Język:
DE
| Data publikacji:
05-10-2023
|
Abstrakt
| s. 84–93
Mija czterdzieści lat od zakończenia Soboru Watykańskiego II oraz ogłoszenia Konstytucji duszpasterskiej o Kościele w świecie współczesnym Gaudium et spes. Tematem artykułu jest syntetyczne przedstawienie zarysu antropologii teologicznej zawartej w tej konstytucji.
Szacunek do człowieka, troska o zrozumienie wszystkich spraw prawdziwie ludzkich, niestawianie podziałów między osiągnięciami ludzkiej kultury i naturalną doskonałością człowieka, propagowanie metody dialogu stanowią podstawową treść tego dokumentu. Zgodnie z zamierzeniem Soboru konstytucja ma charakter wybitnie antropologiczny. Uwzględniając fakt stworzenia człowieka na obraz i podobieństwo Boga, pragnie wyjaśnić sens i cel życia człowieka, przedstawiając Chrystusa jako centrum historii ludzkiej. Dlatego też możemy mówić o szczególnym powiązaniu w niej antropologii z chrystologią. Równocześnie zagadnienia protologiczne są ukazane w odniesieniu do celu ostatecznego człowieka i do eschatologii. Konstytucja wyjaśnia i aktualizuje inne prawdy o człowieku, takie jak: grzech, poprzez który człowiek nadużył swojej wolności, powołanie człowieka do dialogu z Bogiem, z sobą samym i z innymi ludźmi oraz z całym stworzeniem. Ojcowie soborowi przypominają także, że człowiek, nieustannie pobudzany przez Ducha Świętego, nigdy nie będzie obojętny na sprawy religijne. Konstytucja Gaudium et spes stara się zgłębiać zasadnicze struktury ludzkiego istnienia oraz przyczynić się do przyjęcia przez człowieka słowa Bożego. Antropologia chrześcijańska zawarta w tej konstytucji łączy podobieństwo człowieka do Boga z ludzkim doświadczeniem świata i siebie. Gaudium et spes określa człowieka nie za pomocą abstrakcyjnych pojęć, lecz jako osobę mającą swoją indywidualność i realizującą w świecie swoje powołanie.
2023-10-05
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
22-10-2020
|
Abstrakt
| s. 66-82
Świętość to cel, jaki Pan Bóg stawia każdemu chrześcijaninowi. Aby ów cel osiągnąć, człowiek korzysta ze środków obecnych w Kościele. Na ten temat powstało już wiele publikacji naukowych i przewodników duchowych, m.in.: J. Bochenka Zarys ascetyki, T. Mertona Modlitwa i świętość, Nowy człowiek, T. á Kempis O naśladowaniu Chrystusa czy E. Werona Teologia życia wewnętrznego ludzi świeckich. W niniejszym artykule przedstawiono nauczanie Biskupa Czesława Domina, który w wielu swoich wystąpieniach podejmował temat środków rozwoju świętości. Podczas opracowywania tekstu sięgnięto po metodę porównawczo-analityczną. Wśród środków rozwoju świętości Biskup Domin wyróżnia modlitwę, życie sakramentalne, walkę ze złem i kult. W swoich wystąpieniach podkreśla wartość modlitwy, zaznaczając, że nie należy wątpić w jej skuteczność i w rozmowie z Bogiem wykazać postawę wręcz natarczywą. Swoją pełnię modlitwa osiąga w sakramentach świętych. Zauważa także, że istotnym środkiem rozwoju świętości jest walka ze złem, którą człowiek ma podjąć poprzez słowo Boże, modlitwę i post. Ostatnią pomocą w dążeniu do doskonałości jest kult Miłosierdzia Bożego, Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła. Słowa biskupa, bardzo proste i mądre zarazem, są nieocenioną pomocą w dążeniu człowieka do świętości.
