Fleksja imienna i werbalna XVI w. – stan badań i perspektywy badawcze. Rekonesans
Abstrakt
Artykuł zawiera przegląd literatury przedmiotu w zakresie XVI-wiecznej fleksji imiennej i werbalnej ostatnich dekad. Poruszamy w nim również zagadnienie cezur faz rozwojowych języka, w tym ważnego w dziejach polszczyzny wieku XVI. Zwracamy przy tym uwagę na wernakularyzację i upiśmiennienie języka polskiego. Przyjmujemy perspektywę badawczą zakładającą wydzielanie w opisach syntetyzujących krótszego niż kilka wieków okresu, warunkowanego zmianą. Postulujemy zatem potrzebę opracowania syntezy polszczyzny XVI wieku z wykorzystaniem jako materiału źródłowego Słownika polszczyzny XVI wieku oraz metody przekrojów synchronicznych. Ma to swoje uzasadnienie w aktualnym stanie badań, który pokazujemy na ograniczonym materiale XVI-wiecznej polskiej fleksji oraz w powstałych do tej pory syntezach (np. XVII czy XIX w.) obejmujących periody krótsze niż doba historyczna. Próbę oglądu literatury w zakresie fleksji w różnych okresach rozwoju polszczyzny podjęła w 2003 r. Władysława Książek-Bryłowa, tu zaś wskazano najnowszą literaturę dotyczącą interesującej nas epoki historycznojęzykowej.
Słowa kluczowe
historia języka polskiego; XVI wiek; fleksja; stan badań; metodologia
Bibliografia
Słowniki
SPXVI – Słownik polszczyzny XVI wieku (b.d.). Pobrano 12 lutego 2024 z: http://spxvi.edu.pl/wersja-cyfrowa/
Literatura
Bajerowa, I. (1964). Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo PAN.
Bajerowa, I. (1965). Próba sformułowania kilku praw ewolucji języka (na materiale historii polskiego języka literackiego). Biuletyn PTJ, 23, 125–142.
Bajerowa, I. (1968). Rola związku formy z funkcją w ewolucji polskiego języka literackiego. Biuletyn PTJ, 26, 101–119.
Bajerowa, I. (1969a). Schemat i częściowa formalizacja opisu procesów historycznojęzykowych. Prace Językoznawcze Uniwersytetu Śląskiego, 1, 7–21.
Bajerowa, I. (1969b). Strukturalna interpretacja historii języka. Język Polski, 49, 81–103.
Bajerowa, I. (2000a). Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja (t. 1–3). (1986–2000). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Bajerowa, I. (2000b). Tendencja do normalizacji jako główny czynnik rozwojowy polskiego języka ogólnego. W: K. Rymut, W. R. Rzepka (red.), Rozwój polskiego systemu językowego (s. 9–14). Instytut Języka Polskiego PAN.
Bajerowa, I. (2003). Zarys historii języka polskiego 1939–2000. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Bargieł, M. (1969). Cechy dialektyczne polskich zabytków rękopiśmiennych pierwszej połowy XVI wieku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Baza leksykalna średniowiecznej polszczyzny (do 1500 roku). Fleksja (b.d.). Pobrano 15 lutego 2024 z:
Bieńkowska, D. (1993). O kształtowaniu się języka tekstów ewangelicznych w przekładzie Jakuba Wujka. (Różnice między Postyllą a Nowym Testamentem). Rozprawy Komisji Językowej ŁTN, 38, 5–14.
Bieńkowska, D., Umińska-Tytoń, E. (1994). Polszczyzna Biblii gdańskiej na tle XVI-wiecznych przekładów biblijnych. W: K. Handtke (red.), Polszczyzna regionalna Pomorza. Zbiór studiów (t. 6, s. 7–15). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Borecki, M. (1974). Kształtowanie się normy językowej w drukach polskich XVI wieku (na przykładzie oboczności pirwszy/pierwszy). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Burzywoda, U., Ostaszewska, U., Rejter, A., Siuciak, M. (2002). Polszczyzna XVII wieku. Stan i przeobrażenia. Wydawnictwo „Śląsk”.
