Medialny obraz kryzysu na przykładzie okładek tygodników opiniotwórczych na temat wojny w Ukrainie – ujęcie kontrastywne niemiecko-polskie

Agnieszka Mac

doi:10.31261/FL.2024.12.1.08

Published: 2024-06-12

Vol. 12 No. 1 (2024)

The media image of a crisis as illustrated by front covers of weekly opinion magazines on the war in Ukraine – a German-Polish contrastive perspective

Agnieszka Mac

Section: Varia

https://doi.org/10.31261/FL.2024.12.1.08

Abstract

The article attempts to present ways of communicating the war crisis from a contrastive perspective. It aims to analyze the front covers of German and Polish weekly opinion magazines published from February/March to the end of 2022, related to the outbreak and enfolding of the war in Ukraine. The study is based on the assumptions of linguistic discourse analysis developed by Waldemar Czachur (2020). The subject of the analysis are verbal and visual elements of semiotically diverse media texts from comparable institutional broadcasters in Germany and Poland (weekly magazines “Der Spiegel” and “Polityka”) that co-create the war discourse. The analysis is designed to answer the question of how the covers of weekly magazines communicate the war crisis in Ukraine. In the conclusions, similarities and differences between German and Polish media discourse are presented, in which a specific construction of reality takes place, reflecting the content typical of a given culture and the patterns of action and knowledge of a specific community.

Keywords:

war in Ukraine , front covers of German and Polish weekly opinion magazines , discourse analysis

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Mac, A. (2024). The media image of a crisis as illustrated by front covers of weekly opinion magazines on the war in Ukraine – a German-Polish contrastive perspective. Forum Lingwistyczne, 12(1), 1–19. https://doi.org/10.31261/FL.2024.12.1.08

Cited by / Share

References

Bibliografia
Google Scholar

Adamzik, K. (2002). Interaktionsrollen. Die Textwelt und ihre Akteure. W: K. Adamzik (red.), Texte, Diskurse, Interaktionsrollen. Analysen zur Kommunikation im öffentlichen Raum (s. 254–255). Stauffenburg.
Google Scholar

Adamzik, K. (2008). Textsorten und ihre Beschreibung. W: N. Janich (red.), Textlinguistik. 15 Einführungen (s. 145–175). Narr.
Google Scholar

Anusiewicz, J., Dąbrowska, A., Fleischer, M. (2000). Językowy obraz świata i kultura. Projekt koncepcji badawczej. Język a Kultura, 13, 11–44.
Google Scholar

Bachleitner-Held, G. (2005a). Covers – ein multimodaler Kontakttext im aktuellen Infomarketing. Überlegungen anhand einer vergleichenden Untersuchung italienischer, französischer und deutsch-sprachiger Titelseiten von Nachrichtenmagazinen. W: H. H. Lenk, A. Chesterman (red.), Pressetextsorten im Vergleich – Contrasting Text Types in the Press (s. 323–351). Olms.
Google Scholar

Bachleitner-Held, G. (2005b). Magazine covers – a multimodal pretext-genre. Folia Linguistica, 39, 173–197. Bachleitner-Held, G. (2006). Überlegungen zur visuell-verbalen Rhetorik auf Zeitschriften-Covers. W: R. Franceschini, R. Stillers, M. Moog-Grünewald, F. Penzenstadler, N. Becker, H. Martin (red.), Retorica: Ordnungen und Brüche (s. 147–162). Narr.
Google Scholar

Bachleitner-Held, G. (2007). Personalisierung als multimodale Strategie des Infotainments – Beobachtungen auf Magazin-Covers. W: M. Klemm, E.-M. Jakobs (red.), Das Vergnügen in und an den Massenmedien. Interdisziplinäre Perspektiven (s. 106–127). Peter Lang.
Google Scholar

Bartmiński, J. (2008). Etnolingwistyka, lingwistyka kulturowa, lingwistyka antropologiczna? Język a Kultura, 20, 15–33.
Google Scholar

Bilut-Homplewicz, Z. (2013). Między wieloznacznością a uprecyzyjnieniem pojęcia „dyskurs”. Miejsce tekstu w germanistycznych ujęciach dyskursu. Stylistyka, 22, 27–46.
Google Scholar

