Wstęp

Artykuł podejmuje problem przemocy wewnątrzmałżeńskiej i koncentruje się na psychologicznych uwarunkowaniach pozostawania kobiet w krzywdzących związkach. Autorka przedstawia różne formy przemocy – fizyczną, psychiczną i seksualną – oraz ich wpływ na funkcjonowanie ofiar, szczególnie w kontekście syndromu bitej kobiety i zespołu stresu pourazowego (PTSD). W pracy omówiono mechanizmy psychologiczne takie jak wyuczona bezradność, więź traumatyczna czy efekt „pułapki”, które wyjaśniają, dlaczego kobiety nie opuszczają swoich oprawców mimo cierpienia. Uwzględniono również czynniki społeczne i ekonomiczne, które wzmacniają zależność kobiet od partnerów stosujących przemoc. Artykuł stanowi próbę zrozumienia złożonej dynamiki przemocy domowej i wskazuje na konieczność wsparcia psychologicznego i instytucjonalnego dla ofiar.

Celem badań przedstawionych w artykule było porównanie poziomu oraz form agresji wśród nieletnich sprawców czynów karalnych (dziewcząt i chłopców) z ich rówieśnikami niepopełniającymi przestępstw. Badania przeprowadzono przy użyciu Skali Agresji Bussa-Durkee (SABD) wśród 48 nieletnich przebywających w zakładach resocjalizacyjnych oraz 48 uczniów gimnazjum. Analiza wyników wykazała istotnie wyższy poziom agresji u nieletnich przestępców w porównaniu z grupą kontrolną, zarówno w zakresie agresji fizycznej i słownej, jak i wrogich postaw takich jak podejrzliwość, uraza czy negatywizm. Dziewczęta popełniające czyny karalne częściej ujawniały agresję o charakterze wrogim i emocjonalnym, natomiast chłopcy dominowali w agresji fizycznej i słownej. Uzyskane wyniki wskazują na zróżnicowane profile zachowań agresywnych w zależności od płci oraz potwierdzają wpływ czynników społecznych i kulturowych na manifestację agresji w okresie adolescencji.

Artykuł podejmuje problem psychologicznych uwarunkowań radzenia sobie kobiet z długotrwałym bezrobociem. Celem badania było określenie związku między wybranymi cechami osobowościowymi (pragmatyzmem, umiejscowieniem poczucia kontroli, sprawnością intelektualną i potrzebą aprobaty społecznej) a sposobami reagowania na sytuację braku pracy. W badaniu wzięło udział 37 kobiet pozostających bez zatrudnienia przez ponad 12 miesięcy. Zastosowano m.in. Test Potencjału Intelektu Ricana, kwestionariusz Delta oraz Skalę Pragmatyzmu Snydera w adaptacji Wojciszke. Wyniki pozwoliły wyróżnić dwie grupy: kobiety o wysokim poziomie wewnątrzsterowności, dużej sprawności intelektualnej i niskiej potrzebie aprobaty społecznej, które podejmowały aktywne działania zaradcze, oraz kobiety bierne, zewnętrznie sterowane, idealizujące swój wizerunek i przejawiające nierealistyczne lub nieukształtowane plany zawodowe. Wnioski sugerują możliwość prognozowania strategii radzenia sobie w sytuacji bezrobocia na podstawie psychologicznego profilu jednostki i wskazują na potrzebę zindywidualizowanego podejścia w programach aktywizacji zawodowej kobiet.

Artykuł podejmuje problem sytuacji osób niepełnosprawnych na rynku pracy w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem różnic między kobietami a mężczyznami pozostającymi bez pracy. Na podstawie danych GUS i PUP w Bytomiu, jednej z najbardziej dotkniętych bezrobociem lokalizacji, autorka analizuje strukturę bezrobotnych niepełnosprawnych pod względem płci, wieku, wykształcenia, czasu pozostawania bez pracy oraz płynności bezrobocia. Wyniki wskazują, że kobiety, mimo lepszego wykształcenia niż mężczyźni, częściej doświadczają długotrwałego bezrobocia, mają mniejsze szanse na zatrudnienie i osiągają niższe wynagrodzenia. Artykuł akcentuje konieczność podjęcia kompleksowych działań wspierających aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych, m.in. poprzez elastyczne formy zatrudnienia, podnoszenie kwalifikacji oraz rozwój doradztwa zawodowego. Autorka wskazuje, że skuteczna integracja tych osób na rynku pracy wymaga przezwyciężenia barier społecznych, instytucjonalnych i kulturowych.

Artykuł prezentuje wyniki badań dotyczących skuteczności szkoleń przekwalifikowujących prowadzonych w ramach programów pomocowych Unii Europejskiej PHARE Inicjatywa I (PL 9811) i Inicjatywa II, z uwzględnieniem różnic związanych z płcią. Celem szkoleń było wsparcie restrukturyzacji sektora górniczego i aktywizacja zawodowa jego byłych pracowników. Badaniami objęto 1563 osoby (38% ogółu uczestników), a dane zebrano metodą wywiadów. Wyniki wskazują, że programy były skuteczniejsze dla mężczyzn, osób młodszych, z wyższym wykształceniem oraz tych, którzy przystępowali do szkoleń krótko po odejściu z pracy. Kobiety, mimo pozytywnej oceny szkoleń, miały znacznie mniejsze szanse na znalezienie zatrudnienia. Praca ukazuje wpływ czynników demograficznych (wiek, płeć, wykształcenie) na skuteczność działań aktywizacyjnych oraz potrzebę dostosowania programów do zróżnicowanych potrzeb beneficjentów.

