Rozważania nad człowiekiem uświadamiają złożoność jego natury, nieustannie komplikowanej przez zmieniający się świat. Pomimo refleksji sięgających czasów starożytnych oraz interdyscyplinarnych badań, których przedmiotem jest człowiek, wciąż pozostaje on tajemnicą. Dlatego nie sposób sformułować jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, kim jest człowiek.
To właśnie film i literatura umożliwiają spojrzenie na człowieka w różnych sytuacjach, środowiskach i aspektach — filozoficznym, etycznym, psychologicznym czy historycznym — a także w różnych wymiarach czasowych.
Materiał zaczerpnięty z tych dziedzin stwarza przestrzeń do swobodnych rozmów i dyskusji na tematy egzystencjalne, z pewnością interesujące dla młodzieży, a jednocześnie pozwala na realizację wielu celów edukacji polonistycznej.

Autorka artykułu zwraca uwagę na postacie obdarzone głębszym znaczeniem, obecne w tzw. „niepokornych” tekstach literackich dla młodych czytelników. Przypisywany im „brak pokory” oznacza nie tylko nieposłuszeństwo, ale stanowi fundament ich światopoglądu.
W artykule porównano postacie Pinokia, Pippi Pończoszanki oraz Króla Maciusia Pierwszego. Każda z tych postaci posiada cechy wskazujące na filozoficzne przesłanie opowieści, którą reprezentuje.
Złożoność interpretacyjna tych bohaterów zdaje się pozostawać w opozycji do współczesnych kreacji enfants terribles, skupionych wyłącznie na skandalu i negacji.

Artykuł, poprzez analizę wybranego podręcznika do edukacji literackiej w gimnazjum, stanowi refleksję nad relacją między dydaktyką szkolną a współczesnymi badaniami literackimi.
Autorka ukazuje możliwości, jakie niesie ze sobą odwoływanie się na lekcjach języka polskiego do elementów związanych z geopoetyką, takich jak: kategoria miejsca i przestrzeni, historia i polityka miejsc, problem lokalizacji kultury, nurt małych ojczyzn, literatura pogranicza, motywy domu, drogi, wędrówki, migracji i pielgrzymki.
Zastosowanie tych kategorii może wzbogacić dydaktykę literatury, czyniąc ją bardziej otwartą na nowe konteksty interpretacyjne i bliższą doświadczeniom współczesnego ucznia.

W artykule autor stara się zachęcić do lektury tomiku poezji Janusza Szubera — poety z Sanoka — wydanego w 2011 roku. Zaproponowano również sposoby pracy z książką na lekcjach języka polskiego w szkole średniej.
Autor przeprowadza szczegółową analizę wierszy z czterech części cyklu Powiedzieć. Cokolwiek, interpretując je w różnych kontekstach. Opisuje także okładkę oraz wyjaśnia znaczenie tytułu tomu. Na podstawie analizy utworów wskazuje najważniejsze motywy i dokonuje oceny wartości poetyckiej książki.
W części dydaktycznej uzasadnia potrzebę czytania tomików poetyckich na lekcjach i proponuje zestaw zadań dla uczniów szkół ponadpodstawowych.

Powieściowe utwory Janusza Korczaka, które poddano w artykule powierzchownej analizie, w większości znajdują się dziś w cieniu zapomnienia.
Czytelnik odnajduje w nich jednak literacką ilustrację głównych idei systemu wychowawczego Korczaka, który mimo upływu czasu nie stracił na aktualności.

Artykuł charakteryzuje wykład jako formę zajęć akademickich. Podstawą analizy są swobodne skojarzenia związane z rzeczownikiem wykład, spontanicznie podawane przez studentów filologii polskiej w ciągłej wypowiedzi.
Zebrany bogaty i zróżnicowany materiał pozwolił nie tylko ukazać wykład jako specyficzną sytuację komunikacji dydaktycznej, lecz przede wszystkim poddać go wartościowaniu oraz podzielić skojarzenia na m.in. osobowe, przedmiotowe, akademicko-dydaktyczne, emocjonalne, a nawet teatralne.
Prawdopodobnie z racji tego, że wykład stanowi codzienny element życia studenckiego, wśród skojarzeń pojawiło się niewiele słów nacechowanych ekspresywnie.

Artykuł poświęcony jest charakterystyce konspektu lekcji jako indywidualnego, choć osadzonego w szeregu kontekstów, gatunku dydaktycznego. Autorka, opierając się na istniejących opracowaniach znanych pedagogów oraz na własnych obserwacjach wynikających z analizy czterdziestu projektów studenckich i publikowanych w prasie pedagogicznej, omawia specyfikę, funkcjonalność oraz strukturę tego typu tekstów.
Na tej podstawie stwierdza, że modelowy gatunek konspektu lekcji nie został dotychczas ani ujednolicony, ani skodyfikowany. Funkcjonują obok siebie jego różne warianty. Jednak ze względu na częstotliwość występowania określonych elementów w projektach, autorka proponuje wyróżnienie minimalnego modelu konspektu lekcji, który obejmowałby: temat lekcji, ogólne i operacyjne cele kształcenia oraz przebieg lekcji.
Zwraca także uwagę na dodatkowe składniki konspektów, które pojawiają się z różną częstotliwością. Wśród nich wymienia: informacje wstępne, wykaz treści nauczania, strategie, metody i techniki, środki dydaktyczne, formy organizacji pracy, zadania domowe, załączniki oraz literaturę uzupełniającą.

Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji językowego obrazu świata wartości DZIEWCZYNY z perspektywy młodych użytkowników języka polskiego — uczniów gimnazjum. Podstawę badań stanowiła analiza 265 odpowiedzi na pytanie: „Co dziewczyna ceni, a czego nie ceni?”.
Perspektywa autostereotypowa (zarysowana na podstawie opinii uczennic) częściej ukazuje wartości pozytywne niż perspektywa heterostereotypowa (odpowiedzi chłopców). Chłopcy prezentują bardziej krytyczny, a niekiedy wręcz instrumentalny stosunek do dziewczyny i jej świata wartości — postrzegają ją jako osobę z tendencją do nihilizmu i materializmu.
Z punktu widzenia uczniów obu płci, „ankietowa” dziewczyna ceni przede wszystkim dobre zachowanie, wygląd zewnętrzny oraz relacje międzyludzkie (co wiąże się także ze szczerością i poczuciem humoru).

Tematem artykułu jest ocena stopnia zrozumiałości tekstów zawartych w podręcznikach do nauczania języka polskiego dla uczniów klas 4–6 szkoły podstawowej oraz klasy 1 gimnazjum, opracowanych przez dwa wybrane wydawnictwa.
W analizie wykorzystano metody lingwistyki statystycznej — model C.H. Björnssona ze skalą Bengta Sigurda oraz tzw. współczynnik niejasności Roberta Gunninga. Dzięki tym narzędziom autorka określiła poziom rozwinięcia składniowego wypowiedzi oraz komplikacje leksykalne w tekście. Zbadano m.in. średnią liczbę wyrazów w zdaniu (długość zdania — zarówno prostego, jak i złożonego lub innego typu wypowiedzenia), nasycenie tekstu wyrazami dłuższymi niż przeciętne, a także liczbę, jakość i sposób objaśniania pojęć.
Na tej podstawie sformułowano wnioski przydatne dla autorów podręczników (np. nie należy obniżać poziomu językowego tekstów przeznaczonych dla uczniów, ale należy je tworzyć w sposób sprzyjający rozwojowi języka ucznia), wydawców oraz — przede wszystkim — nauczycieli dokonujących wyboru odpowiednich materiałów dydaktycznych.
Przesłaniem artykułu jest również myśl, że pomiar wskaźnika zrozumiałości lub niejasności pozwala każdemu autorowi pracować nad poprawą jakości własnych tekstów.

Artykuł przedstawia główne grupy ćwiczeń pomocnych w kształtowaniu poprawnych nawyków mówienia. Na początku omówiono ćwiczenia oddechowe (w tym ćwiczenia wydłużające fazę wydechu), następnie ćwiczenia usprawniające motorykę aparatu artykulacyjnego (żuchwy, języka, podniebienia miękkiego i warg), a na końcu wybrane ćwiczenia artykulacyjno-dykcyjne.
W aneksie zamieszczono zestaw ćwiczeń przygotowujących do recytacji, nazwanych „ABC”, które mogą być wykorzystane przez nauczyciela podczas lekcji poświęconej prezentacji tekstu.

Autorka porusza problem trudności edukacyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem trudności językowych, z jakimi borykają się dzieci z zespołem Aspergera. Przedstawia podstawowe informacje na temat tego zaburzenia, kładąc nacisk na omówienie problemów komunikacyjnych oraz zaburzeń w rozwoju języka.
Wskazuje również, w jaki sposób nauczyciel języka polskiego powinien pracować z uczniem z zespołem Aspergera — uwzględniając jego specyficzne potrzeby, trudności w odbiorze i nadawaniu komunikatów, a także konieczność indywidualizacji metod nauczania i podejścia wychowawczego.

Aneta Lewińska: „Ojców mowę znać należy”. Język elementarzy polskich wydawanych na Pomorzu Gdańskim w latach 1840—1920 jako narzędzie kształcenia i wychowania. Pelplin 2012 [recenzja]

Agnieszka Rypel:Ideologiczny wymiar dyskursu edukacyjnego na przykładzie podręczników języka polskiego z lat 1918—2010. Bydgoszcz 2012 [recenzja]

Maria Pilch (1912—1990). W setną rocznicę urodzin beskidzkiej pisarki. Red. Renata Czyż. Wisła 2012 [recenzja]

Witold BobińskI: Teksty w lustrze ekranu. Okołofilmowa strategia kształcenia literacko‑kulturowego. Kraków 2011 [recenzja]

Innowacje i metody. W kręgu teorii i praktyki. Podręcznik akademicki dydaktyki kształcenia polonistycznego. T. 1. Red. Maria Kwiatkowska‑Ratajczak. Poznań 2011 [recenzja]

Leszek Tymiakin: Aktywizowanie odbiorcy a gatunki mowy. Wiedza i umiejętności uczniów. Lublin 2012 [recenzja]

Justyna Budzik: Dotyk światła. O zmysłowym doznawaniu kina. Katowice 2012 [recenzja]