Bilut-Homplewicz, Z. (2016). Intertekstualność i dyskursywność w germanistycznej lingwistyce dyskursu. W: B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek (red.), Dyskurs i jego odmiany (s. 329–338). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Bogunia-Borowska, M. (2021). Politycy na okładkach tygodników społeczno-politycznych w latach wyborów prezydenckich 2015 i 2020. Analiza tygodników „Sieci” i „Newsweek”. Res Rhetorica, 8(3), 54–74, https://doi.org/10.29107/rr2021.3.3
Google Scholar

Czachur, W. (2011). Diskursive Weltbilder im Kontrast. Linguistische Konzeption und Methode der kontrastiven Diskursanalyse deutscher und polnischer Medien. Atut.
Google Scholar

Czachur, W. (2017). Lingwistyka kulturowa i międzykulturowa. Antologia. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Czachur, W. (2020). Lingwistyka dyskursu jako integrujący program badawczy. Atut.
Google Scholar

Fix, U. (2006). Was heißt Texte kulturell verstehen? Ein- und Zuordnungsprozesse beim Verstehen von Texten als kulturellen Entitäten. W: H. Blühdorn, E. Breindl, U. H. Waßner (red.), Text-Verstehen. Grammatik und darüber hinaus (s. 254–276). Walter de Gruyter.
Google Scholar

Gajda, S. (2005). Tekst/dyskurs oraz jego analiza i interpretacja. W: M. Krauz, S. Gajda (red.), Współczesne analizy dyskursu. Kognitywna analiza dyskursu a inne metody badawcze (s. 11–20). Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Google Scholar

Gardt, A. (2007). Diskursanalyse – Aktueller theoretischer Ort und methodische Möglichkeiten. W: I. Warnke (red.), Diskurslinguistik nach Foucault (s. 27–52). Walter de Gruyter.
Google Scholar

Hauser, S. (2010). Zum Problem des Vergleichens von Medientexten aus kulturkontrastiver Perspektive. W: M. Luginbühl, S. Hauser (red.), MedienTextKultur. Linguistische Beiträge zur kontrastiven Medienanalyse (s. 149–178). Verlag Empirische Pädagogik.
Google Scholar

Heinemann, M., Heinemann, W. (2002). Grundlagen der Textlinguistik. Interaktion – Text – Diskurs. Max Niemeyer.
Google Scholar

Kampka, A. (2017). Multimodalna analiza dyskursu – ujęcie semiotyczne. W: M. Czyżewski, M. Otrocki, T. Piekot, J. Stachowiak (red.), Analiza dyskursu publicznego. Przegląd metod i perspektyw badawczych (s. 95–122). Wydawnictwo Akademickie SEDNO.
Google Scholar

Kawka, M. (2016). Dyskurs multimodalny – nowa kategoria badawcza? Zeszyty Prasoznawcze, t. 59, 2(226), 294–303.
Google Scholar

Kita, M. (2013). Dyskurs prasowy. W: E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Przewodnik po stylistyce polskiej. Style współczesnej polszczyzny (s. 199–288). Universitas.
Google Scholar

Lisowska-Magdziarz, M. (2006). Analiza tekstu w dyskursie medialnym. Przewodnik dla studentów. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Google Scholar

Loewe, I. (2007). Gatunki paratekstowe w komunikacji medialnej. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Loewe, I. (2013). Dyskurs telewizyjny. W: E. Malinowska, J. Nocoń, U. Żydek-Bednarczuk (red.), Style współczesnej Polszczyzny. Przewodnik po stylistyce polskiej (s. 289–312). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas” .
Google Scholar

Loewe, I. (2014). Dyskurs medialny – przegląd stanowisk badawczych. Forum Lingwistyczne, 1, 9–16.
Google Scholar

Loewe, I. (2018). Dyskurs telewizyjny w świetle lingwistyki mediów. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Lüger, H.-H. (2004/2005). Kontrastive Text(sorten)analyse. Voraussetzungen, Probleme, Perspektiven. Jahrbuch der ungarischen Germanistik, 169–184.
Google Scholar

Mac, A. (2017). Textdesign und Bedeutungskonstitution im multimodalen Fernsehtext. Dramatisierungsstrategien in deutschen und polnischen Nachrichtensendungen. Peter Lang.
Google Scholar

Maćkiewicz, J. (2016). Jak można badać przekazy multimodalne. Język Polski, R. 96, z. 2, 18–27.
Google Scholar

Miller, D. (2014). Emotionalität und Wertung im Diskurs. Eine kontrastive Analyse deutscher und polnischer Pressetexte zum EU-Beitritt Polens. Peter Lang.
Google Scholar