2020-10-22
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
04-10-2023
|
Abstrakt
| s. 59-70
Hipoteza ostatecznej decyzji oraz koncepcja siostry śmierci wpisują się w tanatologię skoncentrowaną wokół nadziei. W swych badaniach, rolę momentu śmierci podkreśla Ladislaus Boros. To właśnie w momencie śmierci człowiek osiąga pełnię swego człowieczeństwa poprzez możliwość dokonania pierwszego, w pełni wolnego i świadomego aktu. Zdolność ta powstaje dzięki bliskości Chrystusa, z którym człowiek staje twarzą w twarz. Ta wyjątkowa chwila zażyłości z Bogiem uzdalnia go do decyzji o życiu z Chrystusem lub bez niego. Franciszek z Asyżu śmierć postrzega jako swoją siostrę. Ten pozytywny obraz śmierci wpisuje Franciszkową siostrę w nurt średniowiecznego braterstwa. Człowiek spotykając się ze swoją śmiercią przeżywa przemijalność w pokoju i z nadzieją. Siostra, która po niego przychodzi, stopniowo doprowadza go do pełnego przejścia do wieczności, w której oczekuje na człowieka Chrystus. Franciszek podkreśla ciągłość życia, którego siostra śmierć jest spoiwem i łącznikiem.
2023-10-04
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
EN
| Data publikacji:
05-10-2023
|
Abstrakt
| s. 338–350
Człowiek ze swej istoty jest słuchaczem słowa, dzięki czemu czerpie wiedzę i mądrość życiową. Szczególnie ważne i doniosłe w jego życiu jest słuchanie samego Boga, pełni prawdy i mądrości. Religia chrześcijańska opiera się na słuchaniu i wypełnianiu słowa Bożego. Pismo Święte Starego Testamentu często mówi o wielkim znaczeniu słowa Bożego w życiu ludzi i całego narodu wybranego. Słuchanie tego słowa jest źródłem światła, nadziei, błogosławieństwa, radości i pomyślności. Dlatego człowiek powinien bardzo cenić sobie słowo Boże i żyć nim na co dzień. Jeżeli zaś nie wierzy, zamyka uszy i serce na słowo Boże, odrzuca je, czekają go nieszczęścia i kary. W Nowym Testamencie Jezus Chrystus – Słowo Boże wcielone – objawia ludziom miłość Boga i wzywa do przyjmowania z wiarą dobrej nowiny. Błogosławieni są ci, którzy z wiarą słuchają słowa Bożego, zachowują je w sercu i wypełniają, a Maryja jest najlepszym tego wzorem. Każdy chrześcijanin powinien usilnie prosić Ducha Świętego o łaskę słuchania słowa dla siebie i dla swoich bliźnich. Słuchanie słowa Bożego zobowiązuje człowieka do dawania świadectwa wiary słowem i życiem. Apostołowie odważnie głosili Ewangelię; mimo prześladowań stwierdzali: „Bo my nie możemy nie mówić tego, cośmy widzieli i słyszeli” (Dz 4,20). Dlatego kaznodzieje powinni częściej pouczać wiernych o wielkim znaczeniu słuchania słowa Bożego, zarówno w czasie liturgii, jak i poza nią, uczyć ich przyjmowania tego słowa w duchu głębokiej wiary i posłuszeństwa. Wychowywanie wiernych do słuchania słowa Bożego należy do węzłowych problemów homiletycznych.
2023-10-05
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
DE
| Data publikacji:
05-10-2023
|
Abstrakt
| s. 407–422
Jednym z najważniejszych współczesnych problemów kulturowych jest problem prymatu człowieka i wartości ludzkich wobec całego nieosobowego i przedmiotowego świata, w którym żyje. Niezależnie od różnych ujęć antropologicznych tego problemu, sama natura i kształt relacji człowieka do innych rzeczywistości stanowi punkt wyjścia dla analiz aksjologicznych, etycznych, socjologicznych, psychologicznych, ekonomicznych itp. Personalizm, w samym rdzeniu swoich założeń, tez i wniosków, podkreśla pierwszeństwo osoby ludzkiej wobec wszelkich innych struktur i rzeczywistości. Nie jest to tylko pierwszeństwo o charakterze logicznym, ale priorytet natury ontycznej. Taki fundament analiz posiada bardzo daleko idące konsekwencje. Z takiej perspektywy podejmujemy w niniejszym artykule analizę napięć pomiędzy dwiema sferami ludzkiego życia i działania, pomiędzy byciem a posiadaniem, sferami, które filozofia określa pojęciami „być” i „mieć”, starając się pokazać, że w kontekście prymatu osoby i jej obiektywnego świata wartości, etyka personalistyczna jest w zasadzie etyką mądrych, racjonalnych, odpowiedzialnych wyborów, służących „byciu więcej” człowiekiem.