Buttler, D., Kurkowska, H., Satkiewicz, H., (1971). Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Deskur, A. (2021). Jak badać ślady oralności pierwotnej i upiśmiennienia w tekstach staropolskich. W: J. Kulwicka-Kamińska, A. Moroz (red.), Tradycja i nowoczesność w badaniach języków słowiańskich (s. 33–46). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Friedel, T. (1996). Pieśni o śmierci w Toruńskim Kancjonale. W: K. Kallas (red.), Polonistyka Toruńska Uniwersytetowi w 50 rocznicę utworzenia UMK, Językoznawstwo. Materiały konferencji naukowej 14–16 marca 1995 (s. 69–78). Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Gozdek, M. (2018). Fleksja rzeczownika w Książkach o wychowaniu dzieci Erazma Glicznera na tle XVI-wiecznych tendencji normalizacyjnych. Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica 52, 35–47. https://doi.org/10.18778/0208-6077.52.03
Gozdek, M. (2020). Z metodologii badań nad fleksją XVI wieku – przypadek dwóch publikacji Erazma Glicznera (1558, 1579). W: A. Deskur, W. Stelmach, Z. Bryłka (red.), Juwenalia historyczno-językowe (t. 3, s. 63–78). Poznańskie Studia Polonistyczne.
Honowska, M. (1968). O mechanizmach pewnych procesów morfologicznych (z historii języków słowiańskich). Biuletyn PTJ, 26, 135–142.
Honowska, M. (1975). Problemy historii fleksji słowiańskiej na tle nowszych ujęć synchronicznych. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Honowska, M. (1979). O morfologii historycznie, ale przekrojowo. Język Polski, 49, 245–250.
Hrabec, S. (1949). Elementy kresowe w języku niektórych pisarzy polskich XVI i XVII w. Towarzystwo Naukowe.
Jankowiak, L. (2005). Słownictwo medyczne Stefana Falimirza (t. 1). Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Instytut Slawistyki PAN.
Janowska, A. (2013). Wariantywność jako źródło supletywizmu czasowników. W: J. Migdał, A. Piotrowska-Wojaczyk (red.), Cum reverentia, gratia, amicitia... Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Bogdanowi Walczakowi (t. 1, s. 615–623). Wydawnictwo Rys.
Kaczmarczyk, B. (2003). Język polski w kancelarii królewskiej w pierwszej połowie XVI wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kamper-Warejko, J. (2006). Pieśni pasyjne i wielkanocne w kancjonale Piotra Artomiusza (Toruń 1601). Towarzystwo Naukowe.
Kamper-Warejko, J. (2016). Słownictwo botaniczne w polskim tłumaczeniu „Ksiąg o gospodarstwie” (1571) Piotra Krescencjusza na tle epoki. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Kaszewski, M. (2016). Kategoria pojęciowa nomina instrumenti w polszczyźnie XVI wieku. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pomorskiej.
Kępińska, A. (2011). O potrzebie spojrzenia na ewolucję fleksji polskiej przez pryzmat funkcji końcówek. W: B. Dunaj, M. Rak (red.), Badania historycznojęzykowe. Stan. Metodologia. Perspektywy (s. 311–320). Księgarnia Akademicka.
Kita, M. (2001). Koncepcja oralności W. J. Onga a poglądy polskich badaczy języka mówionego. W: E. Jędrzejko (red.), W kręgu języka polskiego. Śląsko-poznańskie kolokwia lingwistyczne (s. 116–130). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Klemensiewicz, Z. (1961). Historia języka polskiego. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kleszczowa, K. (2019). Pięćdziesiąt lat minęło. O polskim dopełniaczu liczby pojedynczej raz jeszcze. Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica, 14, 79–85. https://doi.org/10.24917/20831765.14.7
Kobylińska, J. (2000). Dualis w polszczyźnie regionalnej XVI–XVII wieku. W: K. Rymut, W. R. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe (t. 3: Rozwój polskiego systemu językowego, s. 101–112). Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Krążyńska, Z., Mika, T., Słoboda, A. (2015). Składnia średniowiecznej polszczyzny, część I: Konteksty – metody – tendencje. Wydawnictwo Rys.
