Wykorzystanie metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana w terapii dzieci z jąkaniem w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

Maria Faściszewska

doi:10.31261/FL.2022.10.07

Opublikowane: 2022-03-17

Nr 10 (2022)

Wykorzystanie metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana w terapii dzieci z jąkaniem w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

Maria Faściszewska

Dział: Studia

https://doi.org/10.31261/FL.2022.10.07

Abstrakt

Celem autorki artykułu jest przedstawienie propozycji wykorzystania metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana (2010) w terapii dzieci z jąkaniem się w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Metoda ta opiera się na terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniach – TSR (ang. SFBT) oraz terapii ericksonowskiej, systemowej i narracyjnej (Furman, 2010). Współcześnie logopedzi coraz częściej czerpią z terapii krótkoterminowej skoncentrowanej na rozwiązaniu, pracując z osobami z różnymi zaburzeniami komunikacyjnymi, w tym z jąkaniem się (Fourlas, Ntourou, 2021; Kelman, Nicholas, 2020; Nicholas, 2015).
W artykule przedstawiono 15 kroków metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana oraz omówiono pytania zadawane przez terapeutę i stosowane techniki, wskazując na to, w jaki sposób podejście może być dostosowane do dzieci, które się jąkają. Kluczową ideą programu Kids’ Skills – Dam Radę! jest przekonanie, że problemy można interpretować jako brak umiejętności, które dziecko będzie w stanie nabyć. Celem metody jest zachęcenie dziecka i pomoc w zdobyciu nowej umiejętności, czy też pogłębienie, wykorzystanie umiejętności już posiadanych, by mogło ono przezwyciężyć swoje trudności.
Program jest oparty na współpracy z najbliższym środowiskiem dziecka – rodzicami, rodzeństwem, szkołą. Terapia dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, które się jąkają, powinna być zintegrowana, obejmować poznawcze, behawioralne i afektywne komponenty. Przedstawiono więc, jak można wykorzystać metodę Kids’ Skills – Dam Radę! w czterech kluczowych obszarach pracy z dzieckiem jąkającym się. Są to obszary: 1. Otwartość na temat jąkania. 2. Stosowanie technik/strategii pomocnych w kontrolowaniu jąkania. 3. Umiejętności najefektywniejszego komunikowania się. 4. Rozumienie uczuć, reakcji i przekonań związanych z jąkaniem i radzenie sobie z nimi. Metoda ta pozwala na dużą elastyczność i dopasowanie się do potrzeb dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym z jąkaniem oraz jego rodziców/opiekunów. Wymaga ona jednak od terapeuty dobrej znajomości metody Kids’ Skills – Dam Radę!, rozumienia trudności, przeżywanych emocji osób z jąkaniem i ich rodzin oraz doświadczenia w pracy różnymi metodami terapeutycznymi z dziećmi jąkajacymi się.

Słowa kluczowe:

Kids’ Skills - Dam Radę! , Ben Furman , jąkanie się , dzieci , terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (TSR) , Solution-Focused Brief Therapy (SFBT)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Faściszewska, M. (2022). Wykorzystanie metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana w terapii dzieci z jąkaniem w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. Forum Lingwistyczne, (10), 1–20. https://doi.org/10.31261/FL.2022.10.07

Cited by / Share

Bibliografia

Beilby, J.M., Byrnes, M.L., Yaruss, J.S. (2012). Acceptance and commitment therapy for adults who stutter: Psychosocial adjustment and speech fluency. Journal of Fluency Disorders, 37(4). https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2012.05.003
Google Scholar

Berg, I.K., Miller, S.D. (2000). Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniu. Pomaganie osobom z problemem alkoholowym. Wydawnictwo Galaktyka.
Google Scholar

Berg, I.K., Steiner, T. (2003). Children’s solution work. Norton&Co.
Google Scholar

Berquez, A., Hertsberg, N., Hollister, J., Zebrowski, P., Millard, S. (2015). What do children who stutter and their parents expect from therapy and are their hopes aligned? Procedia – Social and Behavioral Sciences, 193(June), 25–36. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.03.241
Google Scholar