2023-10-05
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
15-05-2023
|
Abstrakt
| s. 188-201
W miarę aktualnego rozwoju zainteresowania kwestiami ekologicznymi wzrasta wrażliwość dotycząca zwierząt, również w obszarze nauk teologicznych. Niniejszy artykuł zestawia poglądy anglikańskiego teologa Andrew Linzeya zaprezentowane w pozycji Teologia zwierząt z wątkami teologicznymi odnoszącymi się do podobnego obszaru, zawartymi w encyklice papieża Franciszka Laudato si’. Oba teksty znacząco doceniają stworzenia inne niż człowiek jako mające wartość same w sobie i podkreślają wzajemne powiązanie wszystkich stworzeń, w tym człowieka, ze sobą nawzajem i z Bogiem. Zwracają uwagę, że wszelkie stworzenie istnieje dla Boga, a skutki wcielenia i odkupienia obejmują cały świat. Między poglądami A. Linzeya a myślą papieża pojawiają się też różnice, wynikające z odmiennej antropologii, która rzutuje na wątki dotyczące teologii zwierząt.
2023-05-15
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2012
|
Abstrakt
| s. 303-315
Autor stara się przedstawić czynniki, które mogły odpowiadać za kształtowanie się sposobu myślenia w XV-XVIII wieku. Mentalność ludzi czasów nowożytnych Polski można określić, odnosząc się do praktykowanej nauki, religii i prawa. Te trzy czynniki przenikały się i w różnych stopniu oddziaływały na siebie. Człowiek tamtych czasów nie mógł przestać funkcjonować w oparciu tylko o religię lub tylko o prawo. Jego życie było wpisane w te znaczenia. Propozycje do analizy zostały oparte o jedno z najważniejszych dzieł dla ziemi żywieckiej, kronikę żywiecką Andrzeja Komonieckiego. Ten unikalny dziejopis prezentuje życie codzienne na przestrzeni kilku wieków i dlatego może być bogatym źródłem dziejów mentalności.
2012-12-31
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2016
|
Abstrakt
| s. 445-461
Twórczość Janusza S. Pasierba została opracowana przez literaturoznawców, jednak wciąż nie doczekała się pełnej analizy i interpretacji teologicznej. W artykule zostanie podjęta próba odczytania teologii śmierci, która wyłania się z jego tekstów. Jej poszczególne elementy tworzą pewną całość, która może być aktualną propozycją dla człowieka poszukującego ocalenia. Możliwość odkrycia tych intuicji teologicznych w pismach J.S. Pasierba jest związana z zastosowaniem narzędzi, które funkcjonują w ramach paradygmatu teologii „literackiej”, opracowanej przez Jerzego Szymika. Rzeczywistość śmierci może być zrozumiana dopiero w perspektywie teologicznej. Nieustanne „oswajanie ze śmiercią”, które można odnaleźć w tekstach pelplińskiego Profesora, uczy i przekonuje, że właśnie gotowość na śmierć jawi się jako najwyższy akt heroizmu człowieka. Twórczy wysiłek, przez który człowiek może ocalić swoje życie, jest jednak uwarunkowany podjęciem osobistego trudu przyjęcia objawionego daru chrystologicznej tożsamości.
