Lingua Receptiva: An Overview of Communication Strategies [Lingua receptiva – rejestr strategii komunikacyjnych]
The Role of Pragmatic Aspects in Receptive Intercultural Communication (the Case of Polish and Czech) [Rola czynników pragmatycznych w receptywnej komunikacji międzykulturowej (przypadek polsko-czeski)]
Abstrakt
Celem artykułu jest prześledzenie strategii komunikacyjnych podejmowanych przez uczestników receptywnej komunikacji międzykulturowej na przykładzie półspontanicznych dialogów prowadzonych przez Polaków i Czechów w ich rodzimych językach. Materiał badawczy został zgromadzony podczas polsko-czeskich warsztatów językowych i zarejestrowany w formie nagrania audiowizualnego. Analiza ma charakter pragmalingwistyczny i skupia się na strategiach wzmacniających wzajemne zrozumienie w toku zaplanowanej pod kątem potrzeb badawczych interakcji w modelu lingua receptiva. Jej wyniki potwierdzają ważną rolę czynników pragmatycznych w receptywnej komunikacji międzykulturowej.
Słowa kluczowe
lingua receptiva; języki spokrewnione; strategie komunikacyjne; aliza pragmalingwistyczna; zrozumiałość komunikatu
Bibliografia
Bahtina-Jantsikene D., 2013: Alignment in Lingua Receptiva: From Automacity towards Monitored Code-switching. „ESUKA – JEFUL” 4 (2), 51–77.
Beerkens R., 2010: Receptive Multilingualism as a Language Mode in the Dutch-German Border Area. Waxmann Verlag. Münster.
Berthele R., Wittlin G., 2013: Receptive Multilingualism in the Swiss Army. „International Journal of Multilingualism” 10 (2), 181–195.
Blees G.J., Mak W.M., ten Thije J.D., 2014: English as a Lingua Franca versus Lingua Receptiva in Problem-solving Conversations between Dutch and German Students. „Applied Linguistics Review” 5 (1), 173–193.
Braunmüller K., 2013: Communication Based on Receptive Multilingualism: Advantages and Disadvantages. „International Journal of Multilingualism” 10 (2), 214–223.
Bulatović S., 2014: Lingua Franca vs. Lingua Receptiva. Does English Always Work Better? Retrieved from https://arts.studenttheses.ub.rug.nl/15692/1/MA_S2399180_S._Bulatovic.pdf, accessed 19.12.2019.
Dörnyei Z., Kormos J., 1998: Problem-solving Mechanisms in L2 Communication. „Studies in Second Language Acquisition” 20 (3), 349–385.
Færch C., Kasper G., 1984: Two Ways of Defining Communication Strategies. „Language Learning” 34 (1), 45–63.
Gooskens Ch., van Heuven V.J., Golubović J., Schüppert A., Swarte F., Voigt S., 2017: Mutual Intelligibility between Closely Related Languages in Europe. „International Journal of Multilingualism” 15 (2), 1–25.
Herkenrath A., 2012: Receptive Multilingualism in an Immigrant Constellation: Examples from Turkish–German Children’s Language. „International Journal of Bilingualism” 16 (3), 287–314.
Hlavac J., 2014: Receptive Multilingualism and Its Relevance to Translation Studies with Data from Interpreters of Bosnian, Croatian and Serbian Languages. „Across Languages and Cultures” 15 (2), 279–301.
Hua T.K., Nor N.F.M., Jaradat M.N., 2012: Communication Strategies among EFL Students – An Examination of Frequency of Use and Types of Strategies Used. GEMA Online. „Journal of Language Studies” 12 (3), 831–848.
Krysztofowicz D., 2017: Lingua receptiva – pojęcie oraz perspektywy dla komunikacji interkulturowej. In: Kamas V., Mikołajczyk B., Taborek J., Woźniak M., Woźnicka M., Zabrocki W., eds.: Język w Poznaniu. Vol. 7. Wydawnictwo Rys. Poznań, 89–98.
Lambelet A., Mauron P.-Y., 2017: Receptive Multilingualism at School: An Uneven Playing Ground? „International Journal of Bilingual Education and Bilingualism” 20 (7), 854–867.
