Na zdjęciu zatytułowanym Self-portrait talking to Vince amerykańska fotograficzka Francesca Woodman postanowiła uchwycić swój własny głos. Tym samym to, co wymówione stało się niewymawialne, skutkując niezrozumiałym ciągiem esów-floresów wychodzącym z ust artystki, przerwanym jeszcze w obrębie kadru w swoim staraniu, by dotrzeć do słuchacza. Ta fotografia staje się przestrzenią i przyczyną konfrontacji dwóch psychoanalitycznych ujęć kategorii głosu: Lacanowskiego i Ettingeriańskiego. Podczas gdy u Jacques’a Lacana głos jest przedstawiony jako objet petit a, nierozerwalnie związany z Innym i pragnieniem, Ettinger – twórczyni teorii macierzy [matrixial theory], praktykująca psychoanalityczka, artystka, feministka i potomkini ocalałych z Zagłady – opisuje to pojęcie jako link a, kładąc nacisk na połączenie inspirowane spotkaniem prenatalnym oraz związaną z nim kruchością i intymnością. Zderzenie ze sobą tych dwóch stanowisk oraz twórczości Woodman pozwala nam otworzyć wspomnianą kategorię na studia wizualne i postawić pytanie o związki głosu ze zmysłami. Taka jukstapozycja przesuwa granice zarówno fotografii – medium, zdawałoby się, skazanego na milczenie – jak i teorii, wobec której zdjęcie może stworzyć w swych ramach przestrzeń dialogu, uporczywie opierając się redukcji do wyłącznie jednego punktu widzenia.
Pobierz pliki
Zasady cytowania
Nr 33 (2016)
Opublikowane: 2016-10-28