Książek-Bryłowa, W. (1994). Wariantywność flekji w historii i gwarach języka polskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Książek-Bryłowa, W. (2003). Fleksja w strukturze i ewolucji języka jako przedmiot badań językoznawczych. Roczniki Humanistyczne, 51(6), 31–51.
Kulwicka-Kamińska, J. (2022). Oralność i retoryka świętych ksiąg. Na przykładzie tatarskiego tefsiru – pierwszego przekładu Koranu na język słowiański (polski). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, t. 29(49), nr 1, 83–96. https://doi.org/10.14746/pspsj.2022.29.1.6
Kulwicka-Kamińska, J., Łapisz, C. (red.). (2022). Tefsir Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego: XVI-wieczny przekład Koranu na język polski. Wydanie krytyczne zabytku polskiej kultury narodowej (t. 1: Komentarz filologiczno-historyczny; t. 2: Faksymile; t. 3: Transliteracja). Wydawnictwo
Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. https://doi.org/10.12775/978-83-231-4977-4
Kuryłowicz, B. (2004). Terminologia prawnicza w podlaskich dokumentach urzędowych z drugiej połowy XVI wieku. Białostockie Archiwum Językowe, 4, s. 99–131. https://doi.org/10.15290/baj.2004.04.07
Kurzowa, Z. (1985). Polszczyzna Lwowa i Kresów południowo-wschodnich. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Kurzowa, Z. (1993). Język polski Wileńszczyzny i kresów północnowschodnich XVI–XX wieku. Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lehr-Spławiński, T. (1978). Język polski. Pochodzenie, powstanie, rozwój. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Lenartowicz-Zagrodna, A. (2015), Księgi Jezusa, syna Syrachowego, Ecclesiasticus rzeczone, które wszystkich cnot naukę zamykają w sobie w przekładzie Piotra Poznańczyka. Studium języka zabytku. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Lenartowicz-Zagrodna, A., Gozdek, M. (2021). Trzy szesnastowieczne edycje Księgi Tobiasza. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Leszczyński, Z. (2000). Relikty rzeczownikowej odmiany przymiotników w wyrażeniach przyimkowych na tle innych jej pozostałości. W: K. Rymut, W. R. Rzepka (red.), Studia historyczno-językowe (t. 3: Rozwój polskiego systemu językowego, s. 77–84). Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Ligara, B. (2018). Badania bilingwizmu (i wielojęzyczności) wybitnych nosicieli języka w przestrzeni języka polskiego. Nowa subdomena historii języka? W: Pastuch, M., Siuciak, M. przy współpr. K. Wąsińskiej i W. Wilczek (red.), Historia języka polskiego w XXI wieku. Stan i perspektywy (s. 97–108). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Lisowski, T. (1991). Wariancja form językowych w „Żywocie Pana Jezu Krysta” Baltazara Opeca z 1522 roku (Edycja Hieronima Wietora). Studia Polonistyczne, 16/17, 53–70.
Lisowski, T. (1996). Wariantywność fleksji femininów samogłoskowych w dwóch wydaniach „Żywota Pana Jezu Krysta” z 1522 roku. W: M. Kucała, W. R. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe (t. 2: Fleksja historyczna, s. 155–163). Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Lisowski, T. (1999a). Fleksyjne warianty bohemizujące wobec normy tekstu „Żywota Pana Jezu Krysta” z 1522 roku w redakcji Jana Sandeckiego. Poznańskie Spotkania Językoznawcze, 5(1), 85–92.
Lisowski, T. (1999b). Polszczyzna początku XVI wieku. Problemy wariantywności i normalizacji fonetyki i fleksji. Wydawnictwo WiS.