Bond, C., Woods, K., Humphrey, N., Symes, W., Green, L. (2013). Practitioner review: The effectiveness of solution focused brief therapy with children and families: A systematic and critical evaluation of the literature from 1990–2010. Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 54(7), 707–723. https://doi.org/10.1111/jcpp.12058
Google Scholar

Boroń, A., Węsierska, K., Agius, J. (2020). Wczesna interwencja w jąkaniu na świecie w świetle wyników międzynarodowego sondażu diagnostycznego. W: K. Węsierska, M. Witkowski (red.), Zaburzenia płynności mowy. Teoria i praktyka (t. 2, s. 134–149). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Carr, A., Hartnett, D., Brosnan, E., Sharry, J. (2017). Parents plus systemic, solution focused parent training programs: Description, review of the evidence base, and meta analysis. Family Process, 56, 652–668. https://doi.org/10.1111/famp.12225
Google Scholar

Chmela, K., Reardon, N., (2014). Jak skutecznie pracować nad postawami i emocjami w terapii jąkania. Centrum Logopedyczne.
Google Scholar

Cook, F., Botterill, W. (2005). Family-based approach to therapy with primary school children: ‘throwing the ball back’. W: R. Lees, C. Stark (red.). The treatment of stuttering in the young school-aged child (s. 81–107). Whurr.
Google Scholar

Faściszewska, M. (2020). Kierunki działań dotyczące potrzeby podjęcia wczesnej interwencji terapeutycznej u dzieci jąkających się w wieku przedszkolnym. W: I. Więcek-Poborczyk, J. Wrzosek-Żulewska (red.), Interdyscyplinarność w logopedii: Konieczność czy nadmiar? (s. 129–146). Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Google Scholar

Fourlas, G., Ntourou, K. (2021). Effects of the Lexipontix programme on children’s overall stuttering experience. Early evidence. 12th Oxford Dysfluency Conference (ODC), 7–8 January 2021. https://lexipontix.gr/wp-content/uploads/2021/01/ODYS_2021_fourlas_ntourou_efects_of_LXPNTX.pdf; data dostępu: 21.05.2021.
Google Scholar

Furman, B. (2017, 15 lipca). Dr. Furman explains Kids’ Skills. https://www.youtube.com/watch?v=QhvYW1gRGU; data dostępu: 20.05.2021.
Google Scholar

Furman, B. (2010). Program „Dam radę” w praktyce [przeł. K. Pawłusiów]. Centrum Terapii Krótkoterminowej.
Google Scholar

Góral-Półrola, J. (2016). Jąkanie: Analiza procesu komunikacji słownej. Impuls.
Google Scholar

Harley, J. (2015). Bridging the gap between cognitive therapy and acceptance and commitment therapy (ACT). Procedia – Social and Behavioral Sciences, 193. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.03.252
Google Scholar

Harris, R. (2018). Zrozumieć ACT. Terapia akceptacji i zaangażowania w praktyce. Przeł. A. Sawicka‑Chrapkowicz. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Kelman, E., Nicholas, A. (2013). Praktyczna interwencja w jąkaniu wczesnodziecięcym. Przeł. M. Kądzioła. Wydawnictwo Harmonia.
Google Scholar

Kelman, E., Nicholas, A. (2020). Palin Parent Child Interaction Therapy for Early Childhood Stammering. Routledge.
Google Scholar

Kelman, E., Wheeler, S. (2015). Cognitive Behaviour Therapy with children who stutter. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 193, 165–174. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.03.256
Google Scholar

Kids’ Skills. kidsskills.org; data dostępu: 15.05.2021.
Google Scholar

Langevin, M., Packman, A., Onslow, M. (2010). Parent perceptions of the impact of stuttering on their preschoolers and themselves. Journal of Communication Disorders, 43(5). https://doi.org/10.1016/j.jcomdis.2010.05.003
Google Scholar

Millard, S., Cook, F.M. (2010). Working with young children who stutter: Raising our game. Seminar Speech Language, 31(4), 250–261. https://doi.org/10.1055/s-0030-1265758
Google Scholar

Nicholas, A. (2015). Solution focused brief therapy with children who stutter. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 193, 209–216. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.03.261
Google Scholar

Ratner, H., George, E., Iveson, Ch. (2017). Terapia krótkoterminowa skoncentrowana na rozwiązaniu. 100 najważniejszych tez, założeń i technik. [przeł. K. Pawłusiów]. Centrum Terapii Krótkoterminowej.
Google Scholar

