Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 19-37
Biorąc pod uwagę kategorię potoczności, można stwierdzić, że sposoby rozpoznawania zdrowia w świadomości społecznej są uwarunkowane jego naturą, wskaźnikami i warunkami, które powstają w procesie długotrwałego socjalizacji zdrowia. Jest to ważne przy projektowaniu celów edukacji zdrowotnej, ponieważ subiektywne koncepcje zdrowia uczestniczą w kształtowaniu motywacji do podejmowania działań związanych ze zdrowiem. Analiza treści potocznych pojęć zdrowia wskazuje na ważną rolę przekazu zawartego w przestrzeni medialnej. Społeczny dyskurs na temat zdrowia jest związany z pozytywnymi i negatywnymi wskaźnikami stylu życia społeczeństwa związanymi ze zdrowiem. Wskazuje to na potrzebę podnoszenia poziomu wiedzy na temat zdrowia, wykorzystując potencjał mediów masowych.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 39-60
Celem artykułu jest rekonstrukcja socjologicznych interpretacji zdrowia oraz konfrontacja ich z dominującym modelem biomedycznym. W tym kontekście autor przedstawia założenia dotyczące zdrowia/choroby i medycyny, które wiążą się z funkcjonalizmem strukturalnym, teorią konfliktu, fenomenologią, pragmatyzmem i poststrukturalizmem. Stwierdza, że pomimo różnych perspektyw każdy z tych podejść dostarcza cennych spostrzeżeń na temat związku między zdrowiem, jednostką i społeczeństwem.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 61-78
W artykule przedstawiono wybrane dane statystyczne dotyczące wypadków wśród dzieci i młodzieży, aby zwrócić uwagę na problem braków bezpieczeństwa w ich otoczeniu. Głównym celem tekstu jest przedstawienie możliwości zwiększenia świadomości i odpowiedzialności za bezpieczeństwo młodego pokolenia. Pokazuje to również konieczność podejmowania działań edukacyjnych i interdyscyplinarnych w tym obszarze. Ponadto za ważne uznano również realizację i monitorowanie zadań wynikających z przepisów prawnych.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 79-98
Wolny czas jest ważnym aspektem życia człowieka. Brak obowiązków i świadomość możliwości spędzania czasu na zajęciach ważnych z punktu widzenia jednostki mają znaczący wpływ na rozwój i zdrowie ludzi w każdym wieku, zwłaszcza młodzieży. Celem niniejszego badania było oszacowanie ilości i jakości czasu wolnego dostępnego dla nastolatków na progu dorosłości, a także określenie, w jaki sposób osoby mające hobby oceniają różne aspekty swojego zdrowia. Badanie przeprowadzono na 330 osobach w wieku 18–19 lat (160 chłopców i 170 dziewcząt). W badaniu zastosowano metodę CAWI, a narzędziem badawczym były anonimowe, samodzielnie wypełniane ankiety. Wyniki wskazują, że znaczna liczba nastolatków ma trochę wolnego czasu w ciągu tygodnia szkolnego. Najważniejsze dla nich jest to, aby móc odpocząć, mieć kontakt z innymi i móc w tym czasie zajmować się swoim hobby. Większość respondentów oceniło, że ma to pozytywny wpływ na ich zdrowie psychiczne.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 99-117
Współcześnie coraz częściej podkreśla się znaczenie osobistych wyborów w odniesieniu do stanu zdrowia i ryzyka wystąpienia niektórych chorób. Oznacza to, że konieczne jest wdrożenie strategii edukacyjnych i zapobiegawczych. Punktem wyjścia dla takich działań powinna być diagnoza zachowań zdrowotnych różnych grup ludzi, oparta na wiarygodnych narzędziach badawczych. Badania przeprowadzono na grupie 345 losowo wybranych mieszkańców województwa śląskiego. Zastosowano Inwentarz Zachowań Zdrowotnych Z. Juczyńskiego. Uzyskane wyniki porównano z wynikami normalizacji w dziedzinie statystyki opisowej. Analizowano także statystyki pozycyjne i współczynniki korelacji. Mając na uwadze uzyskane dane, opracowano praktyczne zalecenia dotyczące planowania i wdrażania strategii edukacyjnych wśród mieszkańców województwa śląskiego.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 119-139