2016-12-31
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2012
|
Abstrakt
| s. 231-244
Traktat apologetyczny Euzebiusza z Cezarei Przeciwko Hieroklesowi zawiera krytykę filozoficzną i teologiczną determinizmu fatalistycznego, prezentowanego przez Apoloniusza z Tiany w jego nauczaniu o Mojrach i Konieczności. Według Euzebiusza, przypisując własne działanie przeznaczeniu i istotom wyższym, takim jak Mojry i Konieczność, neguje się Opatrzność Bożą, osobistą odpowiedzialność i wolną wolę człowieka. Zwolennik takich poglądów powinien być zatem uważany za bezbożnika i głupca, ale nie za prawdziwego filozofa. W koncepcji chrześcijańskiego autora, człowiek jest wolny w swoim wyborze rzeczy, „które od nas zależą”, i jest odpowiedzialny za swoje wybory.
2012-12-31
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
EN
| Data publikacji:
05-10-2023
|
Abstrakt
| s. 330–337
Od drugiej połowy minionego wieku eschatologia przeżywa swój rozwój. Przez długie jednak wieki sprawy ostateczne umieszczano na dwóch różnych krańcach: albo nie interesowano się tą kwestią, przerzucając wszystko poza doczesność, albo też nadmiernie chciano rozeznać i dokładnie opisać to wszystko, co będzie miało miejsce po śmierci. Pewną konsekwencją izolacji eschatologii w stosunku do innych traktatów dogmatycznych było jej „urzeczowienie”, a także przedstawianie poszczególnych zagadnień w tonacji „reportażu z przyszłości”. Dziś trzeba na nowo zrozumieć, jakie miejsce zajmuje eschatologia w całym życiu chrześcijańskim. Eschatologia nie może być jedynie opisem wydarzeń, które mają nastąpić w przyszłości, ale problematyka eschatologiczna powinna stać się sprawą najbardziej aktualną w życiu każdego człowieka. W nurcie nowego spojrzenia na sprawy ostateczne należy umieścić encyklikę Benedykta XVI o nadziei chrześcijańskiej, Spe Salvi. Niewiele bowiem możemy powiedzieć o wydarzeniach ostatecznych, nie umieszczając ich w kontekście Bożej obietnicy i chrześcijańskiej nadziei. W nauczaniu Benedykta XVI eschatologia chrześcijańska jest eschatologią nadziei, to znaczy jest nauką o Bogu, który powołuje człowieka do wspólnoty z sobą. Chrześcijanin spogląda więc w przyszłość z nadzieją. Stąd również i wszelkie wypowiedzi o przyszłości umieszcza on w kontekście nadziei. Według papieża, szczególnymi „miejscami” urzeczywistniania się nadziei chrześcijańskiej w kontekście wydarzeń ostatecznych są: śmierć, sąd Boży i życie wieczne. Język eschatologii to przede wszystkim język nadziei. W obliczu rzeczywistości ostatecznej człowiek zdobywa się na odwagę nadziei. U źródeł zaś chrześcijańskiej nadziei leży wiara w Boga, który jest Miłością.
2023-10-05
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
26-03-2022
|
Abstrakt
| s. 129-142
Przedmiotem badań teologii duchowości jest doświadczenie duchowe człowieka. Jako nauka teologiczna wychodzi ona z założenia, że każdy człowiek jest obrazem Boga i wobec tego jego życie posiada wymiar duchowy. Źródłami dla teologii duchowości są wszelkie teksty opisujące życie duchowe, przede wszystkim dzieła wielkich mistrzów, ale także jest nim liturgia Kościoła. Teksty Urzędu Nauczycielskiego Kościoła są także źródłem, ale w przeciwieństwie do teologii dogmatycznej czy moralnej, nie są najważniejsze. Celem teologii duchowości jest jak najgłębsze zrozumienie wewnętrznej struktury różnych form życia duchowego i pokazanie wzajemnych związków między nimi. Chodzi o takie opisanie życia duchowego, które może pomóc w „rozróżnianiu duchów”, odróżnianiu dobrych i błędnych dróg takiego życia. Ze względu na taki przedmiot badawczy uprzywilejowaną metodą jest metoda fenomenologiczna. Dużą pomoc w lekturze tekstów stanowią różne metody hermeneutyki. Teologia duchowości jest ściśle powiązana z dogmatyką i teologią moralną, ale natura tych relacji jest skomplikowana. Teologia duchowości powinna zachować dystans wobec nowożytnych nauk o człowieku: nie może pozwolić, aby narzuciły one swoją perspektywę spojrzenia na człowieka.