Rodgers, N.H., Berquez, A., Hollister, J., Zebrowski, P.M. (2020). Using solution-focused principles with older children who stutter andtheir parents to elicit perspectives of therapeutic change. Perspectives of the ASHA Special Interest Groups, 5(6). https://doi.org/10.1044/2020_persp-20-00124
Google Scholar

Sakwerda, A. (2020). Spokojnie. To tylko jąkanie! Centrum Logopedyczne.
Google Scholar

Schneider, P. (2017). Moje dziecko się jąka. Co mogę zrobić? Poradnik dla rodziców i opiekunów dzieci jąkających się. Przeł. A. Boroń. Centrum Logopedyczne.
Google Scholar

Shazer, S. de (2013). Kiedy słowa były magią. [przeł. K. Pawłusiów]. Centrum Terapii Krótkoterminowej.
Google Scholar

Sisskin V. (2021, 1 stycznia). Open stutter: Vivian Sisskin – What is open stuttering? https://www.youtube.com/watch?v=XJ_uwi8U8kg; data dostępu: 23.01.2021.
Google Scholar

Suligowska, B. (2017). Wykorzystanie metody poznawczo-behawioralnej w terapii jąkania. W: L. Jankowska-Szafarska, B. Suligowska, K. Kupiec, R. Kara (red.), Życie z zacięciem. Integralny przewodnik po jąkaniu (s. 125–134). Wydawnictwo Edukacyjne.
Google Scholar

Szerszeńska, A. (2019). Akceptacja w jąkaniu. Zastosowanie ACT i uważności w interwencji logopedycznej. Forum Logopedy, 31.
Google Scholar

Szerszeńska, A. (2020). Tymon i piłka w grze. New Space.
Google Scholar

Tarkowski, Z. (2007). Psychosomatyka jąkania. Dlaczego osoby jąkające się mówią płynnie. Wydawnictwo Fundacji Orator.
Google Scholar

Taylor, Ch. (2020). Zaburzenia przywiązania u dzieci i młodzieży. Poradnik dla Terapeutów, Opiekunów i Pedagogów. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Google Scholar

Tuchowska, J.A., Faściszewska M. (2020). Terapia jąkania u dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym. W: J. Skibska (red.), Terapia interdyscyplinarna. Wybrane problemy (s. 233–265). Wydawnictwo Impuls.
Google Scholar

Vanryckeghem, M., Brutten, G. (2015). Kiddy CAT. Test do badania postaw związanych z komunikowaniem się jąkających się dzieci w wieku przedszkolnym. Przekł. i adapt. K. Węsierska. Wydawnictwo Harmonia.
Google Scholar

Walczak, R. (2014). Podstawy zarządzania projektami metody i przykłady. Wydawnictwo Difin.
Google Scholar

Węsierska K., Jeziorczak B. (2016). Diagnoza jąkania u dzieci w wieku przedszkolnym. Komlogo Piotr Gruba.
Google Scholar

Woźniak, T. (2020). Zaburzenia płynności mowy – stan badań i praktyki logopedycznej na początku XXI wieku. W: K. Węsierska, M. Witkowski (red.), Zaburzenia płynności mowy. Teoria i praktyka. (t. 2, s. 35–49). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Google Scholar

Yairi, E., Ambrose, N. (2013). Epidemiology of stuttering: 21st century advances. Journal of Fluency Disorders, 38, 66–87. https://doi.org/10.1016/j.jfludis.2012.11.002
Google Scholar

Yaruss, J.S., Reardon-Reeves, N. (2017). Early childhood stuttering therapy: A practical guide. Stuttering Therapy Resources.
Google Scholar

Yusuf, D. (red.) (2021). The solution focused approach with children and young people: Current thinking and practice. Routledge.
Google Scholar

Nr 10 (2022)
Opublikowane: 2022-07-19

ISSN: 2449-9587

eISSN: 2450-2758

10.31261/FL

Wydawca

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Prześlij tekst

Wykorzystanie metody Kids’ Skills – Dam Radę! Bena Furmana w terapii dzieci z jąkaniem w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym

Abstrakt

Słowa kluczowe:

Maria Faściszewska

Informacje