Celem badania przedstawionego w artykule jest wykazanie znaczenia technologii informacyjnych i komunikacyjnych dla zdrowia i rozwoju małych dzieci. Przeprowadzono metaanalizę zjawiska na podstawie literatury przedmiotu i danych statystycznych. Podjęto próby ukazania konsekwencji – zarówno pozytywnych, jak i negatywnych – udziału technologii cyfrowej w procesie wychowania, ponieważ nie ulega wątpliwości, że dzisiejsze dzieci rodzą się i dorastają w świecie zdominowanym przez nowe technologie, co oznacza, że większość ich pierwszych doświadczeń z dzieciństwa ma charakter wizualny i medialny. Statystyki potwierdzają, że najmłodsze dzieci poświęcają coraz więcej czasu nowym mediom, a wiek korzystania z nowych mediów się obniża. Nadużywanie cyfrowych mediów mobilnych i Internetu przez najmłodszych wiąże się jednak z wieloma zagrożeniami i potencjalnymi problemami w zakresie zdrowia i funkcjonowania psychospołecznego. Ponieważ najczęściej to rodzice są pierwszymi nauczycielami dzieci, powinni wprowadzać je w świat mediów, zwracając uwagę na „utrzymanie równowagi między technicznym a kulturowym aspektem ich rozwoju”, dostrzegając zarówno pozytywne strony mediów i ich wykorzystania przez dziecko, jak i będąc świadomymi i poinformowanymi o potencjalnych zagrożeniach (J. Morbitzer). W tym procesie często nieodzowna jest pedagogizacja rodziców i edukacja medialna, które poprzez przekazywanie wiedzy, kształtowanie umiejętności i postaw pozwalają na stworzenie racjonalnych, odpowiedzialnych i bezpiecznych modeli funkcjonowania w świecie mediów.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 141-159
W literaturze naukowej zdrowie psychiczne jest często definiowane w kontekście indywidualnego dobrostanu. Podkreśla się, że aby to osiągnąć, trzeba dysponować określonymi zasobami, które stanowią swego rodzaju potencjał zdrowotny. Im bogatsze zasoby, tym lepiej jednostka radzi sobie z bieżącymi wyzwaniami i trudnymi doświadczeniami. W artykule przedstawiono wyniki badań, których celem było określenie postrzegania i oceny zasobów posiadanych przez osoby korzystające z pomocy psychologicznej. W badaniach zastosowano strategię jakościową, a także metodę studium przypadku zbiorowego. Na podstawie przeprowadzonych badań sformułowano wnioski dotyczące promocji zdrowia psychicznego, z naciskiem na aspekty edukacyjne potencjalnych działań promujących.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 161-176
Rak jest obecnie uważany za chorobę przewlekłą, prowadzącą do niepełnosprawności na poziomie biologicznym, psychicznym i w wypełnianiu ról społecznych. W świadomości społecznej chorzy, cierpiący i umierający ludzie postrzegani są jako Inni/Obcy. Celem przedstawionych badań jest rozpoznanie społecznych znaczeń przypisywanych fotograficznej narracji osoby cierpiącej na raka na temat jej własnej choroby. Badania przeprowadzono w 2016 roku w Gdańsku i Toruniu. Analizie poddano wypowiedzi 82 laureatów wystawy. Badania pokazują, że ten rodzaj narracji sprzyja przekształceniu chorego z Obcego w Innego – większość ludzi próbowała interpretować sytuację chorego z perspektywy osoby empatycznej, nawiązać emocjonalny kontakt z autorem narracji i zadać sobie pytanie o sens i wartość własnego istnienia.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 177-199
Fizyczne wyzdrowienie osoby uzależnionej jest procesem wielowymiarowym, złożonym i długotrwałym. Wraz z jego rozwojem pojawiają się liczne trudności i wyzwania. W związku z tym powstaje pytanie, co zrobić, aby zapobiec nawrotowi choroby, proces leczenia przebiegał w dobrym kierunku i przyniósł oczekiwane rezultaty. Wykrycie czynników sprzyjających długoterminowej abstynencji jest niezwykle ważne, ponieważ daje możliwość zwiększenia skuteczności udzielanej pomocy. W odpowiedzi na potrzeby poznawcze, na podstawie własnych badań, w artykule podjęto próbę przedstawienia informacji na temat czynników, które mogą być szczególnie pomocne w wychodzeniu z nałogu.
