<i>Bo</i> – <i>bowiem</i> – <i>albowiem</i>. Między spójnikiem a partykułą
Abstrakt
Bo – bowiem – albowiem. Between a conjunction and a particle
The article presents three etymologically related units: bo, bowiem i albowiem. Basing on analysis of the contexts of their use (requirement of a weaker / stronger pause, ability to cooperate with anelliptic sentence, possibility of changing position within a sentence), with particular regard to binding between a rheme of the sentence with which these units coocurate and a preceeding rheme, the possibility of including bowiem and albowiem into the classes of particles and conjunctions is discussed.
Key words: particle, conjunction, connector
Bibliografia
Słowniki
Boryś W., 2005: Słownik etymologiczny języka polskiego. Kraków.
Grochowski M., Kisiel A., Żabowska M., 2014: Słownik gniazdowy partykuł polskich. Kraków.
ISJP – Bańko M., red., 2014: Inny słownik języka polskiego. Warszawa.
Linde S.B., 1807–1814: Słownik języka polskiego. T. 1–6. Warszawa.
Knapiusz (Knapski G.), 1621: Thesaurus polono-latino-graecus seu promptuarium lingua Latinae et Graece. Kraków.
SJPDor – Doroszewski W., red., 1958–1969: Słownik języka polskiego. Warszawa.
SJPSzym – Szymczak M., red., 2009: Słownik języka polskiego. Warszawa.
Trotz M.A., 1764: Nowy dykcjonarz, to jest Mownik polsko-niemiecko-francuski. Lipsk.
Urbańczyk S., red., 1953–2002: Słownik staropolski. Kraków.
USJP – Dubisz S., red., 2003: Uniwersalny słownik języka polskiego. Warszawa.
Literatura
Bogusławski A., 1977: Problems of the Thematic-rhematic Structure of Sentences. Warszawa.
Grice P., 1977: Logika i konwersacja. Wajszczuk J., tłum. „Przegląd Humanistyczny” VI, s. 85–99.
Kisiel A., 2011a: How to Analyze Contextuality of Metatextual Language Units? Notes on the Relation: TRS – Particle Semantics. “Cognitive Studies / Études Cognitives” Nr 11, s. 293–306.
Kisiel A., 2011b: Pauza a metatekst – uwagi wstępne. „Prace Filologiczne” XL, s. 145–158.
Mirowicz A., 1948: O partykułach, ich zakresie i funkcji. „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” VIII, s. 134–148.
Podracki J., 2004: Interpretacja spójnika „bo” w gramatykach języka polskiego. W: Kurek H., Labocha J., red.: Studia linguistica Danutae Wesołowska oblata. Kraków, s. 187–194.
Wajszczuk J., 1997: System znaczeń w obszarze spójników polskich. Wprowadzenie do opisu. Warszawa.
KU Leuven, Instytut Slawistyki PAN Belgia
Anna Kisiel, dr, adiunkt KU Leuven. Zainteresowania naukowe: semantyka leksykalna, językoznawstwo porównawcze i korpusowe, leksykologia i leksykografia. Autorka monografii Polskie partykuły wyróżniające. Studium semantyczne (Warszawa 2012), współautorka Słownika gniazdowego partykuł polskich (Kraków 2014).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
