Opublikowane: 2025-10-15

Einige kritische Anmerkungen zum sprachlichen Gendern im Deutschen: zwischen Sprach- und Schreibgebrauch [Kilka krytycznych uwag na temat stosowania form inkluzywnych w języku niemieckim: zasady użycia form w mowie a w piśmie]

Edyta Błachut

Abstrakt

Artykuł analizuje zależności między językiem a płcią z perspektywy lingwistycznej. Postawiono tezę, że pozytywne zmiany społeczne ról płciowych w sferach społecznej, politycznej i zawodowej nie zawsze mają pozytywny wpływ na przedstawianie różnic płciowych w języku przez różne grupy społeczne, w tym środowiska naukowe. Gotowość do uznania prymatu ideologii nad systemem językowym prowadzi w wielu przypadkach do naruszeń norm ortograficznych i gramatycznych. W dyskusji uwzględniono formy językowe, które mają na celu uwidocznienie zróżnicowanych koncepcji płci, a ich ocena została osadzona w kontekście reguł gramatycznych i ortograficznych. Omówiono m.in. imiesłowy i przymiotniki odrzeczownikowe, generyczny rodzaj męski, formy podwójne, konstrukcje bierne oraz różne warianty graficzne w języku pisanym. Zwrócono także uwagę na trudności wymowy niektórych form pisanych proponowanych przez nurt gender. Argumentacja opiera się na autentycznych przykładach z tekstów, w których wprowadzane są zasady proponowane przez zwolenników ideologii gender. W konkluzji stwierdzono, że wśród form językowych wrażliwych na płeć są takie, które w określonych sytuacjach komunikacyjnych uznawane są za społecznie zasadne i grzeczne, oraz takie, które mogą być postrzegane jako stylistyczne i estetyczne dewiacje, nieuzasadnione i nieakceptowalne odstępstwa od normy językowej, które niekoniecznie przynoszą pozytywne efekty w komunikacji.

Pobierz pliki

Zasady cytowania

Błachut, E. (2025). Einige kritische Anmerkungen zum sprachlichen Gendern im Deutschen: zwischen Sprach- und Schreibgebrauch [Kilka krytycznych uwag na temat stosowania form inkluzywnych w języku niemieckim: zasady użycia form w mowie a w piśmie]. Forum Lingwistyczne, 1–18. https://doi.org/10.31261/FL.2025.13.2.05

Cited by / Share

Licencja

Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.


Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).

Domyślna okładka

2025
Opublikowane: 2025-01-30


ISSN: 2449-9587
eISSN: 2450-2758
Ikona DOI 10.31261/FL

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.