Lisowski, T. (2002). Fleksyjne ślady normy rękopisów w dwu edycjach Żywota Pana Jezu Krysta z 1522 roku. W: M. Białoskórska, L. Mariak (red.), Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny (t. 8: Materiały X Kolokwium Językoznawczego, Pobierowo, 18–20 września 2000 r., s. 379–387). Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Lisowski, T. (2005). Tradycja i nowatorstwo – demorfologizacja rodzaju w C., N. i Ms. lm. rzeczowników w trzech protestanckich edycjach Nowego Testamentu z 1563, 1606 i 1632 roku. W: A. Pihan-Kijasowa, J. Migdał (red.), Ad perpetuam rei memoriam. Profesorowi Wojciechowi Ryszardowi Rzepce z okazji 65 urodzin (s. 249–263). Wydawnictwo Poznańskie Studia Polonistyczne.
Lisowski, T. (2018). Intelektualizacja i jej pochodne: standaryzacja oraz grafizacja jako czynniki kształtujące polszczyznę literacką w początkach ery typograficznej. W: Pastuch, M., Siuciak, M. przy współpr. K. Wąsińskiej i W. Wilczek (red.), Historia języka polskiego w XXI wieku. Stan i perspektywy (s. 109–125). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Lizisowa, M. (2000). Język „Kodeksu Olszewskiego” (1550). Z recepcji staropolskiego języka prawno-sądowego w Wielkim Księstwie Litewskim w szesnastym wieku. Wydawnictwo Naukowe AP.
Luto-Kamińska, A. (2010). Polska wersja przekładowa „Ex P. Terentii comediis Latinissimae colloquiorum formulae...” Mateusza z Kęt. Studium języka autora na tle polszczyzny XVI wieku. Instytut Badań Literackich PAN Wydawnictwo: Stowarzyszenie Pro Cultura Litteraria.
Masłej, D., Mika, T. (2020). Glosy jako integralny składnik średniowiecznego tekstu. W poszukiwaniu adekwatnych procedur badawczych. LingVaria, XV, 1(29), 121–133. https://doi.org/10.12797/LV.15.2020.29.08
Menzel, T. (2000). Jeszcze o przymiotnikowo-rzeczownikowej końcówce -ej. W: K. Rymut, W. R. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe (t. 3: Rozwój polskiego systemu językowego, s. 85–92). Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Michalska, P. (2010). O możliwości zastosowania przekrojów synchronicznych w badaniach nad zróżnicowaniem regionalnym dawnej leksyki., Kwartalnik Językoznawczy, 1(1), 51–55.
Migdał, J. (1999). O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium normalizacji polszczyzny wczesnorenesansowej. Wydawnictwo WiS.
Migdał, J., Rzepka, W. R. (2002). Wygasanie form dualnych rzeczowników w polszczyźnie XVI i XVII wieku. W: W. Książek-Bryłowa, H. Duda (red.), Język polski. Współczesność. Historia (s. 141–167). Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Mika, T. (2018). The Oldest Polish Texts: New Methods and New Research Issues in Polish Historical Linguistics. W: A. Kapetanović (red.), The Oldest Linguistic Attestations and Texts in the Slavic Languages (s. 224–225). Holzhausen Verlag GmbH.
Motyl, A. (2014). Normalizacja fleksji werbalnej w zakresie kategorii czasu w dobie średniopolskiej. Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Olma, M. (2002). Dopełniacz liczby pojedynczej rzeczowników męskich w XVI- i XVII-wiecznych tekstach małopolskiej literatury plebejskiej. Annales Academiae Paedagogicae Cracoviensis, 6, Studia Linguistica, I, 259–288.
Ong, W. (1982). Orality and literacy: The technologizing of the word. Methuen & Co. Ltd.
Osiewicz, M. (2006). Wariantywność form fleksyjnych rzeczowników w listach polskich z lat 1525–1550 (rzeczowniki rodzaju męskiego). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 12(33), 101–128.