2022-03-26
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
FR
| Data publikacji:
05-10-2023
|
Abstrakt
| s. 131–142
Hermeneutyczne poszukiwania naukowej i filozoficznej refleksji nie dysponują „ostatnim słowem” wyjaśniającym „całościowo” tożsamość człowieka. Wpisana w jego definicję konieczność takiego wyjaśnienia (Fides et ratio 1; 27) spotyka się z koniecznością uwzględnienia odkrywalnej w „tekście historii” Chrysto-logicznej przemowy Boga (FR 11). Objawiona „opowiedziana” tożsamość człowieka („tożsamość narracyjna”), w swej dialogicznej strukturze (schemat), jest „obietnicą” i „zadaniem”. Realizowany tą strukturą proces antropogenezy (teoria działania) jest także procesem identyfikacji. Istotnym komponentem tak wyjaśnionej tożsamości człowieka jest więc decyzja (odpowiedź), motywowana (komplementarnie) antropologiczną wiedzą („całościową” i „częściową”). W antropologice tej motywacji rozum i wiara dopełniają się wzajemnie. W eschatologicznym otwarciu tego procesu, kryterium racjonalności zawierzenia objawionej antropologii jest społeczna miłość. Miłość jest jedyną nadzieją ostatecznego zrozumienia i zrealizowania tożsamości człowieka.
2023-10-05
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
EN
| Data publikacji:
08-02-2021
|
Abstrakt
| s. 18-35
Biblijna idea stworzenia stanowi centrum antropologii i całej metafizyki Emmanuela Levinasa. Wie on, że ta idea jest zupełnie pomijana przez współczesną filozofię i nie usiłuje na ten temat w ramach filozofii dyskutować. Natomiast wielokrotnie podejmuje polemikę z koncepcją stworzenia dominującą w tradycyjnej teologii chrześcijańskiej. Swoje pojmowanie człowieka jako stworzenia wyprowadza, podobnie jak całą metafizykę, z pragnienia, a nie myśli szukającej zrozumienia, czyli ontologii; wskazuje, że współczesny sceptycyzm, czyli postmodernizm, otwiera drogę do lepszego zobaczenia człowieka jako stworzenia. Pokazuje, że idea separacji o wiele lepiej koresponduje z ideą stworzenia, niż mocno obecna w tradycyjnej teologii idea partycypacji, a człowiek, jako wolność stworzona, jest z natury ateistyczny. Natomiast czasowość ludzkiego życia jest relacją z Bogiem. Te kontrowersyjnie poprowadzone myśli Levinasa mogą być inspirujące dla współczesnej teologicznej refleksji nad stworzeniem. Inspirującą i krytyczną funkcję myśli Levinasa wyraźnie widać w zestawieniu jej z teologią Jürgena Moltmanna oraz projektem teologicznym Marca Harrisa.
2021-02-08
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
30-06-2013
|
Abstrakt
| s. 65-75
Historii myśli chrześcijańskiej towarzyszy przekonanie, że istnieją dwa różne porządki wiedzy: rozum i wiara. W trakcie tej historii zrodziły się liczne modele współpracy (interakcji) pomiędzy filozofią a teologią. Artykuł proponuje zobaczenie trzech modeli relacji «wiara – rozum» (teologia – filozofia). Przykładem pierwszej relacji, którą można odnaleźć w starożytności i średniowieczu, ukazują filozofię jako „służebnicę” teologii (philosophia: ancilla theologiae). W XX wieku relacja filozofia – teologia weszła w nową erę hermeneutyczną. Hermeneutyka filozoficzna (ars interpretandi) zaczęła funkcjonować jako filozofia hermeneutyczna, a zatem jej zadanie zawierało się w poszukiwaniu całościowego zrozumienia (sensu) ludzkiej historii. To zadanie stało się jednocześnie paradoksalne, ponieważ rozum musi zrozumieć tę całościowość i jednocześnie nie może tego uczynić. To właśnie nie co innego jak ten paradoks, działający w relacji dialogicznej pomiędzy rozumem i wiedzą wypływającą z wiary, może pomóc rozumowi zrealizować jego własne zadanie. Teologia (ancilla hermeneuticae) może także stać się «służebnicą» filozofii (theologia: ancilla philosophiae). Nadzieje rozumu mogą uczestniczyć w nadziei chrześcijańskiej. Dzięki objawieniu Bożemu człowiek jest w stanie zrozumieć swoją obiecaną tożsamość. Ta tożsamość («tożsamość narratywna») interpretowainterpretowana jako obiecana i zadana wymaga współpracy rozumu i wiary. To właśnie w kontekście tej koniecznej współpracy trzeba rozważyć problematykę wspólnej służby filozofii i teologii zaangażowanych w proces stwórczej aktualizacji (dialogicznej) i tożsamości człowieka (theologia et philosophia: ancillae hominis).
