Język:
DE
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 7-23
Autorzy artykułu analizują postacie kobiet w prozie Ingeborg Bachmann. Przedmiotem analizy jest cykl powieściowy Todesarten, obejmujący powieści Malina (1971) i Der Fall Franza (1979), oraz zbiór opowiadań Simultan (1972). Wykazują, że w prozie austriackiej pisarki występują kobiety tyranizowane przez mężczyzn, akceptujące rolę ofiary. Ta postawa prowadzi protagonistki Bachmann do utraty tożsamości i autodestrukcji.
Język:
DE
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 25-38
Autorka analizuje motyw pięknej Polki w dwóch wierszach Arthura Silbergleita. Z analizy wynika, że konstrukcja postaci kobiecych wykracza poza stereotypowe ramy postrzegania Polek w kategoriach narodowych. Zostały one bowiem przedstawione jako istoty zadomowione w przestrzeni między rzeczywistością a snem, co uniemożliwia wykorzystanie ich do bieżących potrzeb politycznych w okresie I wojny światowej.
Język:
DE
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 39-62
W swojej książce pt. Warum die Deutschen? Warum die Juden? (Dlaczego Niemcy? Dlaczego Żydzi?) Götz Aly określa jako jedną z przyczyn holocaustu zawiść Niemców wobec Żydów, którzy byli z reguły lepiej wykształceni i bardziej pracowici. Niniejszy artykuł przedstawia reakcje na rozprawę Aly’ego w niemieckojęzycznej prasie, krytycznie ocenia argumentację książki i jej recenzentów – m.in. w świetle badań austriackiego socjologa Helmuta Schoecka oraz amerykańskiego ekonomisty Thomasa Sowella.
Język:
PL
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 63-82
Pytania dotyczące istoty sztuki, powinności artysty oraz zasad procesu twórczego nurtowały wielu twórców okresu modernizmu. Urodzony w Pradze niemieckojęzyczny poeta Rainer Maria Rilke (1875–1926) zmagał się z nimi przez całe życie. Analizując twórczość poetycką, prozatorską, eseistyczną, ale także dzienniki czy korespondencję poety, autorka artykułu stara się odpowiedzieć na pytanie, jak i czy zmieniał się obraz artysty i sztuki u Rilkego. Za przełomowy należy uznać tom zatytułowany Nowe wiersze z roku 1907, od którego Rilke zaczyna tworzyć tzw. poetykę rzeczy (Dingdichtung). Artysta przestaje być prorokiem, twórcą prawie równym Bogu. Jego zadaniem jest teraz służba sztuce nawet za cenę cierpienia i samotności, choroby i obłędu. Dzieło stworzone przez takiego artystę jest w pełni autonomiczne, samodzielne i pozwala na zbliżenie się do istoty rzeczy. Z kolei w konstrukcji powieści pt. Zapiski Maltego Lauridsa Brigge doszukać się można analogii do procesu twórczego. Na zakończenie pojawia się pytanie: na ile Rilke i jego rozumienie sztuki i powinności artysty wpisują się w proces mitologizacji artysty, którego apogeum przypada na przełom wieku XIX i XX?
Język:
PL
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 83-98
W artykule wskazano, nieznane polskim badaczom, niemieckie źródło Gościńca pewnego (1585) autorstwa Józefa Wereszczyńskiego. Polski autor sparafrazował prozą ocalały w unikacie wierszowany utwór pt. Von einer erschrecklichen Geschicht, welche sich zugetragen hat den 9. Februarij am tage Esto mihi dieses 1578 Jahr zu Ravenspurg, von 8 Bürgern und Bürger-Söhnen, wie sie sich mit einander verbunden Faßnacht zu halten, und also des Morgens früe erstlich zum gebrandten Wein gegangen seind, und haben darüber unbilliger Weise die Predigt versaumt. Endtlich von dem Sathan auch ihren Lohn schrecklicher weise nommen und umb ihr Leben kommen seint, etc. Allen frommen Christen zu Warnung gestellet. Durch M. Andream N(?)elsium. Należy przypuszczać, że w polskiej wersji przetrwała właściwa forma nazwy autora – Andreasa Melsiusa, nieznana badaczom niemieckim.
Język:
DE
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 99-113
W artykule została naszkicowana historia toposu „Gespräch über Bäume“ („rozmowa o drzewach“) w literaturze niemieckojęzycznej. Autor analizuje wiersz Bertolta Brechta An die Nachgeborenen (Do urodzonych już potem), z którego pochodzi fraza „Gespräch über Bäume”, i prezentuje funkcjonowanie tego toposu na wybranych przykładach w różnych kontekstach historycznoliterackich po 1945 roku. Wskazuje przy tym na fakt, że do popularności toposu przyczyniły się błędne interpretacje wiersza.
Język:
PL
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 115-125
Autor artykułu stawia sobie za cel omówienie pojęcia demokracji językowej oraz przedstawienie kilku znaczących przejawów grzeczności językowej we współczesnym języku szwedzkim. Zjawisko demokracji językowej zostało zobrazowane na przykładzie formuł powitań i pożegnań oraz form adresatywnych w języku szwedzkim. Pojęcie grzeczności językowej zanalizowano na przykładzie użycia form trybu rozkazującego i jego ekwiwalentów oraz na formach podziękowań.
Zaprezentowane w artykule zjawiska językowe świadczą jednoznacznie o stawianej tezie o istnieniu demokracji językowej w języku szwedzkim, a zarazem są jednoznacznie interpretowane jako zachowania grzecznościowe i grzeczne. Oba te zjawiska winny być uwzględniane przez obcokrajowców w kontaktach prywatnych ale i służbowych. Ich użycie świadczy o dobrej znajomości języka, kultury, zwyczajów i obyczajów danego społeczeństwa i pociąga za sobą akceptację, uznanie i odpowiednie pozytywne traktowanie ze strony rodzimych użytkowników języka.
Język:
PL
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 145-148
Tłumaczenie wiersza Jürgena Egyptiena (ur. 1955), literaturoznawcy, krytyka literackiego, poety, laureata Nagrody im. Eriki Burkart (1991). Wiersz został opublikowany w zbiorze In der Sprache Zwie w 2005 roku. Na życzenie autora została poprawiona pisownia nazwy Oświęcim.
Język:
DE
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 151-157
Lubuskie in allen Facetten. Rezension zu: Marta Jadwiga Bąkiewicz (Hg.): An der mittleren Oder. Eine Kulturlandschaft im Deutsch-Polnischen Grenzraum. Paderborn: Ferdinand-Schöning-Verlag, 2016: 304 S.
Język:
DE
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 159-164
Elżbieta Dziurewicz : Korpusbasierte Analyse der Phraseologismen im Deutschen am Beispiel des phraseologischen Optimums für DaF. Hamburg: Verlag Dr. Kovač, 2015 (=Schriftenreihe Philologia, Sprachwissenschaftliche Forschungsergebnisse 206): 260 S. - recenzja publikacji
Język:
PL
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 169-172
Johann Wolfgang von Goethe: Baśń. Das Märchen. Wydanie polskie i niemieckie. Przekł. Krystyna Krzemień-Ojak, wstęp Wojciech Kunicki, pod red. Jarosława Ławskiego. Białystok: Wydawnictwo Alter Studio, 2015: 154 s. - recenzja publikacji
Język:
PL
| Data publikacji:
28-12-2017
|
Abstrakt
| s. 173-176
Magdalena Abraham-Diefenbach: Pałace i koszary. Kino w podzielonych miastach nad Odrą i Nysą Łużycką. Wrocław: Atut, 2016: 432 s. - recenzja publikacji