Szekspirowskie okruszyny

Cytat jako przywłaszczenie w perspektywie schematu komunikacji Jakobsona

Jacek Mydla
https://orcid.org/0000-0003-1240-286X

Abstrakt

Punktem wyjścia są konstatacje na temat fragmentarycznej („cytatowej”) obecności Szekspira w kulturze współczesnej. Następnie wykorzystano schemat komunikacji Romana Jakobsona do analizy wybranych przykładów przywłaszczeń tekstu szekspirowskiego w postaci cytatu przeniesionego w nowy kontekst. Zastosowanie schematu umożliwia wniknięcie w przetworzenia, jakim ulega znaczenie oryginału w procesie transferu kulturowego.


Słowa kluczowe

Jakobsona schemat komunikacji – przywłaszczenie – cytat – transfer kulturowy; Jakobson; schemat komunikacji; Jakobsonowski schemat komunikacji; przywłaszczenie; cytat; transfer kulturowy

Dobson, Michael. The Making of the National Poet. Shakespeare, Adaptation, and Authorship, 1660-1769. Clarendon Press, 1994.

Doyle, Arthur Conan.Księga wszystkich dokonań Sherlocka Holmesa, tłum. Anna Krochmal i in. rea, Warszawa, 2010.

Foucault, Michel. „Kim jest autor?” W: Michel Foucault, Powiedziane, napisane. Szaleństwo i literatura, wyb. i opr. T. Komendant, Warszawa 1999, ss. 199-219.

Jakobson, Roman. „Poetyka w świetle językoznawstwa”. Pamiętnik Literacki, 51/2 (1960): ss. 431-473.

Mydla, Jacek. “Performing Shakespeare’s Words: Textual Authority in Light of the Theory of Indeterminacy.” Multicultural Shakespeare: Translation, Appropriation and Performance, vol. 17 (32) 2018, ss. 63-78.

Shakespeare, William, Hamlet. Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków, 1997.

Szekspir, Wiliam.Dzieła dramatyczne, PIW, Warszawa, 1958.


Opublikowane : 2019-12-16


MydlaJ. (2019). Szekspirowskie okruszyny. Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, (39), 99-114. https://doi.org/10.31261/errgo.7715

Jacek Mydla  jacek.mydla@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach  Polska
https://orcid.org/0000-0003-1240-286X




Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).