Topografie drogi filozoficznej, albo o konsekwencjach nienoszenia obuwia

(Artykuł w języku angielskim)

Dariusz Kubok
https://orcid.org/0000-0003-3360-9667

Abstrakt

Zasadniczym celem rozważań w tym artykule jest analiza statusu filozofii w zakresie jej spełnialności czy też po prostu możliwe topografie drogi filozoficznej. Punktem wyjścia i zarazem głównym przedmiotem dociekań jest ustęp z Uczty Platona (20 d–204c), w którym znaleźć można emblematyczny, choć niejednoznaczny opis podróży filozoficznej. Warto pokazać kluczowe trudności związane z tym opisem, a przede wszystkim jego metafilozoficzne konsekwencje. Ukazane i krytycznie omówione zostaną wybrane znaczące interpretacje tego fragmentu z uwypukleniem ich (meta)filozoficznych implikacji, a te zostaną skatalogowane w świetle Sextusowego podziału filozofii (Pyr., I, 1-4). Na podstawi refleksji na temat topografii drogi filozoficznej, a także akceptowanego modelu wiedzy, zaproponowana zostanie taka wykładnia, która stara się ominąć silnie dogmatyczne konsekwencje myślenia o filozofii, jednocześnie akceptując zawartą w niej niepewność, zarówno w odniesieniu do konkretnych rozstrzygnięć, jak i w stosunku do własnej spełnialności. W tym celu wykorzystane zostaną metaforycznie inne niż Platońskie opowieści o drogach i dążeniu.


Słowa kluczowe

metafilozofia; sceptycyzm; zetetycyzm; Eros; wiedza; Platon; Uczta; filozofia; antydogmatyzm; mądrość

Berg, Steven. Eros and the Intoxications of Enlightenment: On Plato’s Symposium, Albany: Suny Press, 2010.

Bittrich, Ursula. Aphrodite Und Eros in Der Antiken Tragodie: Mit Ausblicken Auf Motivgeschichtlich Verwandte Dichtungen. Berlin–Boston: De Gruyter, 2005.

Calame, Claude. The Poetics of Eros in Ancient Greece. Translated by Janet Lloyd. Princeton: Princeton University Press, 1999.

Camus, Abert. The Myth of Sisyphus. Translated from the French by Justin O’Brien. London: Peguin Books, 1977.

Carson, Anne. Eros the Bittersweet. Princeton: Princeton University Press, 1986.

Corrigan, Kevin, Glazov-Corrigan Elena. Plato’s Dialectic at Play: Argument, Structure, and Myth in the Symposium. University Park: Penn State University Press, 2004.

Cummins, W. Joseph. “Eros, Epithumia, and Philia in Plato.” Apeiron, 15 (1981), 10–18.

Diogenes Laërtius. The Life and Opinions of Eminent Philosophers. Literally translated by Charles Duke Yonge. London: G. Bell and Sons, Ltd., 1915.

Diogenes Laertius. Lives of Eminent Philosophers. Edited with introduction by Tiziano Dorandi. Cambridge: Cambridge University Press, 2013.

Eros, Agape, and Philia: Readings in the Philosophy of Love, edited by Alan Soble. New York: Paragon House, 1989.

Ferrari, Giovanni. “Platonic Love.” In The Cambridge Companion to Plato, edited by R. Kraut, 248–276. Cambridge: Cambridge University Press, 1992.

Findlay, John Niemeyer. Plato: The Written and Unwritten Doctrines. London: Routledge, 2013.

Gaiser, Konrad. Platons ungeschriebene Lehre. Stuttgart: Ernst Klett Verlag, 1963.

Haack, Susan. “Theories of Knowledge: An Analytic Framework.” Proceedings of the Aristotelian Society, New Series, 83 (1982–1983), 143–157.

