Wyniki wyszukiwania

Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

O utraconych kończynach węża, który kusił Ewę

Eric W.A. Mulder

Język: EN | Data publikacji: 24-12-2017 | Abstrakt | s. 191-199

Istnieje wiele obrazów i rzeźb przedstawiających znany motyw z ogrodu Eden: uwodzenie Ewy. Zwierzę, które kusi Ewę w Księdze Rodzaju, pierwszej księdze Starego Testamentu, jest określane jako wąż. Nowoczesne znaczenie słowa “wąż” w dużej mierze uzależniło sposób przedstawienia tego zwierzęcia w sztuce. Jednak zgodnie z literalną interpretacją Księgi Rodzaju, przed oddaniem Ewie zakazanego owocu wąż musiał mieć kończyny. Wydaje się, że zmiana wyglądu węża jest sprzeczna z zapisem biblijnym, a nawet ewolucyjnym. Na dzień dzisiejszy ewolucja węży od czworonożnych przodków jest dobrze poznana na podstawie danych z zapisu kopalnego i odkryć w dziedzinie biologii molekularnej. Proces ostatecznej utraty kończyn i wydłużenia ciała u (proto -)wężów to świetny przykład ewolucji. Równie fascynującym jest to, że utrata nóg węża przyciągnęła uwagę starożytnej cywilizacji na Bliskim Wschodzie, która uważała, że jest to kara boska.

2017-12-24



Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

O koniach i ludziach. Symboliczne znaczenie konia w sztuce islandzkiej

Emiliana Konopka

Język: EN | Data publikacji: 29-12-2020 | Abstrakt | s. 389-410

Konie stanowią jeden z najpopularniejszych tematów w sztuce islandzkiej. Figura konia islandzkiego (Icelandera) może być intepretowana jako część tożsamości narodowej Islandczyków: od czasów osiedlenia Islandii, konie były obecne podczas budowania państwa oraz tworzenia narodu. Stąd poniższy tekst przedstawia symboliczne znaczenie konia w Islandii poprzez przyjrzenie się dwóm strefom: sacrum (wierzenia oraz mitologia nordycka) i profanum (praca, życie codzienne). Motyw konia rozpatrywany jest tutaj zarówno w tradycyjnych przedstawieniach (w sztuce i literaturze), jak również we współczesnej narracji sztuk wizualnych (malarstwa i filmu). Wywód oparty jest na (ko)relacji konia i człowieka w Islandii, ze szczególnym uwzględnieniem tego jak człowiek traktował i przedstawiał konia, oraz jak blisko żyły ze sobą te dwa gatunku na przestrzeni lat.

2020-12-29



Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

Berzłoj – niesamowici wilkoludzie, czyli czeczeńska likantropia

Kamila Filipczyk

Język: PL | Data publikacji: 05-06-2023 | Abstrakt | s. 1-13

Artykuł poświęcony jest toposowi wilka i trzem "mityczno-rytualnym scenariuszom Wilka" w kulturze czeczeńskiej: to pochodzenie od likomorficznego Przodka, aktualizacja mitycznego czynu i inicjacja bojowa. Scenariusze te można zaobserwować w pieśni Аварское село współczesnego czeczeńskiego barda Timura Mucurajewa. Motyw "bitewnej likantropii" stanowi w niej reaktualizację czeczeńskiego mitu o wilku. W utworze tym ważną rolę pełni kategoria niesamowitości (das Unheimlische) Zygmunta Freuda - kontekst ten pozwala odsłonić nowe znaczenia obrazów wilczej tożsamości Czeczenów i ich walki.

2023-06-05



Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

Ciało (nie)ludzkie. Motyw cielesności w tomiku Anny Adamowicz Animalia

Adriana Joanna Mickiewicz

Język: PL | Data publikacji: 27-12-2022 | Abstrakt | s. 1-18

Celem artykułu jest analiza motywu cielesności w tomiku poetyckim  młodej autorki Anny Adamowicz Animalia. W tekście stosuję metodologię opracowaną na gruncie zookrytyki, subdyscypliny Animal Studies. Wiersze Adamowicz wyrażają niezgodę na traktowanie nie-ludzkiej cielesności jako gorszej, oraz redukowania jej do bezwartościowego, pasywnego „mięsa”. W swojej twórczości Adamowicz dokonuje destrukcji antropocentrycznej hierarchii oraz pokazuje tragiczne konsekwencje ludzkiej działalności dla całości świata zwierzęcego. Autorka porusza także tematykę nieodwracalnych zmian klimatycznych, które posiadają wpływ na świat zwierząt nie-ludzkich.

2022-12-27



Czasopismo: Zoophilologica. Polish Journal of Animal Studies

„[…] nieszczęściem jest złamane drzewo i bielejący szkielet koński”. Bolesław Prus – przyjaciel koni

Ewa Krzakowska-Łazuka

Język: PL | Data publikacji: 29-06-2021 | Abstrakt | s. 1-19

Artykuł bada szeroko reprezentowany w literaturze, korespondencji oraz publicystyce Bolesława Prusa motyw konia. Przedstawia zapisany w twórczości pisarza obraz konia jako współuczestnika życia codziennego, rozrywki i pracy człowieka w społeczeństwie II poł. XIX wieku. Analizuje kolejne, związane z końmi zagadnienia, którym na przestrzeni lat Prus pisarz i Prus dziennikarz poświęcał uwagę (m.in. warszawska hippika rekreacyjno-sportowa, wyścigi konne, kwestie hodowlane, transport miejski, praca na roli, działalność towarzystw dobroczynnych na rzecz poprawy losu koni miejskich). Celem artykułu jest również próba demonstracji etycznego protestu pisarza, towarzyszącego utrwalonemu w jego twórczości obrazowi krzywdy i eksploatacji koni pracujących.

2021-06-29