Maria Świątkiewicz-Mośny
,
Katarzyna Kowalczewska-Grabowska
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 201-220
Badania w dziedzinie pedagogiki społecznej powinny obejmować szerokie zagadnienia z perspektywy multidyscyplinarnej. Podejście interdyscyplinarne do identyfikacji, eksploracji i rozwiązywania problemów, w których aspekty praktyczne stały się społecznie znaczące, jest szczególnie ważne. Dlatego też badania dotyczące diagnozowania mieszkańców Tychy z określonymi problemami zdrowotnymi, skupiające się na występowaniu raka szyjki macicy i związanej z nim śmiertelności, zostały uzupełnione o opinie mieszkańców na temat miejskiego programu profilaktycznego i przeprowadzone zgodnie z aktualnymi zadaniami społeczno-edukacyjnymi dotyczącymi ludzi (zapewnienie normalnego rozwoju człowieka), środowiska (które określa rozwój człowieka i funkcjonowanie społeczności), wartości (które warunkują procesy transformacji człowieka i jego środowiska) oraz działań społecznych (które prowadzą do modyfikacji i ulepszeń w środowisku człowieka). Badania przeprowadzono w ramach innego projektu badawczego i edukacyjnego, zatytułowanego „Prewencja raka szyjki macicy, czyli jak to się robi w Tychach”. Analiza źródeł wiedzy i poglądów na temat szczepień przeciwko wirusowi HPV, która została sfinansowana z dotacji Fundacji Polskiego Związku Onkologicznego. Przedstawione tutaj wyniki badań stanowią tylko część projektu realizowanego w okresie od stycznia do czerwca 2017 roku. Przedstawione wnioski mogą przyczynić się do praktycznych działań mających na celu zwiększenie potencjału zdrowotnego społeczności lokalnych.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 223-275
Alkohol – jako składnik produktów spożywczych, zwłaszcza napojów – w swojej społecznej obecności na przestrzeni dziejów ukształtował kilka identyfikujących go kulturowych znaczeń. Umieścił się w panteonie cenionych wartości, ustanawiając społecznie pielęgnowane ludyczne wzorce, wyznaczniki przeżywania satysfakcjonujących stylów życia i praktykowania skutecznej terapii. Wraz z nim ujawniło się i utrwaliło, w indywidualnym i społecznym doświadczeniu, jego drugie, destrukcyjne oblicze, wyzwalając kaskadę stanów obecnie klasyfikowanych zbiorczo jako problem społeczny. Autorzy artykułu w pierwszej części omawiają podstawowe założenia i teoretyczne ustalenia dotyczące istoty i źródeł problemów społecznych. W drugiej części identyfikują społeczny problem alkoholowy w jego czterech przejawach: niekontrolowanej produkcji napojów alkoholowych, nieuchwytnej kontroli ich dystrybucji, beztroskim i niekontrolowanym spożyciu alkoholu oraz indywidualnych i społecznych konsekwencjach jego nadmiernego spożycia, podkreślając skutki, jakie wywołał w sferach ekonomicznej, kryminalnej, życiowej, demograficznej i społeczno-pedagogicznej, zwłaszcza w rodzinie.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 279-299
