O kolorze w nauce. Nowe perspektywy badawcze w lingwistyce
Abstrakt
Artykuł pokazuje multidyscyplinarny oraz globalny aspekt barwy w złożonym i zintegrowanym środowisku badawczym. Dualistyczna koncepcja nauki o kolorze kieruje uwagę na humanistyczną oraz społeczną perspektywę znakowości barwy. Znak językowy towarzyszy bogatej tradycji badań językoznawczych. Znak wizualny koloru otwiera zaś transdyscyplinarne obszary badawcze we współczesnej lingwistyce. Nowa kategoria badań kieruje uwagę na parajęzykowy aspekt barwy w przestrzeni dyskursu medialnego. Komunikacyjny wymiar mediów masowych czyni przedmiotem zainteresowania takie pojęcia jak: visual content, visual language, visual identity. Rekonfiguracja pól badawczych sprawia, że po zwrotach: lingwistycznym oraz ikonicznym/obrazowym czas na zwrot kolorystyczny.
Słowa kluczowe
kolor; zwrot kolorystyczny; dyskurs medialny; znak wizualny
Bibliografia
Źródła
AIC Congress 2021 [online: https://www.aic2021.org/; data dostępu: 1.03.2021].
„Color Culture and Science Journal” [online: https://jcolore.gruppodelcolore.it/ojs/index.php/CCSJ; data dostępu: 24.03.2021].
Color Impact [online: https://colorimpact2021.com/; data dostępu: 1.03.2021].
„Colour Literacy Project” [online: https://colourliteracy.org/; data dostępu: 21.02.2021].
Colour of the Year [online: https://www.pantone.com/color-of-the-year-2021; data dostępu: 1.03.2021].
„Color Research and Application” [online: https://onlinelibrary.wiley.com/journal/15206378; data dostępu: 24.03.2021].
„Colour Turn” [online: https://colourturn.net/; data dostępu: 24.03.2021].
„Coloration Technology” [online: https://onlinelibrary.wiley.com/journal/14784408?tabActivePane=; data dostępu: 24.03.2021].
Gruppo del Colore [online: https://www.gruppodelcolore.org/?lang=en; data dostępu: 24.03.2021].
International Colour Association [online: https://aic-color.org/; data dostępu: 21.02.2021].
International Colour Association – Study Groups [online: https://aic-color.org/study-groups, data dostępu: 21.02.2021].
International Colour Day [online: https://aic-color.org/icd-2020; data dostępu: 1.03.2021].
Inter-Society Color Council (ISCC) [online: https://iscc.org/; data dostępu: 24.03.2021].
„Journal of the International Colour Association” [online: https://aic-color.org/journal; data dostępu: 24.03.2021].
MacDonald L.W., Biggam C.P., Paramei G.V., eds., 2018, Progress in Colour Studies. Cognition, Language and Beyond. John Benjamin Publishing Company. Amsterdam.
Pantone [online: https://www.pantone.com/eu/en/; data dostępu: 1.03.2021].
„Progress in Color, Colorants and Coatings” [online: http://pccc.icrc.ac.ir/; data dostępu: 24.03.2021].
„Progress in Colour Studies” [online: https://www.gla.ac.uk/media/Media_236826_smxx.pdf; data dostępu: 24.03.2021].
RuColor [online: http://www.rucolor2020.ru/; data dostępu: 22.02.2021].
Visual Content Marketing [online: https://sprawnymarketing.pl/blog/visual-content-marketing/; data dostępu: 1.03.2021].
Słowniki
SJP – Doroszewski W., red., Słownik języka polskiego [online: https://sjp.pwn.pl/doroszewski/lista; data dostępu: 22.03.2021].
WSJP PAN – Żmigrodzki P., red., 2020, Wielki słownik języka polskiego PAN [online: https://www.wsjp.pl/; data dostępu: 22.03.2021].
Literatura
Ampel-Rudolf M., 1987: Barwa a kolor. „Poradnik Językowy”, z. 8, s. 621–625.
Anusiewicz J., 1994: Lingwistyka Kulturowa. Zarys problematyki. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego. Wrocław.
Caivano J.L., 1998: Color and Semiotics: A Two-way Street. „Color Research and Application”, XXIII, nr 6, s. 390–401.
Czachur W., 2017: Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Pytania badawcze, zadania i perspektywy. W: Czachur W., red.: Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa, s. 7–38.
Czachur W., 2020: Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy. ATUT. Wrocław.
Gage J., 2008: Kolor i Kultura: teoria i znaczenie koloru od antyku do abstrakcji. TAiWPN Universitas. Kraków.
Johnson S., 1999: Interface Culture, How New Technology Transforms the Way We Create and Communicate. Harper Edge. San Francisco.
Kalisz A., 2014: Inter- a transdyscyplinarność w badaniach nad mediami. „Postscriptum Polonistyczne”, nr 1 (13), s. 197–204.
Kawka M., 2015: Komunikowanie wizualne a nauka o mediach – współczesność i perspektywy. „Media i Społeczeństwo”, nr 5, s. 13–21.
Kierepko M., 2005: Historia filozofii w pigułce. Wydawnictwo Astrum. Wrocław.
Klemm M., Stöckl H., 2015: Lingwistyka obrazu – umiejscowienie dyscypliny, przegląd, dezyderaty badawcze. W: Jarosz J., Opiłowski R., Staniewski P., red.: Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń. ATUT. Wrocław, s. 45–56.
Lisowska-Magdziarz M., 2018: Badanie wielomodalnych przekazów medialnych w mediach masowych. W: Szymańska A., Lisowska-Magdziarz M., Hess A., red.: Metody badań medioznawczych i ich zastosowanie. Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ. Kraków, s. 143–165.
Lisowska-Magdziarz M., 2019: Znaki na uwięzi. Od semiologii do semiotyki mediów. Księgarnia Akademicka. Kraków.
Loewe I., 2015: Mediotekst w naukach humanistycznych. „Tekst i Dyskurs – Text und Diskurs”, z. 8, s. 253–255.
Pastoureau M., 2013: Niebieski. Historia koloru. Oficyna Naukowa. Warszawa.
Popek S., 2001: Barwy i psychika: percepcja, ekspresja, projekcja. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Lublin.
Rzepińska M., 2009: Historia koloru w dziejach malarstwa europejskiego. Wydawnictwo Arkady. Warszawa.
Skowronek B., 2013: Mediolingwistyka. Wprowadzenie. Wydawnictwo Naukowe UP. Kraków.
Stöckl H., 2015: Lingwistyka mediów. O statusie i metodach (wciąż) konstytuującej się dyscypliny badawczej. W: Jarosz J., Opiłowski R., Staniewski P., red.: Lingwistyka mediów. Antologia tłumaczeń. ATUT. Wrocław, s. 23–44.
Tarasiuk J. [online]: Problem barwy i koloru. [online: http://home.agh.edu.pl/~tarasiuk/dydaktyka/index.php/wyklady; data dostępu: 22.02.2021].
Zausznica A., 2012: Nauka o barwie. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa.
Zeidler-Janiszewska A. [online]: O tzw. zwrocie ikonicznym we współczesnej humanistyce. Kilka uwag wstępnych. [online: https://www.asp.wroc.pl/dyskurs/Dyskurs4/AnnaZeidlerJaniszewska.pdf; data dostępu: 22.02.2021].
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