Osiewicz, M. (2007a). Wariantywność form fleksyjnych rzeczowników w listach polskich z lat 1525–1550 (rzeczowniki rodzaju żeńskiego i rzeczowniki o odmianie mieszanej). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 14(34), 163–195.
Osiewicz, M. (2007b). Wariantywność leksemów w zakresie nieseryjnych zmian fonetycznych w listach polskich z pierwszej połowy XVI wieku. Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
Osiewicz, M. (2009). Wariantywność form fleksyjnych rzeczowników w listach polskich z lat 1525–1550 (rzeczowniki rodzaju nijakiego; rzeczowniki typu podskarbi, podczaszy; pluralia tantum; pluralne nazwy geograficzne; formy liczby podwójnej). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 15(35), 223–259.
Osiewicz, M. (2019). Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w „Księgach o gospodarstwie” Piotra Krescentyna (Kraków 1549, Helena Unglerowa). Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 26(46), 2, 175–194. https://doi.org/10.14746/pspsj.2019.26.2.13
Osiewicz, M. (2021). Formy dopełniacza i celownika liczby pojedynczej rzeczowników rodzaju męskiego w „Sprawie chędogiej o męce Pana Chrystusowej” i „Ewangelii Nikodema” (Kodeks Wawrzyńca z Łaska, 1544). Przyczynek do chronologizacji. Język Polski, CI, 3, 89–99. http://dx.doi.org/10.31286/JP.101.3.7
Paluszak-Bronka, A. (2003). Język kazań księdza Piotra Skargi. Grafia i ortografia, fonetyka i fleksja, składnia. Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego.
Pepłowski, F. (1970). O zasobie leksykalnym „Słownika polszczyzny XVI wieku”. W: M. Szymczak (red.), W służbie nauce i szkole. Księga pamiątkowa poświęcona Profesorowi Doktorowi Zenonowi Klemensiewiczowi. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Pepłowski, F. (1974). Odczasownikowe nazwy wykonawców czynności w polszczyźnie XVI wieku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo PAN.
Pihan-Kijasowa, A. (2009). Akty cechów wileńskich z lat 1495–1759. Komentarz językowy. W: M. Skarżyński, M. Szpiczakowska (red.), W kręgu języka. Materiały konferencji „Słowotwórstwo – słownictwo – polszczyzna kresowa” poświęconej pamięci profesor Zofii Kurzowej, Kraków, 16–17 maja 2008. „Księgarnia Akademicka”.
Pisarkowa, K. (1967). Uwagi o składni w „Słowniku polszczyzny XVI wieku”. Język Polski, 47, 213–232.
Rospond, S. (1948). Kultura językowa na Pomorzu Mazowieckim w XVI wieku. Instytut Mazurski w Olsztynie.
Rospond, S. (1971). Gramatyka historyczna języka polskiego. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Rzepka, W. R. (1975). Dopełniacz w funkcji biernika męskich form osobowych w liczbie mnogiej w polszczyźnie XVII wieku. Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo PAN.
Rzepka, W. R. (1985). Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI–XVII wieku. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Rzepka, W. R. (1986). Z dziejów form fleksyjnych rzeczowników w polszczyźnie XVI-XVII wieku. Celownik liczby pojedynczej rodzaju męskiego. Slavia Occidentalis, 43, 135–158.
Rzepka, W. R. (1987). Mianownik liczby mnogiej rzeczowników męskoosobowych w polszczyźnie literackiej XVI–XVII wieku. Studia Polonistyczne, 14–15, 215–232.
Siuciak, M. (2008). Kształtowanie się kategorii gramatycznej liczebnika w języku polskim. Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Skubalanka, T. (1991). Kilka uwag o strukturze paradygmatu fleksyjnego. Prace Językoznawcze, t. 19: Studia Polonistyczne, 163–170.