Miller, D. (2020). „Jeder für sich“ vs. „Divided we fall“. Deutsche und britische Titelseiten zum Brexit. W: Z. Berdychowska, F. Liedtke (red.), Aspekte multimodaler Formen. Kurztexte und multimodale Kurzformen im öffentlichen Raum (s. 29–41). Peter Lang.
Google Scholar

Miller, D. (2021). Weapons, fire and dangerous men: Multimodal argumentation of magazine covers featuring president Donald J. Trump. Res Rhetorica, 8(4), 98–118, https://doi.org/10.29107/rr2021.4.6.
Google Scholar

Naruszewicz-Duchlińska, A. (2013). Analiza językowa okładek tygodników opinii na przykładzie „Polityki”, „Przekroju” i „Wprost”. Prace Językoznawcze, 15(1), 57–72.
Google Scholar

Opiłowski, R. (2008). Die Interbildlichkeit und deren sprachliche Unterstützung in den Titelseiten des Magazins „Der Spiegel“. Zeitschrift für Angewandte Linguistik, 49, 45–72.
Google Scholar

Opiłowski, R. (2011). Text- und Bildkulturen in der Kontakttextsorte „Cover“. Ein intra- und interkultureller Blick. W: I. Bartoszewicz, J. Szczęk, A. Tworek (red.), Germanistische Linguistik im interdisziplinären Gefüge II. Linguistische Treffen in Wrocław (s. 171–179). Atut.
Google Scholar

Piekot, T. (2006a). Dyskurs polskich wiadomości prasowych. Universitas.
Google Scholar

Piekot, T. (2006b). Werbalizacja i wizualizacja w dyskursie wiadomości prasowych. W: E. Tabakowska (red.), Ikoniczność znaku: słowo – przedmiot – obraz – gest (s. 99–116). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”
Google Scholar

Stöckl, H. (2006). Zeichen, Text und Sinn – Theorie und Praxis der multimodalen Textanalyse. W: E. M. Eckkrammer, G. Held (red.), Textsemiotik. Studien zu multimodalen Medientexten (s. 11–36). Peter Lang.
Google Scholar

Stöckl, H. (2016). Multimodalität – Semiotische und textlinguistische Grundlagen. W: N.-M. Klug, H. Stöckl (red.), Handbuch Sprache im multimodalen Kontext (s. 3–35). Walter de Gruyter.
Google Scholar

Szkudlarek-Śmiechowicz, E. (2019). Sposoby wyrażania emocji w propagandowych przekazach werbalno-wizualnych (na przykładzie okładek tygodników opinii). Prace Językoznawcze, 21(2), 189–209, https://doi.org/10.31648/pj.3920
Google Scholar

Ślawska, M. (2020). Multimodalność tekstu prasowego, czyli o relacji słowa i obrazu: przypadek reportażu Justyny Kopińskiej Oddział chorych ze strachu i grafiki Anny Reinert. Prace Językoznawcze, 22(4), 203–218, https://doi 10.31648/pj.5825
Google Scholar

Warnke, I. H. (2007). Diskurslinguistik nach Foucault – Dimensionen einer Sprachwissenschaft jenseits textueller Grenzen. W: I. H. Warnke (red.), Diskurslinguistik nach Foucault (s. 3–24). Walter de Gruyter.
Google Scholar

Warnke, I. H. (2009). Żegnaj tekście – witaj dyskursie? O sensie i celu poststrukturalistycznego uwolnienia pojęcia tekstu. W: Z. Bilut-Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała (red.), Lingwistyka tekstu w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy (s. 343–360), tłum. D. Miller. Atut.
Google Scholar

Warnke, I. H. (2014). Diskurs. W: E. Felder, A. Gardt (red.), Handbuch Sprache und Wissen (s. 221–241). Walter de Gruyter.
Google Scholar

Warnke, I. H., Spitzmüller, J. (2008). Methoden und Methodologie der Diskurslinguistik – Grundlagen und Verfahren einer Sprachwissenschaft jenseits textueller Grenzen. W: I. H. Warnke, J. Spitzmüller (red.), Methoden der Diskurslinguistik. Sprachwissenschaftliche Zugänge zur transtextuellen Ebene (s. 3–54). Walter de Gruyter.
Google Scholar

Wierzbicka, A. (2008). Słowa klucze. Różne języki – różne kultury. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Google Scholar