Artykuł analizuje stereotypowy wizerunek kobiety polityka w polskim społeczeństwie. Celem badań było określenie treści i struktury stereotypu kobiety pełniącej funkcję polityczną oraz zbadanie różnic w postrzeganiu tego wizerunku przez kobiety i mężczyzn. W dwuetapowym badaniu (N = 323) zastosowano metodę swobodnych skojarzeń oraz skalę oceny 75 przymiotników. Wyniki wskazują na złożoność stereotypu, który obejmuje pięć podtypów: kobieta polityk jako osoba psychicznie silna, aktywna, moralna, atrakcyjna i (w zależności od płci respondenta) dojrzała wiekiem lub bez rodziny. Obraz ten odbiega od negatywnych stereotypów polityków, sugerując społecznie pożądany, idealistyczny wizerunek kobiety w polityce.

Celem badań opisanych w artykule było sprawdzenie, czy płeć oraz status autora tekstu wpływają na jego ocenę przez czytelników. Autorzy posłużyli się eksperymentalną metodą manipulacji podpisem autora eseju na temat tolerancji, stosując cztery wersje: kobieta, kobieta poseł, mężczyzna i mężczyzna poseł. Respondenci oceniali tekst pod względem profesjonalizmu, zaangażowania emocjonalnego autora oraz zgodności poglądów z własnymi. W badaniu wzięło udział 70 studentów. Wyniki pokazały, że teksty sygnowane przez posłów – niezależnie od płci – były oceniane istotnie niżej pod względem profesjonalizmu i zgodności poglądów niż te podpisane przez osoby prywatne. Płeć autora nie miała istotnego wpływu na ocenę tekstu. Wnioski sugerują, że stereotyp polityka jako osoby mało profesjonalnej i niebudzącej zaufania może dominować nad stereotypami płciowymi w ocenie treści pisemnych.

Artykuł przedstawia wyniki badań porównawczych dotyczących wzorców korzystania z Internetu przez dziewczęta i chłopców. Autorka analizuje zagadnienie luki technologicznej z perspektywy płci, koncentrując się na preferencjach dotyczących usług internetowych, poczuciu własnej skuteczności oraz rodzaju podejmowanych działań online. Badania przeprowadzono wśród 91 licealistów przy użyciu ankiety oraz skali ISEM mierzącej samoocenę kompetencji internetowych. Wyniki wskazują, że dziewczęta korzystają z mniejszej liczby usług, preferując komunikację i działania wymagające mniejszych umiejętności technicznych, natomiast chłopcy częściej wybierają aktywności bardziej zaawansowane technologicznie. Zaobserwowano także istotne różnice w poziomie poczucia własnej skuteczności – niższe u dziewcząt – oraz w korelacjach między skutecznością a doświadczeniem internetowym. Autorka wskazuje na potrzebę zintegrowanych działań edukacyjnych i społecznych zmierzających do niwelowania różnic płciowych w obszarze kompetencji cyfrowych.

Celem artykułu jest analiza związku między percepcją czasu a skłonnością do nadmiernego korzystania z Internetu, z uwzględnieniem różnic płci. Badania przeprowadzono wśród 87 stałych użytkowników sieci, z zastosowaniem Kwestionariusza Percepcji Czasu. Uwzględniono takie zmienne, jak kontrola i organizacja czasu, planowanie, orientacja temporalna oraz samoocena uzależnienia. Wyniki wskazują, że mężczyźni postrzegają swoją kontrolę i organizację czasu spędzanego w sieci jako skuteczniejszą niż kobiety. Osoby w związkach, szczególnie żonaci mężczyźni, deklarują wyższy poziom kontroli i planowania czasu zgodnie z oczekiwaniami otoczenia. Uzależnieni użytkownicy Internetu rzadko identyfikują się jako osoby uzależnione i wykazują tendencję do życia chwilą obecną przy jednoczesnym braku refleksji nad przeszłością i przyszłością. Artykuł ukazuje znaczenie postaw temporalnych i różnic płciowych w profilaktyce i terapii uzależnień behawioralnych.

Celem badania było porównanie strategii radzenia sobie ze stresem, poczucia własnej wartości oraz umiejscowienia poczucia kontroli u studentek polskich i francuskich. W badaniu wzięło udział 117 studentek z Katowic i Metz. Zastosowano trzy narzędzia: Brief COPE, Inwentarz Poczucia Własnej Wartości Coopermitha oraz Skalę Umiejscowienia Kontroli Levensona. Wyniki wskazują, że studentki polskie częściej korzystają z religii jako strategii radzenia sobie, a Francuzki wykazują większe użycie humoru i zaprzeczenia. Polki miały wyższe wewnętrzne poczucie kontroli. Wysokie poczucie własnej wartości korelowało z adaptacyjnymi strategiami radzenia sobie, natomiast niskie – z dezorganizacją zachowania i używkami. Wyniki wskazują na istotny wpływ czynników kulturowych na mechanizmy radzenia sobie ze stresem.

recenzja

recenzja