Lüdi G., 2013: Receptive Multilingualism as a Strategy for Sharing Mutual Linguistic Resources in the Workplace in a Swiss Context. „International Journal of Multilingualism” 10 (2), 140–158.
Orłoś T. Z., 2003: Czesko-polski słownik zdradliwych wyrazów i pułapek frazeologicznych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego. Kraków.
Rehbein J., ten Thije J.D., Verschik A., 2011: Lingua Receptiva (LaRa) – Remarks on the Quintessence of Receptive Multilingualism. „International Journal of Bilingualism” 16 (3), 248–264.
Ribbert A., ten Thije J.D., 2007: Receptive Multilingualism in Dutch–German Intercultural Team Cooperation. In: Zeevaert L., ten Thije J.D., eds.: Receptive Multilingualism. Linguistic Analyses, Language Policies and Didactic Concepts. John Benjamins. Amsterdam, 73–101.
Riionheimo H., Kaivapalu A., Härmävaara H.-I., 2017: Introduction: Receptive Multilingualism. „Nordic Journal of Linguistics” 40 (2), 117–121.
Rindler-Schjerve R., 2007: Linguistic Diversity in Habsburg Austria as a Model for Modern European Language Policy. In: Zeevaert L., ten Thije J.D., eds.: Receptive Multilingualism. Linguistic Analyses, Language Policies and Didactic Concepts. John Benjamins. Amsterdam, 49–70.
Schüppert A. Hilton N.H., Gooskens Ch., 2015: Swedish is Beautiful, Danish is Ugly? Investigating the Link between Language Attitudes and Spoken Word Recognition. „Linguistics” 53 (2), 375–403.
Sloboda M., Nábělková M., 2013: Receptive Multilingualism in ‘Monolingual’ Media: Managing the Presence of Slovak on Czech Websites. „International Journal of Multilingualism” 10 (2), 196–213.
Sukirlan, M. 2014: Teaching Communication Strategies in an EFL Class of Tertiary Level. „Theory and Practice in Language Studies” 4 (10), 2033–2041.
Tarone E., 1981: Some Thoughts on the Notion of Communication Strategy. „TESOL Quarterly” 15 (3), 285–295.
Willems G.M., 1987: Communication Strategies and Their Significance in Foreign Language Teaching. „System” 15 (3), 351–364.
Uniwersytet Zielonogórski Polska
https://orcid.org/0000-0002-3004-0826
Mgr, absolwentka filologii polskiej ze specjalnością dziennikarską na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Zielonogórskiego, studentka II roku filologii angielskiej (studia magisterskie) ze specjalizacją: translatoryka na tej samej uczelni. Doktorantka IV roku językoznawstwa również na Uniwersytecie Zielonogórskim, nr ORCID: 0000-0002-3004-0826, e-mail: ula.maj@wp.pl. Zainteresowania naukowe rozwijają się w obrębie genologii lingwistycznej oraz kontaktów językowych. Członkini Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Angielskiego w Polsce IATEFL Poland oraz Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego (oddział w Zielonej Górze), nauczycielka języka angielskiego i doradczyni metodyczna. Autorka kilkudziesięciu artykułów językoznawczych i książki „Metaforyka w tekstach rocka gotyckiego i muzyki okołogotyckiej” (Wydawnictwo: Na Rzekach Art).