2013-06-30
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
ES
| Data publikacji:
30-06-2012
|
Abstrakt
| s. 121-129
Artykuł ukazuje połączenie zaczerpniętej z Fenomenologii Ducha hegeliańskiej idei pana i niewolnika z filozofią dramatu Tischnera. Po przedstawieniu podstawowych pojęć filozofii dramatu (czas, świat-scena, człowiek, horyzont agatologiczny) i ukazaniu dialogicznego oraz intencjonalnego otwarcia się na drugiego człowieka, zostaje zanalizowane szczegółowe zagadnienie ludzkiej wolności. Użycie dialektycznej figury pana i niewolnika pomaga Tischnerowi w nakreśleniu właściwej perspektywy dramatu ludzkiej wolności. W ostatniej części, mówiącej o wyzwoleniu, artykuł pokazuje krytyczny stosunek Tischenra do myśli Hegla.
2012-06-30
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2013
|
Abstrakt
| s. 276-291
Jezus wzywał słuchaczy, by stali się jak dzieci, jeśli chcą wejść do królestwa Bożego i jeśli chcą być w nim najwięksi. Wydaje się zatem, że dziecko stanowi kwintesencję Ewangelii i że powinniśmy być we wszystkim jak ono. Czy rzeczywiście takie jest przesłanie Ewangelii? Analiza tekstów Ewangelii, w których znajdujemy odniesienia do postaw dzieci, pokazuje, że obraz jest bardziej złożony. Napotykamy bowiem pozytywne i negatywne postawy dzieci. Postawy pozytywne pojawiają się częściej i powinniśmy je przejmować, ale nie w sposób absolutny. Otwartość na objawienie nie powinna zatem wykluczać myślenia, przyjmowanie darmowego królestwa – zaangażowania, uniżenie – poczucia godności i rozwijania talentów, śmiałość w wyznawaniu Jezusa – roztropności. Trzeba natomiast się bronić przed negatywnymi dziecięcymi postawami: kapryśnością, przekorą, nieposłuszeństwem, niekonsekwencją. Ewangelie nie przedstawiają dziecka jako absolutnego wzorca i nie wzywają do infantylizmu, ale do tego, by dobre cechy dziecka włączyć w dojrzałą osobowość, bo tylko wtedy człowiek może wejść do królestwa Bożego.
2013-12-31
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
30-06-2012
|
Abstrakt
| s. 53-64
Postmodernizm prezentuje postawę akceptacji Nieładu, Chaosu i Przypadku. Czy istnieje możliwość dialogu z taką postawą? Postmodernizm powstaje jako bunt na pograniczu filozofii i estetyki. Kontestuje zastany Ład. Sprzeciwia się kartezjańskiemu Cogito ergo sum oraz podziałowi na res cogitans i res extensa. Jest to ruch kulturowy, który nie ma jeszcze swojego ostatecznego wyrazu. Jest on ciągle postrzegany jako proces przechodzenia od starego do nowego Ładu. Taki brak dookreślenia budzi niepokój i sprzeciw. Teologia fundamentalna jest badaniem granic i dialogu. Stoi na progu, więc ma obowiązek rozeznać ludzki niepokój w akceptacji otaczającego świata. Musimy zapytać, dlaczego człowiek akceptuje ten Nieład?