Halperin, David M. “Love’s Irony: Six Remarks on Platonic Eros.” In Erotikon: Essays on Eros, Ancient and Modern, edited by Shadi Bartsch, Thomas Bartscherer, 48–58. Chicago: University of Chicago Press, 2005.

Hyland, Drew. “Eros, epithumia, and philia in Plato.” Phronesis, 13 (1968), 32–46.

Krämer, Hans Joachim. Arete bei Platon und Aristoteles. Zum Wesen und zur Geschichte der platonischen Ontologie. Heidelberg: Heidelberg Akademie der Wissenschaften, 1959.

Kubok, Dariusz. “Comments on the Sources of Greek Philosophical Criticism.” Folia Philosophica, 34 (2015), Special issue: Forms of Criticism in Philosophy and Science, edited by Dariusz Kubok, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015, 9–31.

Kubok, Dariusz. “Kilka uwag o modelach zetetycznych w filozofii polityki: Voegelin – Strauss.” Horyzonty Polityki, 35 (2020), 125–143.

Kubok, Dariusz. Krytycyzm, sceptycyzm i zetetycyzm we wczesnej filozofii greckiej. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2021.

Kubok, Dariusz. “Poza Skyllą i Charybdą. Problem fallibilistycznej wykładni poglądów Ksenofanesa.” Ruch Filozoficzny, LXXII, 4 (2017), 79–100.

Kubok, Dariusz. Prawda i mniemania. Studium filozofii Parmenidesa z Elei. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2004.

Lamascus, Lorelle D. The Poverty of Eros in Plato’s Symposium, Bloomsbury: Bloomsbury Publishing, 2016.

Most, Glenn W. “Six Remarks on Platonic Eros.” In: Erotikon: Essays on Eros, Ancient and Modern, edited by Shadi Bartsch, Thomas Bartscherer, 33–47. Chicago: University of Chicago Press, 2005.

Nehamas, Alexander. “’Only in the contemplation of beauty is human life worth living’ Plato, Symposium 211d,” European Journal of Philosophy, 15, 1 (2007), 1–18.

Nichols, Mary P. Socrates on Friendship and Community: Reflections on Plato’s Symposium, Phaedrus, and Lysis. Cambridge University Press, 2009.

Nowak, Piotr. „Niespożyta biesiada.” In: Platon. Uczta. Przekł. A. Serafina. Warszawa: Sic!, 2012, 105–150.

Nussbaum, Martha. 2002. “Erôs and Ethical Norms: Philosophers Respond to a Cultural Dilemma.” In: The Sleep of Reason: Erotic Experience and Sexual Ethics in Ancient Greece and Rome, edited by Martha Nussbaum & Juha Sihvola, 55–94. Chicago: University of Chicago Press, 2002.

Oakeshott, Michael. “Political Philosophy.” In: Michael Oakeshott. Religion, Politics and the Moral Life, edited by Timothy Fuller. New Haven and London: Yale University Press, 1993, 138–155.

Palmer, John A. “Skeptical Investigation.” Ancient Philosophy, 20 (2000), 351–375.

Palumbo, Lídia. Eros Phobos Epithymia. Sulla natura dellemozione in alcuni dialoghi di Platone. Napoli: Loffredo, 2001.

Pieper, Josef. In Defense of Philosophy: The Power of the Mind for Good or Evil, Consists in Argumentation. Translated by Lothar Krauth. San Francisco: Ignatius Press, 1992.

Plato’s Symposium: A Translation by Seth Benardete with Commentaries by Allan Bloom and Seth Benardete. Chicago and London: University of Chicago Press, 2001.

Plato’s Symposium. Issues in Interpretation and Reception, edited by James Lesher, Debra Nails, Frisbee Sheffield. Hellenic Studies 22. Cambridge, MA: Harvard University Press, 2006.

Plato. Symposium. Translated by Benjamin Jowett. Edited, annotated, and compiled by Rhonda L. Kelley. http://faculty.sgc.edu/rkelley/SYMPOSIUM.pdf (5.05.2021).