Uniwersytet w Hradcu Králové Czechia
https://orcid.org/0000-0001-7349-6607
Dr, pracuje jako asystent naukowy w Katedrze Literatury i Języka Czeskiego na Uniwersytecie w Hradcu Králové, nr ORCID: 0000-0001-7349-6607, e-mail: lukas.zabransky@uhk.cz. Stypendysta na UMCS w Lublinie w 2015 roku oraz na UW w Warszawie w 2018 roku. Wyższe wykształcenie zdobył najpierw na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Palackiego w Ołomuńcu, gdzie w 2004 r. uzyskał dyplom i tytuł magistra na kierunku filologia czeska, następnie na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Karola w Pradze, gdzie ukończył studia doktoranckie na kierunku filologia słowiańska i w 2010 r. uzyskał tytuł doktora. Rozprawa doktorska„Kompozycje w języku starocerkiewnosłowiańskim” została wydrukowana po opracowaniach w 2012 r. W obszarze jego naukowych zainteresowań znajduje się język staro-cerkiewno-słowiański ze szczególnym uwzględnieniem diachronicznej leksykologii, językowy obraz świata, lingwistyka kognitywna, porównawcze językoznawstwo słowiańskie, retoryka i pragmatyka. Członek towarzystwa „Jazykovědné sdružení“ (przewodniczący oddziału w Hradcu Králové) oraz „Česká asociace kognitivní ligvistiky“ („Czech Association for Language and Cognition“).
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Właściciele praw autorskich do nadesłanych tekstów udzielają Czytelnikowi prawa do korzystania z dokumentów pdf zgodnie z postanowieniami licencji Creative Commons 4.0 International License: Attribution-Share-Alike (CC BY-SA 4.0). Użytkownik może kopiować i redystrybuować materiał w dowolnym medium lub formacie oraz remiksować, przekształcać i wykorzystywać materiał w dowolnym celu.
1. Licencja
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego zapewnia natychmiastowy otwarty dostęp do treści swoich czasopism na licencji Creative Commons BY-SA 4.0 (http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/). Autorzy publikujący w tym czasopiśmie zachowują wszelkie prawa autorskie i zgadzają się na warunki wyżej wymienionej licencji CC BY-SA 4.0.
2. Oświadczenie Autora
Autor deklaruje, że artykuł jest oryginalny, napisany przez niego (i współautorów), nie był wcześniej publikowany, nie zawiera stwierdzeń niezgodnych z prawem, nie narusza praw innych osób, jest przedmiotem praw autorskich, które przysługują wyłącznie autorowi i jest wolny od wszelkich praw osób trzecich, a także, że autor uzyskał wszelkie niezbędne pisemne zgody na cytowanie z innych źródeł.
Jeśli artykuł zawiera materiał ilustracyjny (rysunki, zdjęcia, wykresy, mapy itp.), Autor oświadcza, że wskazane dzieła są jego dziełami autorskimi, nie naruszają niczyich praw (w tym osobistych, m.in. prawa do dysponowania wizerunkiem) i posiada do nich pełnię praw majątkowych. Powyższe dzieła udostępnia jako część artykułu na licencji „Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe”.
UWAGA! Bez określenia sytuacji prawnej materiału ilustracyjnego oraz załączenia stosownych zgód właścicieli majątkowych praw autorskich publikacja nie zostanie przyjęta do opracowania redakcyjnego. Autor/autorka oświadcza równocześnie, że bierze na siebie wszelką odpowiedzialność w przypadku podania nieprawidłowych danych (także w zakresie pokrycia kosztów poniesionych przez Wydawnictwo UŚ oraz roszczeń finansowych stron trzecich).
3. Prawa użytkownika
Zgodnie z licencją CC BY-SA 4.0 użytkownicy mogą udostępniać (kopiować, rozpowszechniać i przekazywać) oraz adaptować (remiksować, przekształcać i tworzyć na podstawie materiału) artykuł w dowolnym celu, pod warunkiem, że oznaczą go w sposób określony przez autora lub licencjodawcę.
4. Współautorstwo
Jeśli artykuł został przygotowany wspólnie z innymi autorami, osoba zgłaszająca niniejszy formularz zapewnia, że została upoważniona przez wszystkich współautorów do podpisania niniejszej umowy w ich imieniu i zobowiązuje się poinformować swoich współautorów o warunkach tej umowy.
Oświadczam, że w przypadku nieuzgodnionego z redakcją i/lub wydawcą czasopisma wycofania przeze mnie tekstu z procesu wydawniczego lub skierowania go równolegle do innego wydawcy zgadzam się pokryć wszelkie koszty poniesione przez Uniwersytet Śląski w związku z procedowaniem mojego zgłoszenia (w tym m.in. koszty recenzji wydawniczych).