Wildfeuer, J., Bateman, J. A., Hiippala, T. (2020). Multimodalität. Grundlagen, Forschung und Analyse – Eine problemorientierte Einführung. Walter de Gruyter.
Google Scholar

Witosz, B. (2009a). Dyskurs i stylistyka. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Witosz, B. (2009b). Stylistyka dyskursu – nowe horyzonty badań nad stylem autora. W: K. Maćkowiak, C. Piątkowski (red.), Język i styl twórcy w kręgu badań współczesnej humanistyki (s. 313–321). Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Google Scholar

Witosz, B. (2009c). Tekst a/i dyskurs w perspektywie polskiej tradycji badań nad tekstem. W: Z. Bilut--Homplewicz, W. Czachur, M. Smykała (red.), Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy i perspektywy (s. 69–81). Atut.
Google Scholar

Witosz, B. (2016). Kategoria dyskursu w polonistycznej edukacji akademickiej. W: W. Czachur, A. Kulczyńska, Ł. Kumięga (red.), Jak analizować dyskurs? Perspektywy dydaktyczne (s. 19–39). Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”.
Google Scholar

Wojtak, M. (2010). Dyskurs religijny w mediach. Próba rekonesansu. W: D. Zdunkiewicz-Jedynak (red.), Dyskurs religijny w mediach (s. 7–30). Wydawnictwo BIBLOS.
Google Scholar

Wojtak, M. (2011). O relacjach dyskursu, stylu, gatunku i tekstu. tekst i dyskurs – text und diskurs, 4, s. 69–78.
Google Scholar

Wojtak, M. (2015). Rozłożone gazety. Studia z zakresu prasowego dyskursu, języka i stylu. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Google Scholar

Wojtak, M. (2016). O dyskursie religijnym, jego osobliwościach i przeobrażeniach. W: B. Witosz, K. Sujkowska-Sobisz, E. Ficek (red.), Dyskurs i jego odmiany (s. 71–85). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Źródła
Google Scholar

„Der Spiegel” dostęp 3.11.2023; wszystkie okładki z roku 2022 znajdują się pod adresem internetowym: https://www.spiegel.de/spiegel/print/index-2022.html
Google Scholar

18.02.2022, nr 8/2022
Google Scholar

25.02.2022, nr 9/2022
Google Scholar

4.03.2022, nr 10/2022
Google Scholar

11.03.2022, nr 11/2022
Google Scholar

18.03.2022, nr 12/2022
Google Scholar

25.03.2022, nr 13/2022
Google Scholar

1.04.2022, nr 14/2022
Google Scholar

8.04.2022, nr 15/2022
Google Scholar

15.04.2022, nr 16/2022
Google Scholar

22.04.2022, nr 17/2022
Google Scholar

29.04.2022, nr 18/2022
Google Scholar

6.05.2022, nr 19/2022
Google Scholar

10.06.2022, nr 24/2022
Google Scholar

24.06.2022, nr 26/2022
Google Scholar

5.08.2022, nr 32/2022
Google Scholar

26.08.2022, nr 35/2022
Google Scholar

2.09.2022, nr 36/2022
Google Scholar

23.09.2022, nr 39/2022
Google Scholar

30.09.2022, nr 40/2022
Google Scholar

28.10.2022, nr 44/2022
Google Scholar

„Polityka” dostęp 3.11.2023; wszystkie okładki z roku 2022 znajdują się pod adresem internetowym: https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/wbiezacymnumerze/numery?year=2022
Google Scholar

1.03.2022, nr 10.2022
Google Scholar

8.03.2022, nr 11.2022
Google Scholar

15.03.2022, nr 12.2022
Google Scholar

22.03.2022, nr 13.2022
Google Scholar

29.03.2022, nr 14.2022
Google Scholar

5.04.2022, nr 15.2022
Google Scholar

12.04.2022, nr 16.2022
Google Scholar

19.04.2022, nr 17.2022
Google Scholar

26.04.2022, nr 18.2022
Google Scholar

3.05.2022, nr 19.2022
Google Scholar

10.05.2022, nr 20.2022
Google Scholar

25.10.2022, nr 44.2022
Google Scholar

Vol. 12 No. 1 (2024)
Published: 2024-06-18

ISSN: 2449-9587

eISSN: 2450-2758

10.31261/FL

Publisher

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Submit

The media image of a crisis as illustrated by front covers of weekly opinion magazines on the war in Ukraine – a German-Polish contrastive perspective

Abstract

Keywords:

Agnieszka Mac

Information