Celem niniejszego artykułu jest omówienie kwestii polityki oporu na przykładzie aktualnych zmian społecznych, politycznych i kulturowych po przejęciu władzy w Polsce przez partię konserwatywną. Przykład Polski odzwierciedla sytuację w wielu innych krajach, gdzie partie o tradycyjnych, konserwatywnych i nacjonalistycznych poglądach zyskują coraz większe poparcie społeczne. W kontekście tych zmian pojawia się znaczenie oporu politycznego, który z jednej strony mieści się w granicach wyznaczonych przez dominujące struktury władzy, ale z drugiej strony wykracza poza nie, ujawniając istnienie innych możliwych rzeczywistości. W tym przypadku działania opozycyjne prowadzą do powstania i wzmocnienia antagonizmów społecznych, co pokazuje ich polityczny charakter. Na tej podstawie możemy wyróżnić opór partii rządzącej, opór partii opozycyjnych oraz opór wynikający z opozycji społecznej, który może przybierać dwie formy: opór wobec działań rządu i opór wobec działań antyrządowych.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 301-313
Tematem artykułu jest problem skazanych będących rodzicami, którzy odbywają karę pozbawienia wolności w zakładach karnych. Problemy wynikające z tej sytuacji dotyczą pełnienia roli rodzica w nowych warunkach. Stwarza to konieczność zmiany w funkcjonowaniu społecznym osoby skazanej oraz jej otoczenia i zmiany w przygotowaniu kadry pedagogicznej do pracy ze skazanymi – rodzicami.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 315-335
Celem artykułu było ukazanie złożoności procesu, w którym dziecko poznaje świat. Wychowanie szkolne jest elementem jednym z jego elementów, ale to, co dzieje się w przestrzeni pozaszkolnej, zwłaszcza w środowisku rodzinnym, stanowi niezwykle ważny kontekst dla systemu szkolnego – procesu nauczania. Ten proces badawczy przynosi przegląd wybranych aspektów funkcjonowania dziecka w rodzinie, które znacząco wpływają na ogólne doświadczenie budowania wiedzy o świecie. Próbowano ustalić, jakie zachowania i postawy, które składają się na wielowymiarowy proces wychowawczy, dominują w rodzinach badanych. Innym zagadnieniem poruszonym w badaniu jest stosowanie wzmocnień. W tej części badania zbadano poglądy zarówno rodziców, jak i ich dzieci. Badanie przeprowadzono na 279 rodzicach i 279 dzieciach (łącznie 558 osób). Wśród rodziców przeprowadzono badanie diagnostyczne, a wśród dzieci przeprowadzono wywiady.
Język:
PL
| Data publikacji:
30-12-2018
|
Abstrakt
| s. 337-360
Punktem wyjścia dla rozważań podjętych w niniejszym artykule jest ogólne zainteresowanie tzw. zwrotowi ku rzeczy w naukach społecznych, jak również jego konsekwencjami dla historiografii myśli edukacyjnej. Pomimo że pojęcie zwrotu ku rzeczy nie jest w (post)humanistyce nowe, nadal warto je rozważyć ze względu na kontrowersje, które leżą u jego podstaw. Należy zauważyć, że zwrot ku rzeczy wywołuje konieczność przesunięcia zainteresowań badawczych z człowieka na rzecz (z podmiotu na przedmiot), co w kontekście edukacyjnym staje się kluczową zmianą głównego obszaru badań. Pierwsza część artykułu jest próbą wykorzystania teoretycznego tła, postawionego w szczególności przez Ewę Domańską, Martina Heideggera i Bjørnara Olsena. Ostatnia część badania odnosi się do kilku kontekstów literackich i filozoficznych, w celu poszerzenia historycznej wyobraźni myśli edukacyjnej o zwrocie ku rzeczy.