Postsowieckość ≠ poskolonialność ≠ postimperialność, czyli co robić po końcu historii?
Abstrakt
Niniejszy artykuł podejmuje się namysłu nad społecznymi i kulturowymi skutkami upadku komunizmu, bedącego dominującą ideologią społeczno-polityczną, a także nad próbami wypełnienia ideologiczej pustki wywołanej przemijającymi dogmatami upadłego ustroju i porządku. Postkolonializm jest jednym ze współczesnych dyskursów, który zdaje się obiecująco korespondować z post-sowiecką rzeczywistością. Należy jednak pamiętać, iż jego bezpośrednie zastosowanie zdają się uniemożliwiać różnorodne czynniki geopolityczne. Te doprowadzają do poczucia ideologicznego rozczarowania zamieniając Rosjan w nowych podporządkowanych, pozbawionych imperialistycznej dumy i niepewnych własnego statusu w świecie dynamicznie rozwijajacej się globalizacji.
Słowa kluczowe
Rosja; Upadek ZSSR; Postkolonializm; Tożsamość; Globalizacja
Bibliografia
Alban Achinte Adolfo. 2006. „Conocimiento y lugar: más allá de la razón hay un mundo de colores”, W Texiendo textos y saberes. Cinco hijos para pensar los estudios culturales, la colonialidad y la interculturalidad. Editorial Universidad del Cauca Popayán [Colección Estiodios (Inter) culturales].
Chatterjee Partha. 1993. The Nation and Its Fragments. Princeton University Press.
Crenshaw Kimberle. 1989. „Demarginalizing the intersection of race and sex: a Black feminist critique of anti-discrimination doctrine, feminist theory and antiracist politics”. The University of Chicago Legal Forum : 139–167
Dainotto Roberto. 2000. “A South with a View: Europe and Its Other”. Nepantla 1.2 : 375–390.
Hinkelammert Franz Josef. 2004. “The Hidden Logic of Modernity: Locke and the Inversion of Human Rights”. Worlds and Knowledges Otherwise. A Web Dossier, vol. 1, dossier 1, <http://www. jhfc.duke.edu/wko/dossiers> (10.08.2011).
Lorde Audre. 1984. “The Master’s Tools Will Never Dismantle the Master’s House”. W Sister Outsider. Essays and Speeches. Freedom: Crossing Press.
Maldonado Torres Nelson. 2007. “On the Coloniality of Being: Contributions to the Development of a Concept”. Cultural Studies 21 (2–3) March/May : 240–270.
Martin Terry. 2001. Affirmative Action Empire. Nations and Nationalism in the Soviet Union, 1923–1939. Ithaca, London: Cornell University Press.
McClintock Anne. 1992. “The Angel of Progress: Pitfalls of the Term ‘Post-Colonialism’”. Social Text 31/32: Third World and Post-Colonial Issues : 84–98.
Moore David Chioni. 2001. “Is the Post- in Postcolonial the Post- in Post-Soviet? Toward a Global Postcolonial Critique”. PMLA 116.1 : 111–128.
Penzin Aleksiej. “Post-Soviet Singularity and Codes of Cultural Translation”. The Latvian Center for Contemporary Art. < http://old.lcca.lv/e-texts/17> (10.08.2011).
Sahni Kalpana. 1997. Crucifying the Orient. Bangkok: White Orchid Press.
Suchland Jennifer. 2011. “Is postsocialism transnational?”. Signs. Journal of Women in Culture and Society.
Tlostanova Madina. 2010. Gender Epistemologies and Eurasian Borderlands. New York: Palgrave Macmillan.
Cухланд Дж. 2011. „Существует ли постсоциалистическая критика?”. Личность. Культура. Общество 3–4.
Ключевский Василий. 2009. Курс русской истории. Москва: Альфа-Книга.
Тлостанова Мадина Владимировна. 2004. Постсоветская литература и эстетика транскультурации. Москва: УРСС.
Тлостанова Мадина. 2011. „Постсоветское ≠ постколониальное ≠ постимперское, или Что делать после конца истории?”. Личность. Культура. Общество 13 (67/68) : 94–103.
Тлостанова Мадина Владимировна. 2009. “Деколониальный проект: от политической деколонизации к деколонизации мышления и сознания”. Личность. Культура. Общество 1.
Russian Presidential Academy of national Economy and Public Administration, Moscow Federacja Rosyjska
Madina Tłostanova jest teoretykiem kultury i profesorem filozofii w Rosyjskiej Prezydenckiej Akademii Gospodarki Narodowej i Administracji Publicznej w Moskwie. Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problemów dekolonizacji, postglobalizmu, obrazowaniu, literaturze i sztuce doby postsocjalistycznej. Prowadzi także badania w obszarze feminizmu krajów nie-zachodnich oraz rozwija studia genderowe. Zajmuje się również problematyką krytycznej rewizji euroazjatyckich dyskursów historii imperialnej i kolonialnej.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