2012-06-30
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
DE
| Data publikacji:
05-10-2023
|
Abstrakt
| s. 423–429
Użyte przez kardynała Josepha Ratzingera, dzisiejszego papieża Benedykta XVI, w dniu inauguracji pontyfikatu Ojca Świętego Jana Pawła II określenie „cywilizacja śmierci” odzwierciedlało wówczas stosunek ludzi do życia w ogóle. Dziś przyjęło się mówić o „cywilizacji śmierci”, przeciwstawiając ją „cywilizacji życia”. O ile samo jeszcze słowo „cywilizacja” zakłada jakieś, choćby cząstkowe, dobro, o tyle „cywilizacja śmierci” niesie już z sobą jedynie zło. Niniejsza publikacja, zakładając, że współczesny świat nie jest wprost „cywilizacją śmierci”, a jedynie obszarem kontynuacji odwiecznego zmagania dwóch prądów kulturowych, takich jak: cywilizacja śmierci i cywilizacja życia, jest próbą odpowiedzi na pytanie, kto jest dawcą i panem życia oraz kto winien ponosić odpowiedzialność za stworzenie godziwych warunków życia dla niepełnosprawnych, ludzi starszych i chorych, czyli tych, którzy z różnych powodów nie mogą lub nie potrafią sami o nie zadbać. Ze smutkiem bowiem konstatujemy, że człowiek jest dziś ceniony nie za to, kim jest, ale za to, co posiada, czego dokonuje i jakie przynosi korzyści społeczeństwu, a przecież jedynie godność ludzka winna być tą granicą etyczną, której przekraczać nie wolno.
2023-10-05
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2015
|
Abstrakt
| s. 371-387
Godność człowieka jest unaoczniana przez wiele różnych rzeczywistości, także przez zasady prawa objawionego. W tym kontekście jako ważne jawi się przykazanie miłości nieprzyjaciół, będące szczególnym przypadkiem przykazania miłości bliźniego. Jest ono dokładnie przeanalizowane przez wielkich scholastyków, spośród których wybrano św. Tomasza z Akwinu i bł. Jana Dunsa Szkota, w celu zestawienia ich poglądów. Okazują się one zbieżne: należy kochać w człowieku to, co ma on od Boga, nie zaś to, co jest złe. Ponieważ według prawa objawionego człowiek ma być miłowany zawsze, wynika stąd, że także nieprzyjaciel nie traci nigdy do końca swej ludzkiej godności, w żadnej chwili swego życia. Zachowuje on część obrazu Bożego, którą można miłować, mimo najcięższych grzechów. Godność człowieka jest niezbywalna i powszechna.
2015-12-31
Czasopismo: Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne
Język:
PL
| Data publikacji:
31-12-2012
|
Abstrakt
| s. 382-399
Cywilizacja XX czy XXI wieku dostarcza coraz to nowych problemów, z którymi boryka się człowiek, a które w znaczący sposób mogą mieć wpływ na świadome, dobrowolne oraz pełne wyrażenie i realizowanie zadań wypływających z małżeńskiej zgody. W artykule omówiona została choroba AIDS i jej wpływ na zdolność podejmowania obowiązków małżeńskich, a co za tym idzie – wpływ na konsens małżeński. Wnioski, jakie można wyciągnąć na podstawie zgromadzonego materiału, wskazują, że stwierdzenie nieważności małżeństwa może nastąpić tylko wówczas, gdy stopień zaawansowania choroby jest tak duży, że ma destrukcyjny wpływ na konsens. W związku z tym tylko nosiciele wirusa HIV, u których rozwinęła się choroba AIDS , nie są zdolni do ważnego zawarcia małżeństwa ze względu na szeroki wachlarz schorzeń zawsze towarzyszących chorobie AIDS .
2012-12-31
1 - 25 z 25 elementów
Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.
English
Język Polski