Skubalanka, T., Książek-Bryłowa, W. (1992). Wariantywność polskiej fleksji. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Stąpor, I. (2008). Kształtowanie się normy dotyczącej fleksji liczebników polskich od XVI do XIX wieku. Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego.
Stieber, Z. (1955). Udział poszczególnych dialektów w formowaniu polskiego języka literackiego. W: Z dziejów powstawania języków narodowych i literackich. Materiały metodologicznej konferencji szkoleniowej Polskiej Akademii Nauk, Zakopane, marzec 1955 (s. 97–120). Warszawa.
Szczaus, A. (2005). Rzeczownikowe synonimy słowotwórcze w polszczyźnie XVI wieku. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Szesnastowieczne przekłady Ewangelii (b.d.). Pobrano 20 marca 2024 z: https://ewangelie.uw.edu.pl/
Urbańczyk, S. (1968). Rozwój języka narodowego. Pojęcia i terminologia. W: tegoż, Szkice z dziejów języka polskiego (s. 7–41). Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Urbańczyk, S. (1979). Periodyzacja dziejów polskiego języka literackiego W: tegoż, Prace z dziejów języka polskiego (s. 50–62). Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Walczak, B. (1994). Geneza polskiego języka literackiego. Teksty Drugie 3, 35–47.
Walczak, B. (1999). Zarys dziejów języka polskiego. Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
Wąsińska, K. (2020). Cyfrowe narzędzia w dydaktyce akademickiej. Badania diachroniczne polskiej fleksji z użyciem systemu Chronofleks. Forum Lingwistyczne, 7, 151–167. https://doi.org/10.31261/FL.2020.07.12
Wilczewska, K. (1980). O czasowniku ‘mieć’ w XVI wieku i dziś. Pamiętnik Literacki, 71(4), 305–319.
Wilczewska, K. (b.d.). Czasowniki w Słowniku polszczyzny XVI w. Odmiana i słowotwórstwo. Pobrano 12 marca 2024 z: https://spxvi.edu.pl/dodatki/czasowniki-w-slowniku/
Winiarska-Górska, I. (b.d.). Fleksja w szesnastowiecznych przekładach Ewangelii. Pobrano 18 marca 2024 z: https://ewangelie.uw.edu.pl/files/fleksja.pdf
Wiśniewska, H. (1989). Stan fleksji w pierwodrukach i listach Szymona Szymonowica (1558–1629). Poradnik Językowy, 1, 33–45.
Wiśniewska, H. (2001). Język polski na ziemiach ruskich i lubelskiej w Rzeczypospolitej szlacheckiej XVI–XVIII wieku. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Zagórski, Z. (2000). Kilka uwag o homonimii deklinacyjnej w polszczyźnie XVI wieku. Rzeczowniki męskie. W: K. Rymut, W. R. Rzepka (red.), Studia historycznojęzykowe (t. 3: Rozwój polskiego systemu językowego, s. 93–100). Wydawnictwo Instytutu Języka Polskiego PAN.
Zając-Gardeła, Z. (2021). Wariantywność i normalizacja polszczyzny literackiej XVI wieku na podstawie „Ksiąg o wychowaniu i o ćwiczeniu każdego przełożonego, nie tylko panu ale i każdemu ku czytaniu bardzo pożyteczne: teraz nowo z łacińskiego języka na polski przełożone” Reinharda Lorichiusa w tłumaczeniu Stanisława Koszuckiego. Fonetyka i fleksja [niepublikowana rozprawa doktorska]. Uniwersytet Jagielloński.
Zarębski, R. (2020). Nazwy geograficzne w polskich przekładach Nowego Testamentu z XVI i XVII wieku. Analiza i słownik. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Zieniukowa, J. (1992). Główne procesy normalizacyjne we fleksji polskich rzeczowników od XVI do XIX wieku (w świetle badań z ostatniego 30-lecia). Język Polski, 72(2–3), 86–94.
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0001-9877-6242
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Polska
https://orcid.org/0000-0001-8566-9181
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
