„Chowanna” to polskie czasopismo pedagogiczne o interdyscyplinarnym charakterze. Wydawane jest przez Instytut Pedagogiki Uniwerytetu Śląskiego w Katowicach.  Jego podstawowe cele to: 1. łączenie dorobku polskiej myśli pedagogicznej z osiągnieciami krytycznej i zaangażowanej humanistyki współczesnej; 2. tworzenie przestrzeni do prezentacji badań naukowych z zakresu historycznych, filozoficznych, socjologicznych, psychologicznych, kulturoznawczych, artystycznych kontekstów wychowania.

Pismo zostało powołane do istnienia w 1929 roku jako periodyk Instytutu Pedagogicznego w Katowicach (grono redaktorów prowadzących tworzyli uczeni uznawani dziś za klasyków pedagogiki, na przykład: Zygmunt Mysłakowski, Henryk Rowid, Józef Pieter). Tytuł nawiązuje do znanego z mitologii słowiańskiej imienia bogini-opiekunki oraz do monumentalnego i fundacyjnego dla zaawansowanej polskiej myśli pedagogicznej dzieła Bronisława Ferdynanda Trentowskiego Chowanna, czyli system pedagogiki narodowej jako umiejętności wychowania, nauki i oświaty, słowem wykształcenia naszej młodzieży (1842 r.).

Profil czasopisma to zamierzone odwołanie do dialektycznej oraz osadzonej głęboko w języku polskim, a jednocześnie otwartej na dokonania światowe twórczości Trentowskiego. „Chowanna” pomyślana została jako pograniczne forum wymiany myśli – łączące w badaniach pedagogicznych tradycję (problematyzowaną) z nowoczesnością (wieloraką).

Zespół Redakcyjny chciałby twórczo zachować ugruntowane w historii czasopisma i jednocześnie aktualne w naszej rzeczywistości zakresy tematyczne, ogniskując podejmowane na jego łamach zagadnienia wokół następujących – ważnych społecznie – kwestii:

  • polska myśl pedagogiczna (w kontekście nowoczesnej humanistyki);
  • rewizja postaw pedagogicznych (w kontekście zmian społeczno-kulturowych);
  • historyczne i współczesne prądy w wychowaniu i edukacji (w kontekście potrzeb nauczycieli i innych podmiotów edukacji);
  • demokracja i wychowanie (w kontekście kryzysu kultury demokratycznej).

Jesteśmy przekonani, że jakość dyskursu edukacyjnego w przestrzeni publicznej w dużej mierze zależy od stopnia recepcji znaczących dokonań teoretycznych, dlatego zamierzamy podjąć próbę rewitalizacji debat wokół ważnych książek – zarówno nowości, jak i dzieł klasycznych. Troska o etykę lektury to jedno z zadań, jakie sobie stawiamy, zapraszając do czytania i komentowania istotnych tekstów.

Chcielibyśmy także – w duchu integralności myślenia o człowieku i jego kształceniu – szerzej otworzyć łamy czasopisma na pogranicze nauki i sztuki. Literackie laboratorium doświadczeń egzystencjalnych, badania z zakresu arts based research, analizy wydarzeń kulturalnych etc. to ważne pole wspomagania podmiotów edukacyjnych w wysiłku przeciwdziałania dehumanizacji.

Czytaj więcej

  • Pedagog
  • BazHum
  • CEEOL - Central and Eastern European Online Library
  • IC Journals Master
  • List PBN - Polska Bibliografia Naukowa
Ostatnio opublikowane
Psychologia bliższa życiu. Podsumowanie
Opublikowane:: 2025-10-21
Brak abstraktu
Przełom przełomów. Dwoistość jako centralna kategoria paradygmatyczna pedagogiki zorientowanej kulturowo w świetle studiów historyczno-teoretyczno-krytycznych Lecha Witkowskiego (Lech Witkowski: Przełom dwoistości w pedagogice polskiej - historia, teoria,
Opublikowane:: 2025-08-22
Recenzja książki Lecha Witkowskiego: Przełom dwoistości w pedagogice polskiej - historia, teoria, krytyka. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2013.
Potrzeby rozwojowe osób ze spektrum autyzmu w zakresie budowania relacji – zasoby wolontariatu rówieśniczego. Na przykładzie projektów realizowanych w latach 2019–2023 w Lublinie
Opublikowane:: 2024-12-30
Badania wykazują, że osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu (ASD) doświadczają samotności, ale potrafią budować istotne więzi z rówieśnikami. Mimo trudności w nawiązywaniu relacji, silnie ich...
Dynamika uczestnictwa dzieci sześcioletnich w opartych na poezji dla dzieci zajęciach stymulujących rozwój mowy
Opublikowane:: 2024-12-30
Ćwiczenia oparte na poezji dla dzieci, mającej swoistą strukturę oraz specyficzne rozwiązania językowe, znacząco wpływają na rozwój mowy najmłodszych, mogą zatem być odpowiedzią na zauważalny...
„Wychowawca podstawowy” jako animator kultury
Opublikowane:: 2024-12-19
Określenie „wychowawca podstawowy” oznacza wychowawcę, który wychowuje samego siebie. Do podejmowania stałej autoformacji motywuje go głęboka świadomość, że podstawowym narzędziem w procesie...

Nr 1-2(60-61) (2023)
Opublikowane: 2025-04-23


ISSN: 0137-706X
eISSN: 2353-9682

Wydawca
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego | University of Silesia Press

Licencja CC

Licencja CC BY-SA

20

Bazy cytowań
Logo IC
Logo BazHum
Logo CEJSH
Logo CEEOL
Metadata from Crossref logo
Crossref Similarity Check logo
Ta strona używa pliki cookie dla prawidłowego działania, aby korzystać w pełni z portalu należy zaakceptować pliki cookie.