-amerykańskiej i luzofońskiej (literaturze byłych kolonii portugalskich w Afryce). Jest autorem książki Postcolonial Archipelagos: Essays on Hispanic Caribbean and Lusophone African Literatures (Peter Lang, 2017) oraz ¿Encanto o espanto? Identidad y nación en la novela puertorriqueña actual (Frankfurt–Madrid 2008). Redaktor publikacji Going Caribbean! New Perspectives on Caribbean Literature and Art (Lisbon 2012) oraz współredaktor Caribbeing: Comparing Caribbean Literatures and Cultures (Amsterdam–Atlanta 2014). Obecnie pracuje nad redakcją książki Worlds of Mia Couto, która wkrótce ukaże się nakładem Wydawnictwa Peter Lang.






Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).