Plato. The Symposium, edited by M.C. Howatson and Frisbee C.C. Sheffield. Translated by M.C. Howatson. New York: Cambridge University Press, 2008. https://philarchive.org/archive/FREAR-4 (10.05.2021).

Platon. Uczta, edited by A. Nowak. Translated by A. Serafin. Warszawa: Sic!, 2012.

Πλάτων. Συμπόσιον. Κείμενο, μετάφραση, ερμηνεία Ιωάννης Συκουτρής. Αθήνα: Ιωάννης Δ. Κολλάρου & Σία Α.Ε, 1970. http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/7067/1970_symposium.pdf (5.05.2021).

Platonis Opera. T. 1–5. Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Ioannes Burnet. Oxonii, E Typographeo Clarendoniano, 1900–1907.

Plotinus. The Enneads, edited by Lloyd P. Gerson. Translated Lloyd P. Gerson, George Boys-Stones, John M. Dillon, R.A.H. King, Andrew Smith, James Wilberding. Cambridge: Cambridge University Press, 2018.

Reale, Giovanni. Zu einer neuen Interpretation Platons. Eine Auslegung der Metaphysik der großen Dialoge im Lichte der “ungeschriebenen Lehren,” erweiterte Auflage. Paderborn: Schöningh, 2000.

Sayre, Kenneth. 1983. Plato’s Late Ontology: A Riddle Resolved. Princeton: Princeton University Press, 1983.

Sextus Empiricus. Outlines of Scepticism. Translated and edited by Julia Annas and Jonathan Barnes. Cambridge: Cambridge University Press, 2000.

Sextus Empiricus. Outlines of Pyrronism. Translated, with Introduction and Commentary, by Benson Mates. New York, Oxford: Oxford University Press, 1996. http://www.sciacchitano.it/pensatori%20epistemici/scettici/outlines%20of%20pyrronism.pdf (5.05.2021).

Sextus Empiricus. Outlines of Pyrrhonism. Translated by Robert Gregg Bury. Loeb Classical Library 273. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1933.

Σέξτος Εμπειρικός. Πυρρώνειες υποτυπώσεις Α’, Β’. Θεσσαλονίκη: Ζήτρος, 2007.

Sheffield, Frisbee. Plato’s Symposium: The Ethics of Desire. Oxford: Oxford University Press, 2006.

Strauss, Leo. “Restatement on Xenophon’s Hiero.” In: Leo Strauss. On Tyranny. Revised and Expanded Edition. Including the Strauss-Kojève Correspondence, edited by Victor Gourevitch, Michael S. Roth. Chicago and London: University of Chicago Press, 2000.

The Other Plato: The Tübingen Interpretation of Plato’s Inner-Academic Teachings, edited by Dmitri Niculin. Albany: State University of New York Press, 2012.


Opublikowane : 2021-12-30


KubokD. (2021). Topografie drogi filozoficznej, albo o konsekwencjach nienoszenia obuwia. Er(r)go. Teoria - Literatura - Kultura, (43), 253-277. https://doi.org/10.31261/errgo.11400

Dariusz Kubok  dariusz.kubok@us.edu.pl
Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Humanistyczny, Instytut Filozofii  Polska
https://orcid.org/0000-0003-3360-9667

Dariusz Kubok – dr hab., profesor Uniwersytetu Śląskiego. Obecnie pełni funkcję Dyrektora Instytutu Filozofii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Autor m.in. książek Problem apeiron i peras w filozofii przedsokratejskiej (1998), Prawda i mniemania. Studium filozofii Parmenidesa z Elei (2004). Zajmuje się głównie filozofią starożytną, a także dziejami refleksji ontologicznej i epistemologicznej.






Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.

1. Licencja

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.

2. Oświadczenie Autora

Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.

Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.

UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).

3. Prawa użytkownika

Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.

4. Współautorstwo

Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.

Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).