Aktywizm i władza: nowe kierunki poszukiwania ogólnej teorii <i>public relations</i>
Abstrakt
Activism and power: new directions in research for a general theory of public relations
The article presents one of the newest proposal in research for a general theory of public relations. The most popular general theories of public relations, i.e. the excellence theory, the contingency theory, the relationship management theory are corpocentric. They assumes, that organizations “invented” public relations. One of the newest approach based on the stakeholder theory shows that the discipline derives from the group standing vis-a-vis organization, mainly activists. Moreover, it particularly emphasizes the role of ethics and power within the process of creating and maintaining of relationships.
Key words: public relations, activism, power, ethics
Bibliografia
Bernays E.L., 1923: Crystallizing Public Opinion. New York.
Bernays E.L., 1928: Manipulating Public Opinion: The Why and The How. “American Journal of Sociology” XXXIII, s. 958–971.
Black S., 2001: Public Relations. Kraków.
Botan C.H., Taylor M., 2004: Public Relations: State of the Field. “Journal of Communication” LIV, s. 645–661.
Bowen S.A., 2005: Excellence Theory. In: Heath R.L., ed.: Encyclopedia of Public Relations. Vol. 1. London–New Delhi, s. 306–308.
Broom G.M., Casey S., Ritchey J., 1997: Toward a Concept and Theory of Organization – Public Relationships. “Journal of Public Relations Research” IX, s. 83–98.
Cancel A.E., Cameron G.T., Sallot L.M., Mitrook M.A., 1997: It Depends: A Contingency Theory of Accommodation in Public Relations. “Journal of Public Relations Research” IX, s. 31–63.
Coombs W.T., Holladay S.J., 2014: It’s Not Just PR: Public Relations in Society. Chichester.
Fairclough N., 2005: Critical Discourse Analysis. “Marges Linguistiques” nr 9, s. 76–94.
Ferguson M.A., 1984: Building Theory in Public Relations: Interorganizational Relationships as Public Relations Paradigm. Paper Presented to the Annual Conference of the Association for Education in
Journalism and Mass Communication. Gainesville.
Fleischer M., 2002: Teoria kultury i komunikacji. Jaworowski M., tłum. Wrocław.
Foucault M., 1993: Nadzorować i karać: narodziny więzienia. Komendant T., tłum. Warszawa.
Graham P., 2008: KAD a wartości: interdyscyplinarność jako zwrot w kierunku podejścia krytycznego. W: Duszak A., Fairclough N., red.: Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków, s. 33–59.
Grunig J.E., 1984: Organizations, Environments, and Models of Public Relations. “Public Relations Research & Education” I, Nr 1, s. 6–29.
Grunig J.E., 2001: Two-way Symmetrical Public Relations: Past, Present, and Future. In: Heath R.L. ed.: The Handbook of Public Relations. Thousand Oaks, s. 11–30.
Grunig J.E, Hunt T., 1984: Managing Public Relations. New York.
Grunig L.A., Grunig J.E., Dozier D.M., 2002: Excellent Public Relations and Effective Organizations: A Study of Communication Management in Three Countries. Mahwah.
Hallahan K., 2000: Inactive Publics: The Forgotten Publics in Public Relations. “Public Relations Review” XXVI, s. 499–515.
Heath R.L., 2005: Antecedents of Modern Public Relations. In: Heath R.L., ed.: Encyclopedia of Public Relations. Vol. 1. Thousand Oaks–London–New Delhi, s. 32–37.
Howarth D., 2008: Dyskurs. Gąsior-Niemiec A., tłum. Warszawa.
Kent M.L., Taylor M., 2002: Toward a Dialogic Theory of Public Relations. “Public Relations Review” XXVIII, s. 21–37.
Kronhuber H., 1972: Public relations. Einführung in der Öffentlichkeitsarbeit. Wien–Köln–Graz.
Laube G.L., 1986: Betriebsgrössenspezifische Aspekte der Public Relations. Eine vergleichende theoretische und empirische Analyse der Public Relations in mittelständischen Unternehmungen und Grossunternehmungen. Frankfurt am Main–Bern–New York.
Ledingham J.A., 2003: Explicating Relationship Management as a General Theory of Public Relations. “Journal of Public Relations Research” XV, s. 181–198.
Ledingham J.A., 2005: Relationship Management Theory. In: Heath R.L., ed.: Encyclopedia of Public Relations. Vol. 2. Thousand Oaks–London–New Delhi, s. 740–743.
Ledingham J.A., Bruning S.D., 1998: Relationship Management in Public Relations: Dimensions of an Organization-Public Relationship. “Public Relations Review” XXIV, s. 55–65.
Ledingham J.A., Bruning S.D, 2000a: A Longitudinal Study of Organization-Public Relationships Dimensions: Defining the Role of Communication in the Practice of Relationship Management. In: Ledingham J.A., Bruning S.D., eds.: Public Relations as Relationship Management: A Relational Approach to the Study and Practice of Public Relations. Hillsdale, s. 55–69.
Ledingham J.A., Bruning S.D., 2000b: Background and Current Trends in the Study of Relationship Management. In: Ledingham J.A., Bruning S.D., eds.: Public Relations as Relationship Management: A Relational Approach to the Study and Practice of Public Relations. Hillsdale, s. XI–XVII.
Lewiński D., 2004: Podręcznik inicjalny. Jak się zaczyna w Polsce wiedza o PR. „2K – Kultura i Komunikacja” nr 2, s. 44–52.
Olędzki J., Tworzydło D., 2006: Wstęp. W: Olędzki J., Tworzydło D., red.: Public relations. Znaczenie społeczne i kierunki rozwoju. Warszawa, s. 11–14.
Rawlins B.L., Bowen S.A., 2005: Publics. In: Heath R.L., ed.: Encyclopedia of Public Relations. Vol. 2. Thousand Oaks–London–New Delhi, s. 718–721.
Reber B.H., 2005: Accommodation: Contingency Theory. In: Heath R.L., ed.: Encyclopedia of Public Relations. Vol. 1. London–New Delhi, s. 1–3.
Ronneberger F., Rühl M., 1992: Theorie der Public Relations. Ein Entwurf. Opladen.
Smith R.D., 2009: Strategic Planning for Public Relations. New York–London.
Verčič D., 2005: Bernays, Edward. In: Heath R.L., ed.: Encyclopedia of Public Relations. Vol. 1. London–New Delhi, s. 78–80.
Wojcik K., 2005: Public relations. Wiarygodny dialog z otoczeniem. Warszawa.
Uniwersytet Śląski Polska
Adam Warzecha, dr, asystent w Zakładzie Socjolingwistyki i Społecznych Praktyk Komunikowania w Instytucie Języka Polskiego Uniwersytetu Śląskiego. Zainteresowania naukowe: socjolingwistyka, dyskurs, Krytyczna Analiza Dyskursu, teoria komunikacji, komunikacja perswazyjna, public relations, reklama, media, władza/wiedza/język. Najważniejsze publikacje: Krytyczna Analiza Dyskursu w public relations (koncepcja badania) („Konteksty Kultury” 2012, T. 9), Krytyczna Analiza Dyskursu (KAD) w ujęciu Normana Fairclougha. Zarys problematyki („Konteksty Kultury” 2014, T. 11, nr 2), Zastosowanie Krytycznej Analizy Dyskursu w badaniu zjawisk komunikacyjnych na przykładzie sprawy ks. Piotra Natanka („Świat i Słowo” 2014, T. 22, nr 1).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
